Beş soruda Polonya'da ne oldu?
- AB Komisyonu Polonya hakkında neden soruşturma açılmasına karar verdi?
Avrupa ülkeleri, Polonya'da seçimlerin ardından iş başına gelen milliyetçi muhafakar hükümetin politikalarından rahatsızlık duyuyordu. Eleştirilerin odak noktasında ise hükümetin hayata geçirdiği Anayasa Mahkemesi reformu ve yeni medya yasası var.
- Hukuk devleti ilkesinin ihlali ile ilgili soruşturma açılması ne anlama geliyor?
Avrupa Birliği ülkeleri, AB antlaşmalarının öngördüğü hukuk devleti ilkesine üye ülke olarak uymak zorunda. Üye ülkelerin uyması gereken kriterlerin ihlali durumunda AB Komisyonu ilgili ülke ile ilgili 2014 yılından beri soruşturma açma yetkisine sahip.
- Polonya'da özgürlükleri kısıtlayan süreç nasıl gelişti?
Polonya'da muhafazakar Hukuk ve Adalet Partisi'nin (PiS) ekim ayında seçimleri kazanması dönüm noktası oldu. Kısa süre içinde özgürlütleri icraatlar gerçekleştiren hükümet, işe Anayasa Mahkemesi ile başladı. Anayasa Mahkemesi'nin hükümet ve parlamento üzerindeki denetleme yetkisini kısıtlayan yasa tasarısı iktidar partisinin oyları ile kabul edildi. Ardından yeni medya düzenlemesi de meclisten geçti. Yeni yasa, kamu yayın organları üzerinde hükümetin denetimini artırıyor. Yeni medya yasasına göre kamu radyo ve televizyonlarının genel müdürleri artık hükümet tarafından atanıyor.
- Polonya hükümeti eleştirilere ne diyor?
Polonya Başbakanı Beata Szydlo eleştirileri geri çevirdi. AB'nin ilgilenmesi gereken daha önemli işler olduğunu savunan Szydlo, Polonya'nın kendi kararlarını verme hakkına sahip olduğunu söyledi.
- Soruşturma süreci nasıl işleyecek?
AB Komisyonu soruşturmanın ilk aşamasında Polonya'da hukuk devleti ilkesini tehlikeye atan uygulamaları analiz edecek. Eğer ihlal tespit edilirse, AB Polonya hükümetinden resmen değişiklik talep edebilir. İhlallerin tespit edilmesi ve giderilmemesi halinde üye ülke AB Konseyi'ndeki oy hakkından men edilebiliyor. Ancak bu yargı süreci dahilinde bir soruşturma değil.