Cumhuriyet yazarı Barış Terkoğlu, disiplin kuruluna sevk edilen AKP MKYK üyesi iş insanı Ethem Sancak'ın "Biz Amerika’nın desteğiyle iktidara geldik" ifadesi üzerinden AKP-ABD ilişkilerini değerlendirdi. Terkoğlu, Sancak'ın haklı olduğunu savundu.
"Sancak haksız mı? AKP-Erdoğan, ABD desteğiyle iktidara gelmedi mi?" diye soran Terkoğlu, bu konuyu en güzel anlatan kişinin iktidara yakın gazeteci Nasuhi Güngör olduğunu söyledi. Terkoğlu, Güngör'ün "Yenilikçi Hareket" isimli kitabında "AKP iktidarına giden yolda ABD desteğini ele aldığını" belirtti.
Terkoğlu yazısında şu ifadeleri kullandı.
Milli Görüş lideri Necmettin Erbakan’ın, 1 Ekim 1994’te başlayan ABD gezisini değerlendiren Nasuhi Güngör, “Türkiye medyasının ağırlıklı yorumu, ‘Hoca’nın vize almak için ABD’ye gittiği’ şeklindeydi” ifadelerini kullanıyor. Ancak Erbakan’ın ABD’de yaptığı konuşmaların kendisine olan şüpheleri artırdığını söylüyor. Ruşen Çakır’ın bu gezi sürecinde konuştuğu iki ABD’li diplomata dayanarak Güngör şu aktarımı yapmış:
“Çakır’ın adını vermediği diplomatın sorusu ise neredeyse geçen altı yılın gündemini ortaya çıkaran bir vurguya sahipti: ‘Bu partide genç bir lider adayı yok mu?’ Görüşmede bulunan bir başka diplomat ise Çakır’ın ifadesiyle soruyu daha da geliştiriyordu. ‘Örneğin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğe soyunduğu doğru mu?’”
Güngör’e göre, ABD’nin, “Erbakan’a karşı Erdoğan” formülü, o yıllara dayanıyordu.
Güngör, ABD’nin Erdoğan’ı keşfinin tarihinde bir yolculuğa çıkarak şu ifadeleri kullanmış:
'Erdoğan daha RP Beyoğlu İlçe Başkanı iken dönemin ABD Büyükelçisi Morton Abromowitz’le tanıştırılmıştı.'
Görüşmelerin devam ettiğini söyleyen Güngör, 15 Ekim 1996 tarihinde, Abromowitz’in Erdoğan’ı belediye başkanlığı makamında ziyaretine konuyu getiriyor. Büyükelçinin Erdoğan’a “Türkiye’nin geleceği için çok önemlisiniz” dediğini hatırlatan Güngör, devamında şunları yazıyor:
“Bu görüşmenin ardından Erdoğan’la ilgili ‘Erbakan’ın veliahtı’ benzetmeleri yerini hızla, ‘geleceğin lider adayı’na bıraktı”.
2002 yılının ilk ayında çıkan kitap, AKP henüz iktidara gelmeden, arkasındaki dış desteği resmen tanımlamış gibi. Güngör, Erdoğan’ın yeni bir harekete hazırlanış hikâyesinde, sırtındaki büyük elin ABD olduğunu da gözler önüne seriyor.
Güngör’ün, yıllar sonra seçim kampanyasında gündeme geldiğinde geri adım attığı o satırlar da bu kitaptaydı:
'Erdoğan, 2000 yılı mayıs ayında ABD’ye yaptığı gezide, uzun süredir orada yaşayan Fethullah Gülen’le de bir araya geldi.'
Erdoğan’ın “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” suçundan ceza almasının ardından, ABD İstanbul Başkonsolosu Caroline Huggins tarafından destek ziyaretiyle onurlandırıldığını hatırlatan Güngör, bunun Ankara ile Washington arasında krize neden olduğunu söylüyor. Ancak Washington, Erdoğan’ın arkasında olduğunu, bizzat Dışişleri’nin yaptığı açıklamalarla dile getiriyor.
Güngör devam ediyor:
'Tayyip Erdoğan, son birkaç yılda sık sık gerçekleştirdiği ABD ziyaretlerine, genel olarak ‘dil öğrenme’ ya da ‘çocuklarımla tatil yaptım’ şeklinde açıklamalar getirdi. Ancak her ziyaretinde, ABD’deki önemli lobilerle uzun görüşmeler yaptı. (…) Erdoğan, parti kurulmadan kısa bir süre önce, 4 Temmuz 2001 ‘de ABD’nin bağımsızlık günü dolayısıyla yapılan kutlamalara katıldı. Amerikan Büyükelçiliği’ndeki kutlamalarda Erdoğan’a ilgi gerçekten çok büyüktü.'
TIKLAYIN - Ethem Sancak: Biz Amerika’nın desteğiyle iktidara geldik