Bankalar sağlam müşteri avında

Ellerindeki nakit parayı krediye dönüştürmekte zorlanan bankalar, riski düşük müşteri peşine düştü. Bankalar özellikle bordrolu olan ve bugüne kadar ödeme sorunu yaşamamış müşterilere talep olup olmadığına bakmadan kredi çıkarıyor. Referans gazetesinin haberine göre, kriz nedeniyle kredi vermekte zorlanan bankalar; ödemelerini aksatmayan ve düzenli geliri olan "sağlam" müşterilerin peşine düştü. Bankalar bu tür müşterilerere talep gelip gelmediğine bakmadan kredi çıkarmaya başladı. Müşteriler, bir anda banka şubesinden gelen "Sizin için 20 bin lira kredi hazırladık, kimliğinizle birlikte şubemize gelip alabilirsiniz" telefonu ile şaşkınlığa uğruyor. Şube yetkilisine "Talebim olmadı, ayrıca neden ben ve neden bu miktar" diye soran tüketiciler, "Miktar genel müdürlük tarafından belirlendi, dilerseniz kredinizi kullanabilirsiniz" gibi cevaplar alıyor. Genellikle en fazla 24 ay vadeli kullandırıldığı bildirilen kredi için banka herhangi bir vade uzatımına gitmek istemiyor. Ayrıca müşteriye sormadan hazırlanan kredi teklifleri yasak olduğu için mail ya da faks gibi yazılı ortamda iletilemiyor. Müşteriye sadece şubede görüşebileceklerini belirten yetkililer, ancak yoğun ısrar gelmesi halinde hazırladıkları kredi teklifini mail yoluyla gönderiyor. Seçici tavır devam ediyor Bankaların kriz nedeniyle bir süredir kredi kullandırmaktan uzak durduklarını belirten uzmanlar, kriz döneminde müşteriler konusunda daha da titiz davranıldığını belirtiyor. Talep olmadan kredi teklifi hazırlama yönteminin bankaların kredi kanallarının bir miktar da olsa yumuşadığının göstergesi olabileceğini belirten uzmlanlar, buna karşın kredi kullandırmada seçici tavrın devam ettiğini söyüyor. Bankaların kredi kullandıracakları müşterinin kredibilitesine dikkat ettiklerini de belirten uzmanlar, ancak bu tür tüketicilerin kredi kullanmaya yanaşmadığını belirtiyor. Uzmanlar göre bankalar, talep almadıkları halde teklif yolladıkları kişilerin kapılarını zaten bir süredir aşındırıyor. Televizyon reklamından farksız Denizbank Genel Müdürü Hakan Ateş, talepte bulunmadan hazırlanan kredilerin bir çarpraz satış uygulaması olduğunu söyledi. Bankanın bu yolla müşteriye kendini hatırlattığını belirten Ateş, "Zaten müşteri profilini görebiliyoruz. Dolayısıyla çarpraz satış yoluyla değişik ürünler müşterilere sunulabilir. Biz de bu uygulamayı sigorta gibi komisyonlu işlerde yapıyoruz" dedi. Uygulamanın sektörde hacim yaratabileceğini belirten Ateş, "Pazarlamanın sonu yok" dedi. Bankanın televizyon reklamlarında tüm halka seslenip "Şu faiz oranıyla kredi kullandırıyorum" demesi ile doğrudan tüketiciye telefon açıp "Size şu oranda, şu miktarda kredi kullandırabiliriz" demesi arasında bir fark görmediğini belirten Ateş, bankaların talep yaratmak için krediyi ödeyebileceğini düşündüğü müşteriye rağbet ettiğini söyledi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin ise "Son zamanlarda televizyon reklamlarında bir canlanma görmeye başladık. Özellikle sabit geliri olan beyaz yakalı olanlara yönelik. Talep olmadan kredi teklifi hazırlamak da bir pazarlama faaliyeti olabilir" diye konuştu.

Toplam krediler 5 ayda 2.5 milyar TL azaldı (milyon TL)
.	Eylül 2008	Ekim 2008	Kasım 2008	Aralık 2008	Ocak 2009	Şubat 2009	6 Mart 2009
Konut	38.016	38.181	37.854	37.537	37.014	37.070	37.088
Taşıt	5.881	5.740	5.542	5.338	5.090	4.882	4.817
İhtiyaç	38.836	39.085	38.608	38.217	38.340	38.359	38.270
Toplam	82.734	83.006	82.005	81.093	80.445	80.311	80.175

Krediler 5 ayda 2.5 milyar TL daraldı (milyon TL)
Tarih	Konut	Taşıt	İhtiyaç	Toplam
Eylül 2008	38.016	5.881	38.836	82.734
Ekim 2008	38.181	5.740	39.085	83.006
Kasım 2008	37.854	5.542	38.608	82.005
Aralık 2008	37.537	5.338	38.217	81.093
Ocak 2009	37.014	5.090	38.340	80.445
Şubat 2009	37.070	4.882	38.359	80.311
6 Mart 2009	37.088	4.817	38.270	80.