Berlin'de istifa krizi neden yaşandı?

1. Berlin'deki koalisyon ortakları kim?

Alman hükümeti, Başbakan Angela Merkel'in lideri olduğu Hristiyan Demokrat Birlik (CDU), İçişleri Bakanı Horst Seehofer'in partisi küçük ortak Hristiyan Sosyal Birlik (CSU) ve diğer büyük ortak Sosyal Demokrat Parti'den (SPD) oluşuyor. CDU ve CSU arasındaki anlaşmaya göre CSU sadece Bavyera eyaletinde örgütlü, buna karşılık CDU'nun Bavyera'da teşkilatları bulunmuyor. Federal düzeyde ittifak kuran iki partinin Alman meclisinde Hristiyan Birlik (CDU/CSU) olarak adlandırılan ortak grubu bulunuyor. CSU, CDU'ya göre daha muhafazakâr bir çizgi izliyor. Almanya'da mülteci ve iltica politikalarının sertleştirilmesini isteyen CSU, bu konuda Merkel'e baskı yapıyordu.

2. Seehofer ne istiyordu, Merkel ne diyordu?

İçişleri Bakanı Seehofer, başka bir Avrupa Birliği (AB) ülkesinde kayıtlı olan mültecilerin Almanya sınırından geçmesine karşı çıkıyordu. Mülteci politikasının sertleştirilmesini ve Almanya'nın ulusal kararlar almasını isteyen Seehofer, geçen Cuma günü AB liderler zirvesinde alınan ortak kararların da mültecilerin Almanya'ya gelmesinin engellenmesinde etkili olmayacağını kanısıydaydı. Seehofer, başka bir AB ülkesinde kayıtlı olan mültecilerin bu ülkelere doğrudan geri gönderilmesini istiyordu. Başbakan Angela Merkel ise AB ülkeleri ile ortak bir tavır alınmasından yanaydı. Almanya'nın bu konuda ulusal düzeyde karar almasının Almanya'nın AB ülkeleri ile müzakerelerinde elini zayıflatacağını düşünen Merkel liderler zirvesinde de uzlaşma yoluna gitti. Merkel'in bu görüşüne partisi CDU da destek verdi.

3. Seehofer'in sunmak istediği master planda neler var?

Horst Seehofer, hükümet ortaklarına mülteci politikası ile ilgili ayrıca bir "Göç Master Planı" sunmak istiyor. İltica süreçlerinin daha sıkı kontrol edilmesini ve yaptırımlar uygulanmasını öneren plan, gerekli belgeleri sunamayan mülteci adaylarının uyum kursları ve barınma gibi olanaklardan faydalanmasına kısıtlamalar getiriyor. Sınır dışı edilecek mültecilerin tutulduğu merkezlerin kapasitesinin artırılmasını ve eyaletlerin yeni merkezler de inşa etmesini öneren planda, toplu sınır dışı işlemleri için havalimanlarında bir tür gözaltı merkezleri oluşturulmasını da gündeme getiriyor. Pazar akşamı Hristiyan Sosyal Birlik'in yönetim kurulu toplantısında sunulan plan toplam 22 sayfa. Seehofer, hükümet ortakları Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ve Sosyal Demokrat Parti'nin (SPD) destek vermediği planı Federal İçişleri Bakanı olarak değil, Hristiyan Sosyal Birlik lideri olarak sunmak istiyor.

4. Avrupa Birliği zirvesinde alınan kararlar neydi?

Avrupa Birliği (AB) liderler zirvesinde alınan kararlar mültecilere yönelik siyasetin sertleştirilmesini öngörüyor. Liderlerin vardığı uzlaşmaya göre denizde kurtarılan sığınmacıların AB'ye üye ülkelerde kurulacak "kontrol merkezlerin” gönderilmesi planlanıyor. Bu merkezler gönüllülük esasında kurulacak. Ayrıca sığınmacılar için Kuzey Afrika ülkelerinde de merkezler oluşturulması tasarlanıyor. Zirvede AB sınır koruma teşkilatı Frontex'in de kapasitesinin artırılması kararlaştırıldı. Merkel, zirve sırasında yaptığı ikili temaslarda sığınmacıların geri kabulü için Yunanistan ve İspanya ile de uzlaşma sağladı. Bunun yanı sıra Merkel'in sığınmacıların kayıtlı bulundukları ülkeye geri gönderilmesinin hızlandırılması için 14 ülke ile anlaşmayı garantilediği belirtiliyor.

5. Berlin'deki ortaklar arasındaki anlaşmazlık nasıl hükümet krizine dönüştü?

Merkel, AB zirvesi sonrası AB'de alınan kararların krizin çözümünde etkili olacağını, hükümet ortağı CSU'nun da taleplerini karşılayacağını dile getirdi. AB kararlarını değerlendiren CSU ve Seehofer'in Merkel'in bu görüşüne katılmadığı basına yansıdı. Seehofer'in, partisinin Pazar günü Münih'te toplanan yönetim kurulu toplantısında AB'de alınan kararların sınır kontrollerinde ve mültecilerin geri gönderilmesinde etkili olmayacağını söylediği aktarıldı. Seehofer'in Pazar gecesi daha sonra hem bakanlık hem de parti liderliği görevlerinden istifa etmek istediği basına yansıdı. İstifa etmek istediği yönündeki haberleri doğrulayan Seehofer, Pazartesi günü CDU ve CSU arasında yapılacak görüşmelerden sonuç çıkmaması halinde üç gün içinde istifa edeceğini söyledi.

DW/HS,JD

© Deutsche Welle Türkçe