Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Afganistan’dan gelebilecek yeni bir göçmen akınına değinerek, "Hepimizin karşısında olan ortak bir zorluktan bahsediyoruz. İdeal koşullar altında bizim bu sorunu kaynak ülkede çözebilmemiz gerekir. En azından ekonomik kalkınmasına destekleyebiliriz" dedi.
Çavuşoğlu, Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto ile gerçekleştirdiği ikili görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Bakan Çavuşoğlu‘nu Helsinki’de ağırlamaktan büyük bir onur duyduğunu ifade eden Haavisto, “İkili toplantımız bu COVID-19 döneminde nadir olan toplantılar arasına girdi. Bu nedenle bu ikili toplantı yapmak büyük bir onurdur” dedi.
Görüşmelerde farklı konulara değinildiğini ifade eden Bakan Haavisto, “Finlandiya ve Türkiye arasındaki ikili ilişkilerde Avrupa Birliği ve Türkiye arasındaki ilişkileri konuştuk. Aynı zamanda uluslararası gelişmelerle ilgili bazı konuları ele aldık. Mesela Afganistan’daki durum, Afrika’daki, Doğu Akdeniz’deki konular, sorunlar gibi tutkunları ele aldık. Bir sonraki toplantımızı Türkiye’de yapma sözünü verdim. Böylece kapsamlı görüşmelerimizi görüşte sürdüre biliriz” ifadelerini kullandı.
Göç eğilimlerinin de ele alındığını kaydeden Finlandiya Dışişleri Bakanı, “Hem Türkiye’de hem Avrupa’da hem de dünyada görülen göç eğilimlerini aldık. Zaten Sayın Çavuşoğlu Litvanya‘dan geldi. Litvanya ve Belarus arasındaki sınır şu anda düzensiz göçün sık görüldüğü bir sınır bölgesi. Olumlu ve istikrarlı gelişmelere ilişkin Doğu Akdeniz’de olumlu ve istikrarlı gelişmelere ilişkin olarak, Kıbrıs sorununa çözüm ne ilişkin olarak bu gelişmeleri çok yakın bir zamanda görebileceğimizi umuyoruz. İnsan hakları konularını, İstanbul Sözleşmesi konusunu ele alma şansını bulduk” açıklamasını yaptı.
Bakan Çavuşoğlu, verimli görüşme gerçekleştirdiklerini ifade ederek, “Bugün toplantılarımız esnasında ikili ilişkilerimizi bir adım öteye taşıma konusundaki ortak irademizi eyit ettik. Özellikle de ticari ilişkilerimiz üzerinde durduk bugün. Aynı zamanda ilk ortak ekonomik ve ticari komisyon toplantımızı 2021 yılı sona ermeden önce gerçekleştirme konusunda hemfikir olduk. Pandemiye rağmen ticari hacmimizi artırdık ama tabii ki daha da fazla arttırma potansiyeli var” dedi. Korona virüs salgının küresel tedarik zincirlerinde bazı değişikliklere sebep olduğunun altını çizen Dışişleri Bakanı, “Türkiye’nin Avrupa’ya yönelik tedarik zincirinde de birçok üründe bu değişiklikleri görüyoruz. İkili yatırımların çok büyük fayda sağlayabileceği konusunda hemfikiriz. Turizm aslında bir başka işbirliği alanı. 130 bin turist Finlandiya’dan her yıl ağırlıyorduk ancak, pandemi nedeniyle azalma sayısı oldu. Dolayısıyla Finlandiya’dan kısıtlamaları, özellikle de Türkiye'ye gelen turistler açısından 14 günlük karantina kısıtlamasını kaldırmasını istiyoruz. Bu kapsamda mesela Almanya ve diğer birçok ile de zaten işbirliğimiz devam ediyor. Her iki ülkedeki aşılama hızlarına bakacak olursak hem Türkiye’de hem Finlandiya’da çok yüksek aşılama hızı olduğunu görüyoruz . Çok kısa sürede bütün vatandaşlarımızı aşılayabileceğiz” açıklamasını yaptı.
