AYM: Cumhurbaşkanı'na örtülü ödenek verilmesi anayasaya aykırı değil, TBMM'nin takdiri

Cumhurbaşkanı’na da örtülü ödenek kullanma yetkisi veren yasa düzenlemesinin iptal istemini reddeden Anayasa Mahkemesi, gerekçesini açıkladı.

Oybirliğiyle karar veren mahkeme, yasa maddesinin anayasaya aykırı olmadığını belirtti. Ancak diğer üyelerle birlikte iptal isteminin reddi yönünde oy kullanan mahkeme üyesi Osman Alifeyyaz Paksüt, Cumhurbaşkanlığı örtülü ödeneklerinin tümüyle Meclis denetimi dışında kaldığı yönündeki gerekçeye katılmadı. Paksüt, Cumhurbaşkanlığı örtülü ödenekleriyle ilgili Meclis araştırması ve genel görüşme yapılmasının Cumhurbaşkanı’nın halka karşı şeffaflığı ve hesap verebilirliği açısından demokratik hukuk devleti gereklerine uygun olacağına dikkat çekti.

Anayasa Mahkemesi, CHP’nin başvurusu üzerine Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Yasası’na eklenen maddenin iptal istemini reddetmişti. Mahkeme, gerekçesinde, yasa koyucunun takdir yetkisine dayanak kimi kurum ve kuruluşlara örtülü ödenek tahsis edilmesine izin veren düzenlemeler yapabileceğine dikkat çekti. Cumhurbaşkanlığı’na örtülü ödenek tahsis edilmesinin, tek başına yapabileceği işlemler listesinin artması sonucunu doğurmadığını belirten mahkeme, “Dava konusu kurallar, Cumhurbaşkanlığı’nın görev yetkilerinde herhangi bir değişiklik de öngörmemektedir... Anayasada münhasıran Cumhurbaşkanı’na tanınan görev ve yetkiler çerçevesinde kullanılmak üzere Cumhurbaşkanlığı bütçesine örtülü ödenek tahsis edilmesi, sorumsuz işlemler alanının genişletildiği anlamına gelmez” dedi. Parlamenter sistemde Cumhurbaşkanı’nın siyasi sorumsuzluğu nedeniyle Cumhurbaşkanlığı bütçesine konulması öngörülen örtülü ödeneğin Meclis araştırması veya genel görüşmeye konu yapılmasının da olanaklı olmadığına işaret eden mahkeme, düzenlemenin anayasaya aykırı olmadığını kaydetti. Mahkeme, Cumhurbaşkanı’na verilen görev ve yetkilerin, örtülü ödenek tahsisini gerektirip gerektirmediğinin takdirinin yasa koyucuya ait olduğunu, bu nedenle anayasallık denetiminin kapsamı dışında kaldığını da bildirdi. Karar oybirliği ile alındı.

"Denetleniyor"

Karara katılan mahkeme üyelerinden Paksüt, iptal isteminin reddi yönünde oluşan çoğunluk görüşüne katıldığını, ancak mahkeme çoğunluğunun “Cumhurbaşkanlığı örtülü ödeneğinin tümüyle bağımsız ve denetimsiz bir alan oluşturduğu” görüşüne katılmadığını belirterek, şunları kaydetti:

“Cumhurbaşkanlığı örtülü ödeneklerinin Meclis denetimine açık olması, dava konusu kuralların iptal isteminin reddi için ek bir gerekçe teşkil etmektedir. Açıklanan nedenlerle çoğunluğun Cumhurbaşkanlığı örtülü ödeneklerinin tümüyle Meclis denetimi dışında kaldığı yolundaki gerekçelerine katılmıyorum.”