Barış sürecinde ikinci aşamanın 9 somut adımı

Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay’ın ‘Hayal paket’ dediği çözüm süreciyle ilgili yeni adımlar üzerine çalışılıyor. Çalışılan başlıklar arasında ‘eve dönüş’ ve ‘cemevlerine statü’ de var.

Akşam gazetesinden Hakkı Kurban'ın haberine göre, Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay’ın “Hayal gibi paket” diyerek tanımladığı reformlar üzerinde son rötuşlar yapılıyor. Tamamlanma aşamasına gelen pakette, bir kısmı AKP’nin 2023 Siyasi Vizyonu’nda da yer bulan hedeflerin yanı sıra, akillerin hazırladığı raporlarda dile getirilen talep ve öneriler de dikkate alınıyor. Düzenlemelerin, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile yapılacak son değerlendirmelerin ardından Meclis’e gönderilecek.  

Üç bakan birden çalışıyor

  Şifresi ‘Demokrasi’ olarak vurgulanan paket, Başbakan Yardımcıları Beşir Atalay, Bülent Arınç ve Adalet Bakanı Sadullah Ergin koordinasyonunda hazırlanıyor. Pakette, anayasa değişikliği, yasa değişikliği ve idari tasarrufla atılabilecek adımlar yer aldığı belirtiliyor. Hükümet, daha önce yasası çıkan ancak uygulamada sıkıntı yaşanan noktalarda genelgeler ve talimatlarla süreci hızlandıracak. Meclis kararı gereken düzenlemelerin ise birkaç gün içinde Meclis’e sunulması ve kamuoyuna açıklanması hedefleniyor.  

İthamlara da yanıt geldi

  Hükümet kaynakları, atılacak adımların direkt ‘çözüm süreci’ ve ‘Gezi Parkı Olayları’yla ilişkilendirilemeyeceğini, bunların AKP’nin program ve ilkeleri doğrultusunda şekillendiğini vurgularken, AKP’nin 2023 Siyasi Vizyon Belgesi’ndeki hedeflere işaret ediyor. Buna karşın, düzenlemelerin, hükümete yönelik son dönemde yurtiçinden ve yurtdışından gelen bazı ithamlara da yanıt olacağı kaydediliyor. Paketin Meclis’teki görüşmeleri ise milletvekilleri bu hafta sonundan itibaren yaz dönemine gireceğinden dolayı, yeni yasama yılı başladıktan sonra gerçekleşecek.

Anadilde kamu hizmeti

Paketle, anadilde kamu hizmetine erişim imkânının sağlanması planlanıyor. Böylece kamu kurumları, toplumsal talebin yoğun olduğu yerlerde kullanılan anadillerde ‘tercümanlık’ hizmeti sunabilecek. İnternet sitelerinde anadiller seçenek olarak yer alabilecek. Uçaklarda Kürtçe başta olmak üzere çeşitli dillerde anonsların önü açılmış olacak. ‘Sosyal devlet’ ilkesi çerçevesinde yasal değişiklikle atılacak. 

  Cemevlerine statü

  Başta Aleviler olmak üzere, çeşitli din ve mezheplere mensup insanların beklentilerine ilişkin değerlendirme yapılıyor. Bu çerçevede cemevlerinin statüsüyle ilgili düzenleme gündemde. ‘İbadethane’ statüsü tanınmamasına karşın, cemevlerinin elektrik ve su gibi temel ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için ‘kamu yararına dernek’ kurulması planlanıyor. Hükümet, Nevşehir Üniversitesi’nin adının ‘Hacı Bektaş Veli’, Tunceli Üniversitesi’nin de ‘Pir Sultan Abdal Üniversitesi’ olarak değiştirilmesini gündemine almıştı.

  'Eve dönüş'te rötüş

  Ana konulardan biri de ‘çözüm sürecini’ hızlandıracak adımlar. 4. Yargı Paketi çıkarılmasına karşın, uygulamada yaşanan sorunların genelgeler ve idari kararlarla aşılması planlanıyor. KCK operasyonları çerçevesinde tutuklanan ‘örgüt sempatizanları’ başta olmak üzere çok sayıda kişinin ‘tutuksuz yargılanması’nı beraberinde getirecek adımlar yolda. “Şiddet eylemine karışmamış ve şiddeti teşvik etmemiş olmak” kriteri dikkate alınarak, TCK ve TMK’da rötuş öngörülüyor. Eve dönüşü de kolaylaştıracak adım çerçevesinde “suça karışmamış olma” yerine “Haklarında herhangi bir soruşturma ve kovuşturma bulunmayanlar” kriteri üzerinde duruluyor. 

Sözkonusu maddeler

Pakette yer alıp almayacağı tartışılan diğer adımlar da satırbaşlarıyla şöyle:

- Yer isimlerinin değiştirilmesi konusundaki taleplerde yetki İçişleri Bakanlığı’nın... Bölgesel ve yerel hassasiyetler gözetilerek bu konudaki talepler dikkate alınacak.

- Parti kapatmalarına son verilmesine ilişkin düzenleme 2010’daki anayasa değişikliği görüşmelerinde onay alamamıştı. Bu hususun da pakette yer alması bekleniyor.

- Kamu hizmetlerinde başörtüsü yasağının kaldırılması atılacak adımlardan biri.

- Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Komisyonu’nun kurulması hedefleniyor.

- Askeri yargının kaldırılarak yargı birliğinin sağlanması öngörülüyor.

- Her türlü dini, etnik ayrımcılığa son verilmesine ilişkin hükümlerin de pakette yer alması bekleniyor.

- Siyasete katılmanın önündeki yasaklar en aza indirilecek. Yargı, güvenlik ve hükümlüler dışında herkesin partilere üye ve yönetici olabilmelerinin önünü açacak hükümler yasalarda yer alacak.

- YSK’nın yapısında değişiklik de düşünülüyor. Pakette konulup konulmayacağı henüz netleşmeyen düzenlemeye göre YSK üyeliklerine Meclis’te temsil edilen parti temsilciliklerinden de atama yapılacak.