Kıbrıs gibi bölgesel konuların da ele alındığını kaydeden Bakan Çavuşoğlu, “Afrika, Libya, Dağlık Karabağ bölgesi, Ukrayna bölgesi, Karadeniz bölgesi, göç gibi konuların hepsini ele alma fırsatı bulduk. Göç konusu hepimizin üstesinden gereken bir zorluk ve bu konuda beraber çalışmamız gerekiyor. Türkiye ve Avrupa Birliği ilişkilerini de konuştuk. Helsinki ruhunu tekrar Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerine dahil etmemiz gerekiyor diye düşünüyoruz. O yüzden Finlandiya’nın rolü burada çok önemli. Türkiye ve Finlandiya olarak çatışmaların barışçıl çözümü konusundaki beraber çalışıyoruz ve Orta Doğu‘da Afrika’da güçlerimizi birleştiriyoruz” açıklamasını yaptı.
Doğu Akdeniz’de yaşanan gelişmelere bakıldığında Türkiye ve Avrupa Birliği üye devletleri arasındaki bazı gerginlikler yaşandığını dile getiren Finlandiya Dışişleri Bakanı, “2021 yılında da aynı şekilde ilişkilerde net bir ilerleme iyileşme gerçekleşti. Türkiye’ye bazı ziyaretlerde bulunuldu ve diyalog devam ediyor. Ortak zorluklarla karşı karşıyayız. Göç konusunda, Suriye’nin geleceği konusunda, Türkiye’de bulunan Suriyeli mülteciler konusunda, Afganistan konusunda ortak zorluklarla karşı karşıyayız. Aynı şekilde Afganistan’dan gelebilecek göç yakınlarında bunun içine dahil edebiliriz. Avrupa Birliği'ni ve Türkiye’nin birçok konu olduğunu söyleyebilirim” ifadelerini kulandı.
Türkiye -AB ilişkilerinin en düşük seviyede olmadığını, Türkiye’nin üyelik müzakereleri açısından herhangi bir ilerleme yok denilmesine katılmadığını, ancak onun dışındaki alanlarda ilerlemeler olduğunu sözlerine ekleyen Çavuşoğlu, “Birbirimize ihtiyacımız var” dedi. Bu konuların hem Roma’da hem de Vilnius’ta ele alındığını kaydeden Çavuşoğlu, “Biz desteğimizi ve genişletmeye hazırız, uzmanlığımızı katkı olarak sunmaya hazırız. Bildiğiniz gibi Türkiye dünyada en fazla mülteci ev sahipliği yapan ülke. Bu nedenle de bu konuda çok fazla uzmanlığı var, deneyimi var. Türkiye, bu deneyimi Litvanya’yla diğer ülkelerle paylaşmaya hazır” ifadelerini kullandı.
Mültecilerin Türkiye üzerinden mi Belarus'a geçtiğinin tespit edilmesinin gerektiğini kaydeden Çavuşoğlu, “Litvanya'dan bir heyet ve Dışişleri Bakanı yakın gelecekte Türkiye'ye gelecek. Bu durumu hep beraber değerlendireceğiz. Mültecilerin Türkiye üzerinden mi Litvanya'ya gittiğini tespit etmemiz gerek. Hiçbir geçerli bir pasaportunuz olmazsa hiçbir şekilde bir havayolu şirketinden bilet alamazsınız, uçağa binemezsiniz. Bu sizin de dediğiniz gibi ortak bir zorluk. Litvanya ile çalışmaya hazırız” dedi.
