Bankalar, TL mevduatta yüzde 50 oranını yakalayabilmek için ticari krediye blokaj uyguluyor
Bankalar TL mevduatta yüzde 50 oranını yakalayabilmek için yeni uygulamaları devreye aldı. Ticari krediyi hemen kullandırmayan ve vadesiz mevduatta tutan bankalar hem maliyeti düşürüyor hem de oranı yakalıyor.
Bankalar, ek menkul kıymet tutma zorunluluğundan kurtulabilmek için Merkez Bankası’nın getirdiği TL mevduatta yüzde 50 oranını yakalayabileceği yeni fikirleri uygulamaya alıyor. Ekonomim gazetesinden Şebnem Turhan'ın haberine göre bankalar, son dönemde, müşteriye ticari krediyi hemen kullandırmayıp blokaj uygulamayı ve bunu vadesiz mevduata aktarmaya başladı.
3-4 aydır uygulanıyor
Bankacılık kaynakları kamu bankalarının bunu 3-4 aydır uyguladığını dile getirirken artık birçok yerli ve özel bankayı da bu yola yönlendirdiğini vurguladı. Kaynakların verdiği bilgiye göre ticari kredinin vadesiz mevduatta tutulması hem TL mevduat oranı artıyor hem de TL mevduat için verilen yüksek faizin gerilemesini sağlıyor. Kaynaklar bazı bankaların yılsonuna kadar da blokaj uygulayabildiğini belirtti.
Merkez Bankası hem bankalara TL mevduatta yüzde 50'nin altında kaldıkları takdirde ek menkul kıymet tutma hem de yabancı para zorunlu karşılık tutarı üzerinden bankaya komisyon ödemeleri zorunluluğu getirdi. Bankalar döviz mevduatı dönüşüm oranı üzerinden ek menkul kıymet tutuyor ve komisyon uygulamasına tabi tutuluyordu. Yeni yılla birlikte artık dönüşüm oranı kalktı ve her iki durum için de artık TL mevduatın toplam mevduat içindeki payı önemsenecek.
TL mevduat oranı artıyor
Merkez Bankası’nın liralaşma stratejisi kapsamında attığı adımlarla beraber bu yıl TL mevduat oranını en hızlı artıran bankacılık grubu yabancı mevduat bankaları oldu. 2022’nin ilk haftasında TL mevduat oranı sadece yüzde 32,33 olan yabancı mevduat bankaları 25 Kasım haftasına gelindiğinde TL mevduat oranlarını 17.71 puan artırmayı başardı. Kamu mevduat bankalarında da yaklaşık 11 ayda TL mevduat oranındaki artış 12.45 puan oldu yılın ilk haftasında kamu mevduat bankalarının da TL mevduat oranı yüzde 40,45 ile yüzde 50 sınırının altında bulunuyordu. Yerli özel mevduat bankalarında ise 11 ayda 14 puanlık artış yaşandı ve TL mevduatın oranı yüzde 33,64 seviyesinden yükseliş gösterdi. Sektörde ise 14.58 puanlık bir yükseliş oldu.
İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, geçen hafta yaptığı açıklamada, TL mevduatta yüzde 50 hedefini tutturmak gibi bir hedeflerinin olmadığını söyledikten sonra "Ülke için yararlı bir şey olduğunu düşünmüyorum. Bunun herhangi bir faydası olduğuna inansam zaten gönülden gelerek destek olurum" ifadelerini kullanmıştı.