Baskın Oran: Cumhurbaşkanı Erdoğan, Polonya yöntemi ile AYM'yi ortadan kaldırmak isteyecek

Adalet Bakanlığı'nın Yargıtay ve Danıştay'ı yakından ilgilendiren önemli bir yasa değişikliği çalışması üzerinde çalıştığı öğrenildi. Yeni düzenlemeyle birlikte Yargıtay ve Danıştay üyeliği 5 yıl, 7 yıl ya da 5+5 yıl ile sınırlandırılacak. Halen görev yapan 711 yüksek yargı mensubunu ilgilendiren düzenlemeyle ilgili konuşan Prof. Baskın Oran, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın yargıyı vesayet altına almaya çalıştığını belirtti. "Erdoğan'ın Yargıtay ve Danıştay'ı da bu yeni düzenlemeyle kendisine bağlamak istediğini" vurgulayan Oran, "Bunun için birinci HSYK'yı ele geçirmekti, geçirdi. Arkasından Sulh Ceza Hâkimliklerini kurdu, böylece 'tabiî hâkim ilkesi'ni ortadan kaldırdı. Şimdi de, Can Dündar ve Erdem Gül olayı vesilesiyle Anayasa Mahkemesi (AYM) ile çatıştı. Erdoğan, AYM'yi muhtemelen Polonya yöntemini kullanarak ortadan kaldırmak isteyecek" diye konuştu.

Erdoğan'ın 'tabiî hâkim ilkesi'ni ortadan kaldırdığını söyleyen Baskın Oran, "Çünkü Sulh Ceza Hâkimliklerini getirerek, kendi istediği kişilere HSYK'da yer verdi, böylece sadece kendi lafını dinleyecek Sulh Ceza Hâkimlerinin karar vermesini sağladı. Özellikle tutuklamalar konusunda" ifadelerini kullandı.

Erdoğan, AYM'nin karar alma nisabını değiştirecek

"Polonya ve Macaristan'da, aynen Erdoğan'a benzer biçimde fakat Erdoğan kadar değil, otokratlık eğilimleri var" ifadelerini kullanan Baskın Oran şöyle konuştu:

"Polonya hükümeti, geçtiğimiz Aralık ayında yürürlüğe giren yasa ile Anayasa Mahkemesi'nin karar alması için gereken basit çoğunluk uygulamasına son verdi, karar için üçte iki çoğunluğun sağlanması koşulunu getirdi. Duruşmalarda karar alınması için 15 Anayasa Mahkemesi üyesinin, 13'ünün katılımının zorunlu kılındı. Önceki yasada, 15 Anayasa Mahkemesi hâkiminin 9'unun duruşmaya katılması, karar alınması için yeterliydi. Anayasa Mahkemesi bu değişikliği iptal edince bunalım doğdu. 

Muhtemelen Erdoğan, AYM'nin karar alma nisabını değiştirecek. Böylece karar almayı, kendi değiştirdiği kanunları iptal etmeyi, Anayasa'ya aykırı bulmayı zorlaştıracak ya da imkansızlaştıracak. Bu sadece yöntemlerden bir tanesi. Polonya'nın hikayesi geçtiğmiz Aralık'ta olduğu için ve bunalım devam ettiği için bu örneği verdim. 

"Gerilimli bir ortamda insanlar otoriteye sığınır" 

Bu şekilde yapılacak bir yöntem değişikliği, bunalımın artmasına sebep olur. Fakat bunalımın artması zaten Erdoğan'ın istediği bir şey. Siyaset biliminde ve hayatta bir kural vardır: "Gerilimli bir ortamda insanlar otoriteye sığınır." Bu kuralın işlemesini istiyor, insanlar kendisine sığındığı zaman 'başkan' olacak. Olay budur, o yüzden gerilim ve kavgayı istiyor sürekli olarak"