Belarus'ta protestolar: Hem Lukaşenko destekçileri hem de muhalifleri eylemler düzenliyor

Belarus'ta geçen hafta Pazar günü yapılan seçimlerin ardından protestolar devam ediyor. Devlet Başkanı Aleksender Lukaşenko karşıtı binlerce kişi Başkent Minsk'te bugün bir araya geldi. Lukaşenko da kentin başka bir noktasında toplanan destekçilerine bir konuşma yaparak, seçimin yenilenme çağrılarını reddetti.

"Özgürlük Yürüyüşü" adı verilen eylemde göstericiler, seçimlerin yenilenmesi çağrısı yaptı ve Lukaşenko'yu istifaya çağıran sloganlar attı.

Seçimin ardından güvenliğiyle ilgili kaygılardan dolayı Litvanya'ya gittiğini açıklayan ana muhalefetin adayı Svetlana Tikhanovskaya, Pazar günü için ülke genelinde büyük eylemler düzenlenmesi çağrısı yapmıştı.

Aynı saatlerde Lukaşenko destekçileri de başkent Minsk'in başka bir noktasında eylem düzenledi. Burada bir konuşma yapan Lukaşenko, seçimlerin yenilenmesi çağrılarını reddetti.

Lukaşenko, protesto gösterilerine katılanları "sıçanlar" diye nitelendirdi. Lukaşenko, NATO'nun Belarus sınırlarında askeri yığınak yaptığını belirterek, halktan ülkelerinin bağımsızlığını koruma mücadelesine katılmalarını istedi.

NATO Sözcüsü ise Belarus sınırına yığınak yapıldığı iddiasının doğru olmadığını söyledi.

Belarus'ta geçen hafta Pazar günü yapılan seçimlerde Lukaşenko'nun oyların yüzde 80'ini alarak yeniden seçildiği açıklandı. Tikhanovskaya'nın oy oranı ise yüzde 10,12 olarak verildi.

Ancak Tikhanovskaya, seçim sonuçlarını kabul etmedi ve oyların adil bir şekilde sayılması halinde oy oranının yüzde 60 ile 70 arasında olacağını söyledi.

Seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından başkent Minsk başta olmak üzere ülkenin birçok kentinde protesto eylemleri düzenlenmeye başladı.

Rusya ne yapacak?

Analiz - Steve Rosenberg / Moskova Muhabiri

Rus televizyon kanalları, 2020 yılında Belarus'ta yaşananlar ile 2014'te Ukrayna'da yaşananlar arasında endişe verici paralellikler kuruyor.

Ukrayna'daki Batı yanlısı devrim, Moskova'nın özel kuvvetlerini göndererek Kırım'ı ilhak etmesini ve ülkenin doğusuna askeri müdahalede bulunmasına yol açmıştı.

Aradan altı yıl geçti. Rusya, Belarus'a da askeri müdahalede bulunabilir mi?

En azından kağıt üzerinde bu adım çok yapıcı olmayacakmış gibi duruyor. Belarus'taki muhalefet hareketi, Rusya karşıtı ve Batı yanlısı bir kimliğe sahip değil. Muhaliflerin ortak noktası Lukaşenko karşıtı olmaları. Eğer Rusya, Belarus liderine destek olmak için asker gönderirse, o zaman Belarus halkını rahatsız etmiş ve Rusya karşıtı eğilimlerin doğmasına yol açmış olur.

Moskova'nın Belarus'u Rusya'nın etki alanı içerisinde tutmak istediği doğru. Kremlin'in nihai amacı, komşusuyla birleşme yolunda adımlar atmak. Bu da siyasi kozlar masaya getirilerek yapılabilir.

Kremlin, hemen yanı başında "renkli devrimler" yaşanmasından ölesiyle korkuyor. Ancak 2020'nin Minsk'i 2014'ün Kiev'i ile aynı değil. Belarus, Batı ile Doğu arasında bir seçim yapmaya çalışmıyor. Belarus halkı, güvenlik güçlerinin şiddetli müdahalesine büyük tepki duyuyor. Artık Lukaşenko'nun geleneksel tabanını oluşturan fabrika işçileri bile desteğini çekmeye başlamış durumda.