OHAL uygulamalarıyla mağdur olduğunu düşünen kişi ve kurumların itirazlarını incelemek üzere kurulmasına karar verilen 7 kişilik ‘Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu’nun işyükü ağır olacak. Anayasa Mahkemesi’nden 65 bin OHAL kaynaklı bireysel başvurunun komisyona gönderilmesi bekleniyor. Kamuda 90 bini aşkın ihraç, 10 bini aşkın kapatma olduğu için dosya sayısı artabilir.
Hürriyet'ten Oya Armutçu'nun haberine göre, hükümetin 685 No’lu Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile OHAL kapsamındaki ihraç, kapatma gibi uygulamalarla mağdur olduğunu düşünen kişi ve kurumların itirazlarını incelemek üzere ‘Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu’ kurulmasına karar vermesi, gözleri bu yeni uygulamaya çevirdi.
Anayasa Mahkemesi (AYM) Başkanı Zühtü Arslan’ın önerisiyle kurulan komisyona, Yüksek Mahkeme’nin önünde bulunan, 15 Temmuz sonrası yapılan ve 3 bin 500’ü henüz kayda geçirilemeyen 65 bin OHAL kaynaklı bireysel başvurunun gönderilmesi bekleniyor. 90 bini aşkın kamu görevinden ihraç, 10 binden fazla kurum kapatma gibi işlemler olduğu için başvuru sayısının 65 binin de üzerine çıkabileceği belirtiliyor. Komisyonun, görev süresi uzatılmadığı takdirde başvuruları maksimum 2 yıl içinde karara bağlanması gerekiyor.
AYM ise önündeki 80 bin başvurunun 65 binini oluşturan bu bireysel başvurulara dönük önemli bir çalışma yapıyor. AYM, terör örgütü üyeliği veya olağanüstü nedenlerle ‘kamudan ayrılma’ ve ‘ihraç’ gibi kararların dünyadaki örneklerini ve yaşanan hukuki süreçleri inceliyor. AYM’nin incelediği örnekler arasında Doğu - Batı Almanya’nın birleşmesi sonrası 120 bine yakın kişinin kamudan ayrılması, Polonya’da Komünist Parti mensuplarının kamudan çıkarılması, Letonya ve Litvanya’daki benzer hukuki uygulamalar da bulunuyor.
Dünyadaki bu uygulamaların Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne, uluslararası anlaşmalar ve Türkiye’deki mevzuat ile anayasaya dönük olarak hukuki altyapısı inceleniyor. AYM'nin bu çalışma sonrası AİHS’ye ve evrensel hukuka uygun, daha önce örneği olmayan önemli bir içtihata imza atması da bekleniyor.
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Devrim Güngör, 7 kişilik OHAL Komisyonu’yla ilgili Hürriyet’e özetle şunları söyledi: “OHAL KHK’ları kapsamında tesis edilen on binlerce işlem söz konusu olduğundan, komisyona yapılacak başvuruların esastan karara bağlanması için de azami bir süre belirlenmesi, makul süre içinde yargı denetimi yapılabilmesi için son derece önemli. Üye sayısı yetmiyorsa yeni komisyonlar da kurulabilir. Seçilecek 7 kişi süper kişiler mi? Nasıl bu kadar dosyayı 2 yılda karara bağlayacaklar. Birer yıllık uzatma süreleri konulduğuna göre görev süresi 2 değil 12 yıla uzayabilir. Bu hukuka aykırılıkların tümüne engel olacak şekilde uygulama yapılmalıdır.”