Başbakan'dan anayasa kaygılarını dile getiren vekillere: Merak etmeyin kimse sizi öldürmez
Başbakan Binali Yıldırım, dün AKP milletvekilleriyle genel merkezdeki kahvaltının ardından bir araya geldi. Anayasa değişikliği teklifindeki 'yedek vekillik' ile ilgili kaygıların dile getirilmesi üzerine Yıldırım'ın, "Kimse sizin yerinize gelmiyor. İleride bir yer boşalırsa o doldurulacak. Merak etmeyin, kimse sizi öldürmez” yanıtını verdiği öğrenildi. Yakın süreçte düzenlemenin isminin değişebileceği bildirildi. Öte yandan itiraz edilen bir diğer değişiklikle ilgili AKP’nin 2002 yılından beri vaadi olduğu kaydedilirken, "18 yaşındaki gençler Meclis’i dolduracak değil" değerlendirmesi yapıldı. Edinilen bilgilere göre, milletvekilleri cumhurbaşkanıyla ilgili "doğuştan Türk vatandaşı olma" ifadesine itiraz etti.
Habertürk'ten Volkan Yanardağ'ın kulislerden aktardığı habere göre, Başbakan Binali Yıldırım, önceki gün TBMM Anayasa Komisyonu’nda görüşülmeye başlanan Anayasa değişikliği teklifini ele almak üzere AKP milletvekillerini genel merkezde topladı. Yıldırım’ın, AKP Genel Merkezi’ndeki kahvaltının ardından vekillerle bir araya geldiği toplantıda, anayasa teklifinin komisyon süreci ve Genel Kurul takvimi ile ilgili değerlendirmeler yapıldı. Daha sonra milletvekillerine söz verildi. Yıldırım ile birlikte Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, AKP Genel Sekreteri Abdulhamit Gül ve AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Milletvekillerinin önemli bir kısmı, teklifte yer alan yedek milletvekilliği konusunu gündeme getirdi. Yıldırım’ın, "Kimse sizin yerinize gelmiyor. İleride bir yer boşalırsa o doldurulacak. Endişe edilecek bir durum yok. Merak etmeyin, kimse sizi öldürmez" dediği öğrenildi. “Yedek milletvekilliği” düzenlemesinin içeriğinin değil ama isminin değiştirilebileceği ifade edilirken, bu konuda MHP’nin de görüşünün alınması gerektiği belirtildi.
"Doğuştan Türk"
Toplantıda, düzenlemede cumhurbaşkanlığına seçilecek kişinin özellikleri arasında yer alan "doğuştan Türk vatandaşı olma" konusu da gündeme geldi. Bu konunun kişiler üzerinde değerlendirilmesinin yanlış olduğunu kaydeden bazı milletvekilleri, itirazlarını dile getirdi. Toplantıda, bu ifadenin de değiştirilebileceği belirtildi. Seçilme yaşının 18’e düşürülmesinin AKP’nin 2002 yılından beri vaadi olduğu kaydedilirken, "18 yaşındaki gençler Meclis’i dolduracak değil" değerlendirmesi yapıldı.
Başbakan, değişiklik teklifinin referandum sınırı olan 330’u aşacağı yönünde değerlendirmede bulunurken de sadece AKP ve MHP’den değil, diğer partilerden de destek beklediklerini söyledi. Bazı milletvekilleri de teklifin 330’un üzerinde bir oyla genel kuruldan geçmesini beklediklerini ifade etti.
Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı, muhalefetten gelen "Fiili durum hukukileştiriliyor" eleştirilerine karşı milletvekillerini uyardı. Yazıcı, fili durum eleştirilerinin haksız ve dayanaksız olduğunu dile getirerek "Cumhurbaşkanı görevlerini ve yetkilerini Anayasa’ya dayalı olarak kullanıyor. Dolayısıyla fiili durum eleştirileri, yorumları son derece yanlıştır. Söz konusu fiili durum değil, kaynağını mevcut anayasadan alan yetkilerin kullanılmasından ibarettir" dedi.
Toplantının ardından Başbakan Yıldırım, Çankaya Köşkü’ne geçerek Arnavutluk Cumhurbaşkanı Bujar Nishani onuruna öğle yemeği verdi. Daha sonra tekrar partiye dönen Yıldırım, Malta Temsilciler Meclisi Başkanı Anglu Farrugia’yı kabul etti. Kabulün ardından Başbakan, AKP Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nu (MKYK) topladı.
"Trafik kazalarıyla ölümler yaşanabilir"
Yedek milletvekilliğine ilişkin endişeler, TBMM Anayasa Komisyonu’na sunulan bilgi notunda da yer aldı. Notta, şunlar dile getirildi: "Giyotine dönüşme kapasitesi taşıyor. Bu sıfatın kullanılamayacağına ilişkin yasak getirilmesi gerekiyor. Yani bir milletvekili aday listesinde yer alan ancak geri sıralarda olanların kartvizitlerine ‘yedek vekil’ yazdırması ve bu sıfatla hareket etmesi engellenmeli. Ayrıca asıl milletvekilinin ölümüne bir şekilde sebep olmuşsa, onun asıl milletvekili olmaması gerekir. Aksi takdirde ‘trafik kazaları’ yaşanabilir. Yedek vekillik yerine ‘kontenjan adaylığı’ gibi başka tabirler kullanılabilir.”