Aynı denetleyici Citibank'ı da yakmış

Doğan Grubu'na 3.8 milyar TL'lik vergi cezasının verilmesine nedenolan raporu yazan gelirler kontrolörünün daha önce Citibank'ınişlemlerini inceleyerek yazdığı rapordaki vergi ve cezaların tamamımevzuatı hiçe saydığı için silindi.Doğan Grubu'nunmevzuatta yer almasına rağmen kullandığı istisnaları yok sayan denetimelemanının bundan önce de benzer bir rapora imza attığı ortaya çıktı.1997-2001 yılları arasında Citibank'ın işlemlerini inceleyen aynıgelirler kontrolörü Hazine ve Sermaye Piyasası Kurulu'nun olumlugörüşlerini hiçe saydı. Daha sonra raporda istenen vergi ve cezalarıntamamı silinmek zorunda kaldı. Geçmişte yöneticilik yapmış bir uzmanise, bazen denetim elemanlarının mevzuatı hiçe saydığını ve "Beniddiada bulunayım, idare ya da yargı düzeltir" düşüncesiylekahramanlığa soyunabildiğini söyledi.2 ayrı ekip iki ayrı görüşDenetimkadrolarının mevzuata aykırı denetim raporu yazması aslında ilk örnekdeğil. Yabancı fonlar ile ilgili denetleme için iki ayrı kontrolörgrubu oluşturulmuş, bir grup, "istisna"yı kabul etmiş ve yapılanişlemleri yasaya uygun bulmuştu. Diğer ekip ise istisnayı kabul etmemişve bunun yanlış uygulama olduğunu iddia ederek 2 milyar dolarlık cezakesilmesini istemişti. Yani aynı konuyla ilgili iki ayrı görüş ortayaçıktı. Gelir İdaresi Başkanlığı ise istisna uygulamasının mevzuatta yeraldığını kabul etti.Dönemin Gelirler Genel Müdürvekili olanOsman Arıoğlu "bakanlık makamına" yazdığı yazıda; dar mükellef yatırımfon ve ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançlarınınKurumlar Vergisi'nden istisna edilmesi konusunda usul ve esaslarınçıkarılan 44, 45 ve 57 seri nolu Kurumlar Vergisi genel tebliğleritarafından düzenlendiği belirtilerek, "Dar mükellef yatırım fonlarınınTürkiye'de elde edilen portföy işletmeciliği kazançlarının KurumlarVergisi'nden istisna edilebilmesi için bu kazançların bir işyerindeveya daimi temsilci vasıtasıyla elde edilmesi şarttır. HazineMüsteşarlığı'ndan alınan bir örneği ekli yazıda Citibank İstanbulTürkiye Merkez Şubesi'nin daimi temsilcisi olduğu yurtdışında yerleşikve portföy işletmeciliğinde bulunan kuruluşların Türkiye'de portföyişletmeciliği faaliyetinde bulunmaları için Hazine Müsteşarlığı'ndanayrıca için almalarına gerek bulunmadığı belirtilmiştir" denildi.Maliye: İnceleme elemanı hata yapabilirCitibank'ınBankalar Kanunu uyarınca bankacılık yapma faaliyeti yapma yetkisinesahip olduğu, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri uyarınca da sermayepiyasası işlemlerine aracılık yapma yetkisine haiz olduğununvurgulandığı yazıda, Hazine'den ayrıca izin alınmasına gerek olmadığıvurgulandı. Yine inceleme raporunda yer alan "mükellef kurumlarınborsada aracı kurumlar ve bankalar aracılığıyla alım satımını yaptığımenkul kıymetlerin işlem sonuç formu ile belgelendirilmesi gerekirkenbu belgeleri temin etmediği" iddiasında da hata yapıldığı ortayakonuldu. Yazıda, vergilendirme hataları bulunduğu açıkca yazıldı ve veistenen cezanın silinmesi talep edildi.Maliye Bakanlığı'ndan2007'de konuya ilişkin yapılan yazılı açıklamada, "Hata mükelleftarafından beyan sırasında yapılmış olabilir, vergi dairesi tarafındantahakkuk işlemi sırasında yapılmış olabilir veya vergi inceleme elemanıtarafından yazılan raporlarda yapılmış olabilir. Hatanın mükellef veyavergi dairesince yapılması durumunda düzeltilebileceğini, incelemeelemanı tarafından yapılması durumunda bunun düzeltilemeyeceğinidüşünmek kanuna, hukuka ve hakkaniyete uygun değildir" ifadesinikullanmıştı. İnceleme elemanının hatası için ise, "Kendisine Türkiye'deişlem yapmak üzere izin verildiği ve sermaye piyasasında işlem yapmaküzere yetkilendirildiği halde Hazine Müsteşarlığı'ndan izin almadığıgerekçesi ile yabancı fonların Citibank aracılığı ile elde ettiklerikazançların Kurumlar Vergisi'nde belirtilen istisnadanyararlandırılmaması açık bir vergilendirilme hatasıdır. Vergi UsulKanunun yukarıda belirtilen hükümleri çerçevesinde düzeltilmelidir venitekim düzeltilmiştir" denilmişti. Açıklamada, hatalı yazılan birraporun kanunun belirlediği prosedürler çerçevesinde düzeltildiğibelirtilmişti.İnceleme elemanı mevzuata uymak zorundaGeçmişteüst düzey bürokrat olarak görev almış bir uzman ise, mevzuatı dikkatealmayan denetim elemanları yüzünden mükellef güvenliğinin zedelendiğinibelirterek, "Tebliğde yer alan hususa mükellefin uyması bekleniyor.Mükellef tebliğe uyuyorsa sonra inceleme elemanı tebliğ yok sayıyorsaburada mükellef güvenliği zedelenir" dedi.Hangi şirkete kimin gideceği önceden belirleniyorÜniversitelerinişletme, hukuk, iktisat gibi bölümlerden mezun olanlardan KPSS'ye girenve 80 puan alanlar gelirler kontrolörleri olabiliyorlar. Bunun içinGelir İdaresi Başkanlığı'nın sınav açması gerekiyor. Sınavlarıkazananların güvenlik soruşturması yapılıyor. Başarılı olanlar stajergelirler kontrolörü oluyor. 18 ile 24 arasındaki stajer kontrolörleredenetim yetkisi veriliyor. Üçüncü yılın sonunda yeterlilik sınavınagiriyorlar. Başarılı olanlar da kontrolör oluyor. İstanbul, Ankara yada İzmir gruplarında görev alıyorlar. Maliye Bakanlığı'nda denetimleryıllık programlara bağlı olarak yapılıyor. Hangi sektörler de incelemeyapılacağı belirleniyor. İlgili şehrin grup başkanı hangi denetimelemanın hangi şirketi denetleyeceğini belirliyor. Şirkette denetimibitiren kontrolörler raporlarını hazırlıyorlar. Raporlar, her yıloluşturulan ve genellikle 5 kişiden oluşan okuma komisyonlarıtarafından okunuyor.