Beyni küçülen tek memeli insan

T24 - Bilimadamları insana en yakın memeli hayvan olan şempanzelerin beyninin, insanlarda olduğu gibi yaşa bağlı olarak küçülmediğini söylüyor. Ulusal Bilimler Akademisi Yayınları'nda yer verilen bulgular, insan beyninin daha uzun yaşam süresine sahip olmanın karşılığında küçüldüğünü gösteriyor. Dolayısıyla Alzheimer, bunama gibi yaşa bağlı rahatsızlıklar karşısında insan beyni şempanzelerinkine kıyasla, daha korunmasız. İnsan beyni yaşlandıkça hafifliyor. 80 yaşına ulaştığında ortalama insan beyni, ilk ağırlığının yüzde 15'ini kaybetmiş oluyor. Yaşla gelen hastalıklardan muzdarip kişilerin beyni ise daha da küçülüyor. Bu süreçte beynin düşünce, hafıza gibi noktalarının, vücudun geri kalanına gönderdiği sinyalleri kontrol eden bölümlerinin de küçüldüğü belirtiliyor. 'İnsana has özellik' Yaşlanma evrensel bir süreç olsa da bilimadamları beyindeki gri maddenin yaşa bağlı olarak devamlı azalmasının sebebini tam olarak anlayamıyorlardı. Maymunlarda örneğin bu kaybın yaşanmadığı gözleniyordu. Nörologlar, antropolog ve primatologlardan oluşan uzmanlar grubu yaptıkları araştırmaları birleştirerek bunun insana has bir özellik olup olmadığını belirlemeye çalıştı. Uzmanlar araştırma kapsamında, yaşları 22 ile 88 arasında değişen 80 sağlıklı denek kullandı; bu kişilerin beyin MR'ları aynı sayıda şempanzeninkiyle karşılaştırıldı. George Washington Üniversitesi'nden Antropolog Chet Sherwood, insanların daha büyük beyne sahip çocuklara sahip olmanın bedelini bu şekilde ödediklerini düşünüyor. İnsanların daha uzun yaşadıkları süre menopoz sonrasına dayanıyor, ancak şempanzeler ölene kadar üremeyi sürdürebiliyor. İnsan beyni şempanzenkinin üç katına denk düşüyor. Sherwood, yaşlanmanın, insanların genç nesillere yardım edebilmek için uzun yaşama stresinin bir dışavurumu olduğu görüşünde. Uzmanlar, insan beyniyle şempanzelerinkiler arasındaki farkların, insanların neden hayvanlardan daha fazla yaşa bağlı hastalıklardan etkilendiklerini açıklayabileceğini düşünüyor.