BDP'den yeni anayasada 'bölgesel başkanlık' önerisi

AKP yeni anayasada “başkanlık” sistemini isterken, BDP’nin teklifinin ise “bölgesel başkanlık” esasına dayandığı ortaya çıktı.

Kürt sorununa barışçıl çözüm ve yeni anayasa sürecinde kritik öneme sahip “demokratik özerklik” talebinin sahibi olan Barış ve Demokrasi Partisi (BDP), bu önerisini “ülke bütünlüğü” vurgusuyla pekiştirdi. BDP, her bölgeye bir Başkan, bir de Bölge Meclisi kurulmasını içeren demokratik özerklik düzeninin işleyişinde “ülke bütünlüğüne saygı” şartına da yer verdi.

Dört partili TBMM Anayasa Yazım Komisyonu’nun yeni anayasa çalışmalarını uzlaşmayla mart sonuna kadar bitirememesi halinde, gündeme AKP-BDP ortak anayasası gelebileceği her iki parti tarafından da deklare edildi. BDP’nin AKP ile ortak anayasa için ileri sürdüğü şartlar arasında sayması nedeniyle de, demokratik özerklik konusunun, yeni anayasa ve İmralı’da başlatılan yeni süreçte çok konuşulacağı öngörülüyor.

Her bölgeye bir meclis

İşte BDP’nin bu konuda durduğu nokta netleşti. Adnan Keskin'in Taraf'ta yer alan haberine göre, BDP, Meclis Anayasa Yazım Komisyonu’nun 8 Şubat tarihinde yaptığı toplantısında özerklikle ilgili teklifini maddeler halinde sundu. AKP, yeni anayasada “Başkanlık” sistemi isterken, BDP’nin özerklik teklifinin ise “Bölgesel Başkanlık” esasına dayalı olduğu görüldü. BDP’nin yeni anayasa teklifinde demokratik özerklik projesi “Bölgesel Kamu İdaresi” başlığı altında yer aldı.

Yasama dokunulmazlığı

Teklifte özerklik sisteminin temel esasları da şöyle düzenlendi: “Bölgesel özerk kamu yönetimlerinin sınırları, tarihî, kültürel, sosyolojik, coğrafi ve ekonomik özellikler dikkate alınarak kanunla düzenlenecek. Bölgesel Kamu İdaresi, Bölge Meclisi ve Bölge Başkanlığı’ndan oluşacak. Bölge Meclisi üyeleri; üyelikle bağdaşmayan işler, yasama sorumsuzluğu-yasama dokunulmazlığı, vekilliğin düşmesi ile ödenek ve yolluklara dair hususlarda TBMM üyelerine ilişkin hükümlere tâbi olacak. Bölge Meclisi, kanuni düzenleme yapma ve karar alma yetkisine de sahip olacak. Bölge meclisleri, “mali özerklik” çerçevesinde merkezi bütçeden aktarılan kaynaklar ile yerel mali kaynakların bütçesini yapma yetkisine sahip olacak. Bölge Başkanı, halk tarafından seçilecek ve Bölge Meclisi tarafından kabul edilen kanun ve kararları yürütmekle görevli olacak. Bölge Başkanı, bu görevi yerine getirirken kendisine yardımcı olacak Bölge Yürütme Kurulu üyelerini Meclis üyeleri arasından ve Meclis dışından atayacak ve görevden alabilecek.

Bölücülük yok, bütünlük var

BDP, Meclis’e ilettiği teklifinde, bölgesel özerk kamu idarelerinin “ülke bütünlüğüne saygı”yı gözetmeleri şartını koydu. İşte o bölüm: “Bölge Kamu İdaresi yetki ve görevlerini, ülkenin bütünlüğü ile illerin diğer birimlerinin yetkilerine saygı çerçevesinde kullanmakla yükümlüdür.”