Finlandiya’ya Türkiye’ye gelen turistlere yönelik kısıtlamaların kalkmasına ilişkin soruyu yanıtlayan Bakan Haavisto, “COVID-19’dan kaynaklanan kısıtlamaların kısa sürede ortadan kalkacağını umuyoruz. Korona virüs salgınından kaynaklanman bazı olumsuz durumlarla karşı karşıyayız. Mesela futbolda da bunun yansımalarını gördük. Ne kadar kısa bir gelecekte olacağını garanti edemeyiz. Sayın Çavuşoğlu’nun da söylediği gibi Türkiye’deki bazı bölgeler Finlandiyalı turistlerin çok sevdiği bölgeler, Alanya gibi. Finlandiyalı turistler Türkiye gitmekten çok zevk alıyorlar, güvenli bir ülke olarak görüyorlar. Türkiye’nin bu tür güvenli turizme yönelik tedbirleri de görüşmemizde ele aldık. Finlandiya’nın Türk turistler açısından tercih edilen bir ülke olduğunu görüyoruz. Durum el verirse, uçuşların tekrar başlamasını bütün turistlerin isteyen herkesin rahat bir şekilde Türkiye’ye hızlı bir şekilde gitmelerini sağlamayı düşünüyoruz” açıklamasını yaptı.
Çavuşoğlu, "Türkiye demokratik bir ülke. Türkiye bu kapsamda AB’ye yönelik, AB Konseyi’ne yönelik yükümlülüklerini yerine getiriyor. Geçmişte zor zamanlarımız oldu. Gezi olayları, FETÖ’nün darbe girişimi gibi zorlu zamanlar yaşadık. Hükümetin şu anda Türkiye’de reformlar gerçekleştiren bir hükümet. İki yıl önce yargı reformu stratejisini hayata geçirdik ve büyük bir kararlılıkla bu reformlarla devam ediyoruz. Vatandaşlarımızın haklarını ve milyonlarca mülteci haklarını savunmaya korumaya devam ediyoruz. Bu yılda başka bir reform paketini hayata geçireceğiz. İnsan Hakları Eylem Planı’nı hayata geçireceğiz. Bu planı ilgili bütün paydaşların katılımıyla hazırladık. Mahkemeler, savcılar, hakimler, STK’lar, akademisyenler bu sürece dahil oldu. Aynı şekilde Avrupa Konseyi ile de beraber çalışıyoruz, Türkiye Avrupa Konseyi’nin kurucu üyelerinden birisi. Bu reformlar somut adımları beraberinde getiriyor. Amacımız insan haklarını desteklemek yargının bağımsızlığını Türkiye’de desteklemek. Reformlar devam eden süreçler. Hükümetimiz, Cumhurbaşkanımız Erdoğan ve toplumumuz çok güçlü bir şekilde reformları ilerletme iradesine sahip” açıklamasını yaptı.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Afganistan konusuna değinerek, açıklamasını şu şekilde sürdürdü:“Türkiye’de 4 milyon mülteciye ev sahipliği yapıyoruz. 3.6 milyon Suriyeli var Türkiye’de, Afganlar da ikinci sırada geliyor. Türkiye’de Afgan mülteciler, göçmenler var. Afganistan’dan gelebilecek başka bir göçmen akınından bahsediliyor. Ülkedeki gelişmeler neticesinde Afgan göçmeni olabileceğinden bahsediliyor. Biz de bu kapsamda bölgedeki ülkelerle işbirliği kurmaya çalışıyoruz. Onların da ciddi endişeleri var. Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan ve İran. Yakın bir geçmişte Türkiye-İran-Afganistan üçlü toplantımızı Antalya’da gerçekleştirdik. Türkiye ve birçok ülke bu durumdan mustarip. Daha iyi bir işbirliğine ihtiyacımız var. Çünkü hepimizin karşısında olan ortak bir zorluktan bahsediyoruz. İdeal koşullar altında bizim bu sorunu kaynak ülkede çözebilmemiz gerekir. Afganistan’da ne yapabiliriz, en azından ekonomik kalkınmasına destekleyebiliriz. Birçok Afgan ekonomik sebeplerden dolayı zaten Afganistan’da göç ediyor. Biz de bu kapsamda Türkiye’deki göçmenlerle konuştuğumuzda onlar da bize bunu söylüyorlar”