AYM: 13 mahkûmun yanarak öldüğü Şanlıurfa cezaevinde, yaşam hakkı ihlal edildi

Anayasa Mahkemesi (AYM), Şanlıurfa Cezaevi'nde yanarak can veren 13 tutukluya ilişkin verilen "Kovuşturmaya yer yoktur" kararına karşın, "Yaşam hakkının ihlal edildiğini" ve "Etkin soruşturma yürütülmediğini" belirterek, soruşturmanın yeniden açılmasına hükmetti.

Dicle Haber Ajansı’nın haberine göre, Urfa E Tipi Kapalı Cezaevi'nde 16 Haziran 2012 tarihinde C-15 koğuşunda çıkan yangında 13 kişinin yanarak can vermesi ardından Urfa Cumhuriyet Başsavcılığı'nın verdiği "Kovuşturmaya yer yoktur" kararına karşın Anayasa Mahkemesi, "Yaşam hakkı ihlali" yapıldığı ve "Etkin soruşturma yürütülmediği" gerekçeleri ile yeniden soruşturma başlatılması istendi.

Yangında yaşamını yitiren Yusuf Eşkili'nin ailesinin müracaatı üzerine verilen kararda, 7 kişilik koğuşta 18 kişinin kaldığı, koridor kamera sisteminin olmadığı, şahsın 1 hafta öncesinden koğuşta olaylar yaşandığını ve yerini değiştirilmesi talebi ile olası tedbirlerin alınmadığı, yangın hortumunun koğuşa uzanacak kadar uzunlukta olmadığı, en yakın yangın tatbikatının olaydan 6 ay önce yapıldığı belirtilerek şöyle denildi:

"Yaşamı korumak için gerekli önlemlerin alınmamasının, başvurucu lehine hükmedilecek bir tazminatla giderilebilecek nitelikte olmadığı belirtilerek, Anayasanın 17. maddesinde güvence altına alınan yaşam hakkının gerektirdiği yaşamı koruma yükümlülüğünü ihlal ettiğine karar verilmiştir."

Olaya ilişkin etkili bir soruşturma yürütülmediği, soruşturma dosyasına erişiminin hukuka aykırı olarak engellendiği ve soruşturma sonucunda verilen karara yapılan itirazın gerekçesiz olarak reddedildiği iddialarını değerlendiren Anayasa Mahkemesi, şunları kararlaştırdı:

"Ceza İnfaz Kurumunda meydana gelen yangının koşullarına bakıldığında yangın ihtimaline karşı etkili bir müdahalenin sağlanması ile tutuklu ve hükümlülerin tehlikeli alanlardan bir an önce uzaklaştırılması konusunda öngörülmesi beklenebilecek bazı eksikliklere bağlı olarak devletin kontrolü altında bulunan tutuklu ve hükümlülerin yaşamlarının korunması noktasında ciddi ihmallerin bulunduğu tespit edilmiştir. Ancak olaya ilişkin soruşturmanın, kapsamı ve sonuçları itibarıyla söz konusu ihmallerin ortaya çıkarılmasını ve sorumluların cezalandırılmasını sağlayacak nitelikte olmadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle başvurucunun oğlunun da aralarında bulunduğu tutuklu ve hükümlülerin ölümüyle sonuçlanan yangınla ilgili olarak, bahsedilen ihmal ve eksikliklerin de değerlendirilip sorumluların tespit edilmesini sağlayacak yeni bir soruşturma yapılması gerekmektedir.

Sonuç olarak, Anayasanın 17. maddesinde güvence altına alınan yaşam hakkının usule ilişkin boyutunun ihlal edildiğine karar verilmiştir."