Şimdi ne olacak; Davutoğlu ne zaman istifa edecek, yeni hükümet nasıl kurulacak?
- Genel başkan adayının Binali Yıldırım olduğunu açıklayan AK Parti Tüzüğü'nün 70. maddesine göre, mevcut genel başkanın yanı sıra Merkez Karar ve Yönetim Kurulu (MKYK) ile büyük kongre delegelerinin en az 5’te birinin çağrısıyla da toplanan olağanüstü büyük kongre 22 Mayıs Pazar günü yapılacak.
- Binali Yıldırım’ın AKP 2. Olağanüstü Kongresi’nde genel başkan seçilmesine kesin gözle bakılıyor.
- Tayyip Erdoğan'ın Cumhurbaşkanı olması nedeniyle 27 Ağustos 2014'te toplanan ilk olağanüstü büyük kongrede genel başkan seçilen Başbakan Ahmet Davutoğlu, yaklaşık 21 ay sonra, 22 Mayıs'ta yapılacak 2. Olağanüstü Kongre'yle iki koltuğa da veda edecek.
- Kongredeki oylamada AK Parti Tüzüğü'ne göre aday olabilmek için büyük kongre üye tamsayısının en az yüzde 20’sinin yazılı teklifi gerekiyor. Çağrısını yapanın gündemi belirlediği kongrede, tek gündem seçim olacak.
- Aday ya da adayların başvurusunun resmen tamamlanmasından sonra büyük kongrede yapılacak gizli oylamada salt çoğunluğu elde eden aday partinin genel başkanı olacak. İlk turda salt çoğunluğun sağlanamaması halinde ikinci oylamada en çok oy alan iki adayla üçüncü tur oylama yapılacak. Bu turda en çok oyu alan aday AKP'nin üçüncü genel başkanı olacak.
- Genel başkanlığın Davutoğlu’ndan Yıldırım’a devrinin ardından, büyük kongreden sonra partinin en yetkili organı olan Merkez Karar ve Yönetim Kurulu (MKYK) seçimi yapılacak. Gizli yapılacak oylamada MKYK'ya 50 asil ve 25 yedek üye seçilecek.
- Yeni AKP MKYK üyelerinin kimler olacağı konusunda son sözü Erdoğan'ın söyleyeceği tahmin ediliyor. Erdoğan, 12 Eylül 2015'te toplanan son AKP büyük kongresinde Davutoğlu'nun kendi ekibini oluşturmak istemesi üzerine başdanışmanı Binali Yıldırım'ı "olası genel başkan adayı" olarak devreye sokmuş, ardından MKYK listesine son biçimini kendisi vermişti. Davutoğlu, bu MKYK'nın üyelerinin 29 Nisan'da genel başkanın teşkilat yetkilerini budamasına tepki gösterirken, "refik" ifadesini kullanarak "yol arkadaşlığına uygun davranmadıklarını" açıklamıştı.
- Binali Yıldırım başkanlığındaki yeni MKYK, yapacağı ilk toplantıda, kararlarının icrasıyla yükümlü olan ve parti üst yönetimini oluşturan Merkez Yönetim Kurulu (MYK) üyelerinin seçimini yapacak. Böylece yeni genel başkan yardımcıları da belirlenmiş olacak.
Hükümet haziranın ilk yarısında görevde
- Parlamentoda çoğunluğu elinde bulunduran bir partinin milletvekili de olan genel başkanını hükümeti kurmakla görevlendirme konusunda anayasada bağlayıcı bir hüküm bulunmuyor. Ancak teamüllere göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan, hâlen 317 koltukla parlamentoda çoğunluğa sahip olan AKP’nin Genel Başkanı seçilecek Binali Yıldırım’ı hükümeti kurmakla görevlendirecek.
- Anayasada cumhurbaşkanının başbakanı azletme yetkisi bulunmadığından, yeni hükümet kurma görevlendirmesinin yapılması için Davutoğlu’nun Başbakanlık'tan istifa ettiğini Cumhurbaşkanı Erdoğan’a kongrenin yapılacağı pazar ya da pazartesi günü sunması gerekecek.
- Binali Yıldırım, TBMM üyeleri veya milletvekili seçilme yeterliliğine sahip parlamento dışından kişiler arasından kabinesini oluşturacak. Yıldırım’ın birkaç gün içinde oluşturacağı düşünülen kabine listesini Cumhurbaşkanı Erdoğan'a sunacak.
- Yeni kabine listesine son biçimini Erdoğan'ın vereceğine kesin gözüyle bakılıyor. Geçtiğimiz günlerde veda sinyali veren Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in yeni kabinede yer alıp almayacağı merak ediliyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı, Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın adı da Başbakan Yardımcılığı için geçen isimler arasında.... Binali Yıldırım’dan boşalan Ulaştırma Bakanlığı koltuğuna kimin oturacağı da merak konusu... Kabine listesi Cumhurbaşkanı tarafından onaylandığı anda yeni AKP Genel Başkanı Başbakan olarak atanmış, 65. Hükümet kurulmuş olacak.
- Bu aşamada Bakanlar Kurulu listesi TBMM'ye sunulacak ve parlamentoda hükümet programı ile güven oylaması süreci başlayacak. Anayasa uyarınca, yeni hükümetin programı kuruluşundan sonra en geç bir hafta içinde TBMM’de okunacak.
- Anayasa uyarınca, hükümet programı okunduktan iki tam gün geçtikten sonra TBMM Genel Kurulu'nda güvenoyu görüşmeleri başlayacak. Görüşmelerden bir tam gün geçtikten sonra da yeni hükümet için güven oylaması yapılacak. Güven oylamasında sadece "güvensizlik" oylarının sayılmasını öngören Anayasanın 111. maddesi uyarınca, hükümetin güven istemi, ancak üye tamsayısının (550) salt çoğunluğuyla (276) reddedilebiliyor. Bir başka deyişle, hükümet salt çoğunluk olan 276'yı sağlayamasa da, eğer güvensizlik oyları 276'ya ulaşamazsa hükümet güvenoyu almış kabul ediliyor. İhtimal tanınmamakla birlikte, hükümetin güvenoyu alamaması durumunda Cumhurbaşkanı yeni görevlendirme yapacak.
- 22 Mayıs'ta başlayacak bu takvim kapsamında; bir hafta içinde görevlendirme ve yeni kabine, yaklaşık on gün içinde de program ve güven oylaması süreci dikkate alındığında, yeni hükümetin en geç haziran ayının ilk yarısında göreve başlamış olmasına kesin gözüyle bakılıyor.