Beyrut'ta çöp protestolarından seçimlere uzanan hareket
*Hediye Levent
Lübnan, Pazar günü yerel seçimler için sandık başına gidiyor.
Başkent Beyrut sokaklarında yerel yönetim adaylarının afişleri asılı.
Beyrut Medineti (Beyrut Benim Şehrim) hareketi de, dijital billboardlardaki ilanları veya duvarlara yapıştırılmış afişleri ile dikkat çekiyor.
Kadın ve erkek aday sayısı eşit liste
28 yaşındaki araştırmacı Ferah Kubeysi, 12 adayından biri olduğu Beyrut Medineti'nin Lübnan tarihinde ilk kez kadın ve erkek aday sayısı eşit bir listeyle seçime giren hareket olduğunu söylüyor.
Toplumun farklı kesimlerinden gelen adaylar arasında öğretim görevlileri, mimarlar, gazeteciler bulunuyor.
Kubeysi, Beyrut Medineti hareketini "Bu bir kampanya" diye tanımlamayı tercih ediyor ve "Hedefimiz Beyrut'u yaşanabilir bir şehir haline getirmek" diyor.
Kubeysi'nin tanımlamasıyla Beyrut Medineti kampanyasının temeli geçen yaz Beyrut'ta toplanmayan çöpler nedeniyle başlayan gösterilere uzanıyor.
Yaklaşık 6-7 ay önce öğrencilerin, işçilerin, akademisyenlerin de aralarında bulunduğu bir grup bir araya gelerek yaklaşan yerel seçimler öncesinde de harekete geçme kararı almış.
Kubeysi, Lübnan denince birçok kişinin aklına gelen siyasi kamplaşmanın kendileri için geçerli olmadığını söylüyor.
"Yerel yönetimler siyasi akımların, partilerin tahakkümünde ancak görevini yapmayan belediyelerden her kesim eşit derece mağdur" diyen Ferah, "siyasi bir hareket olmadıklarını" vurguluyor.
Beyrut Medineti'nin tanıtım kampanyalarında 'Beyrut'un yaşanabilir bir şehir haline getirilmesi' sloganı öne çıkıyor.
Ulaşım, barınma, yeşil çevre hakkı talepleri
Hareketin projeleri arasında ilk sırada "Beyrut'ta şimdilerde yüzde 70 oranında özel araçlarla sağlanan ulaşım sisteminde toplu taşımaya gidilmesi, bisiklet yollarının yapılması, yeşil alanların oluşturulması" hedefi var.
İkinci sıradaki proje ise barınma hakkını ve hızla yükselen kiraların önüne geçilmesini hedefleyen adımlar.
Kubeysi, özellikle savaştan sonra Beyrut'ta orta ve düşük gelirli tabakanın ev almasını ve yaşamasını zorlaştıran ekonomi politikalarının yürütüldüğünü söylüyor.
Beyrut'ta şimdilerde ortalama bir dairenin 500 bin dolardan fazla olduğu ve bu miktarın ortalama maaş alan birinin 1500 maaşına tekabül ettiği belirtiliyor.
Beyrut Medineti, geçtiğimiz yaz gösterilerin ardından çöplerin toplanmasının geçici bir çözüm olduğunu ve çöp dönüştürme anlayışının yerleşmesi gerektiğini savunuyor.
'Tarihi doku tahrip oluyor'
Savaş nedeniyle hasar gören, çeşitli sebeplerle terk edilen tarihi binaların yıkılıp yerine yeni binaların yapılması da önemli sorunlar arasında görülüyor.
Kentin tarihi dokusunun hızla tahrip olduğunu savunan Beyrut Medineti'ye göre, bu yapıların korunması, Beyrut'un korunması ile eş anlamlı.
Kubeysi'ye göre, yerel yönetimlerdeki yolsuzluk ve hizmetlerin özel şirketler üzerinden yürütülmesi anlayışından dolayı Beyrut giderek yaşanması zor bir kent haline geliyor.
Hareket, faaliyetlerinin çoğunu gönüllülerin desteği ile yürütüyor.
Harekete destek veren gönüllülerden biri olan Gassan Sincar'a göre de "Her yeni yerel yönetim, belediye, öncekinden daha kötü."
Sincar, hareketi Lübnan'da ve Beyrut'ta değişim istediği için desteklediğini söylüyor.
'Kampanyamız belki de başka hareketlerin başlangıcı olacak'
59 yaşındaki Sincar, hareketin projelerini vakti oldukça arkadaşlarına, akrabalarına anlatarak destek veriyor.
Hareketin henüz yeni olduğunu ancak Beyrut'ta yaşayan herkesin bir şekilde yaşadığı sorunlara odaklanması nedeniyle insanların kendilerini dinlediğini söyleyen Sincar, "Güvenleri yavaş yavaş kuruluyor" diyor.
Kubeysi'ye göre "her hareket, uzun soluklu süreçlerin bir parçası".
"Geçtiğimiz yaz çöp protestosu olmasaydı biz de olmazdık" diyen Kubeysi, "Bu kampanyamız da başka hareketlerin başlangıcı olacak belki" diye konuşuyor.
Hareketin geleceği henüz belirsiz. Kubeysi, "seçimlerden sonra hareket olarak durmalı mıyız yoksa devam mı etmeliyiz diye tekrar oturup tartışacağız. Bence bu hareket durmayacak ve yeni projelerle, yeni yöntemlerle devam edeceğiz" diyor.