Basın İlan Kurumu, üçten fazla Evrensel gazetesi alınmasını kanuna aykırılık saydı: 'Okurlara fiziki takip mi yapılıyor?'

Basın İlan Kurumu, (BİK) Evrensel gazetesinin, bayi satışlarına dair verdiği ilan ve reklam kesme cezasına yaptığı itirazı reddetti. BİK, Evrensel gazetesi okurlarının 3’ten fazla aldığı gazeteleri kanun hükmüne aykırılık saydı. BİK ayrıca bu gazetelerin nereye götürüldüklerine de raporlarında yer verdi. Evrensel gazetesinin avukatı Devrim Avcı, gazetenin okurlar üzerinden cezalandırılmaya çalışıldığını belirterek “Siz okurların fiziki takibini mi yapıyorsunuz? Biz tutanaklardan bunu anlıyoruz.” dedi. 

Basın İlan Kurumu, okurların toplu şekilde gazete almasını kanun hükmüne aykırı sayarak gazetenin asgari fiili satış şartını gerçekleştiremediğini iddia etti. Bayilerde tek tek incelemeler yapan BİK, okurların toplu gazete almasını ceza sebebi olarak gördü.

Raporda, toplu alımlara yer verildi

Evrensel'in haberine göre BİK 28 Kasım 2019’da Adana, Ankara, Diyarbakır, İstanbul, İzmir ve Kocaeli’de tek tek bayilere giderek “Son noktalı bayilerde satışların makul ve kabul edilebilir gerekçelerle birden fazla yapılan satışlar istisna olmak üzere fiilen ve birer birer yapılmış olması” hükmüne aykırılık teşkil ettiğini, okurların “birden fazla gazete aldığını” belirlediğini aktardı.

BİK, Diyarbakır’da  28 Kasım’da Nevzat Aydın bayisine gönderilen gazetelerin 5’inin bir kişi tarafından alınıp cezaevine götürüldüğünü tesit etti. Kurum bu 5 gazetenin cezaevine götürüldüğü bilgisine nereden ulaştığına ise raporunda yer vermedi. 28 Kasım’da İzmir’de Meydan Market’te 8 gazetenin, Has-Er Market’te 3 gazetenin bir kişi tarafından alınması gazeteye verilen cezanın sebebi sayıldı.

Kurum, Ankara’da 28 Kasım 2019’da Mert Ulaş adlı bayiye 47 gazete ulaştırıldığı, 43 gazetenin bir okur tarafından alınıp dağıtıldığını belirtti. Okurların Adana’da Nesrit Bulut bayiinden 5, Aktif Gıda Pazarlama adlı bayiden 2 adet gazete alması yine tuhaf bir biçimde BİK raporlarına yansıdı. Gebze’de BİK’in yaptığı denetimlerde ise Şen Gıda bayisine 20 gazete verilmesi ve bunun 15’inin toplu olarak satın alınması, Zaman Gıda’dan ise 8 gazetenin alınması raporda yer aldı.

"Basın ilan kurumu, hem savcı, hem hâkim, hem de polis rolü oynuyor"

Gazetenin Avukatı Devrim Avcı, Basın İlan Kurumunun görevinin yönetmelikle resmi ilanları ve reklamları dağıtmak olarak belirlendiğini ancak kurumun bunu Evrensel, BirGün, Cumhuriyet gibi gazeteleri bastırmak için kullandığını belirterek “Basın İlan Kurumu kendi kendine resen şikâyetçi oluyor, kendi kendine araştırma yapıyor ve cezasını yine kendisi veriyor. İlan kesiyor reklam durduruyor. BİK hem şikayetçi, hem mağdur, hem savcı, hem hâkim, hem de polis rolü oynuyor. Böyle bir durum hukuk devletinde kabul edilemez.” dedi.  

"Okurlara fiziki takip mi uygulanıyor"

Devrim Avcı şöyle devam etti: “Diyarbakır’da gazete alıp cezaevine götürüyor’ deniliyor. Siz gazeteyi alan insanları takip mi ediyorsunuz? Cezaevine götürüldüğünü nereden biliyorsunuz? Fiziki takip sürecine mi alıyorsunuz? Biz bu tutanaktan onu anlıyoruz. Gazete okur üzerinden cezalandırılmaya çalışılıyor. Biz de bunlarla ilgili hukuki yola başvuracağız elbette.” 

Resmi ilanlar 2 ay sonra tamamen kesilecek

Basın İlan Kurumu ayrıca kararında “Durma kararı kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren altı ay içinde yayınlama hakkı yeniden devam edemeyen gazetelerin, … resmi ilan ve reklam yayınlama hakkı sona erer.” maddesini de hatırlattı. Kurum “Resmi İlan ve Reklamlar ile Bunları Yayınlayacak Süreli Yayınlar Yönetmeliğinin yayınlama hakkının durması başlıklı 19. maddesi uyarınca gazetenin ihlalinin devam etmesi sebebiyle resmi ilan yayınlama hakkının durdurulmasının devamına” karar verdi. Yaklaşık 4 aydır cezalı durumda gösterilen Evrensel'in, Basın İlan Kurumunun resmi ilan hakkını sona erdirmesine ise 2 ay kaldı. Mart ayına kadar “Resmi ilan durdurma cezası” sona ermezse; Evrensel, resmi ilan alamayan gazete statüsüne girecek.