Binlerce İranlı Kürt, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) bağımsızlık referandumunu kutlamak için dün gece (25 Eylül 2017) sokaktaydı. Bir dizi kentte gece boyu kutlama eylemleri yapıldı.
Merivan ve Baneh kentlerinde çok sayıda Kürt, referandumu arabalarının kornalarını çalarak kutladı. İran yönetimi IKBY’nin referanduma açıkça karşı çıkarken, kutlama yapanların birçoğu güvenlik güçlerince tanınmamak için maske giydi.
Gazete Duvar'ın Reuters'dan aktardığı habere göre, kutlama yapılan noktalara çok sayıda polis konuşlandırıldı. Mahabad ve Sanandaj’dan ise güvenlik güçleriyle eylemciler arasında çatışma haberleri geldi.
Merivan’daki eylemlere katılan ve İran Kürdistanı Demokrat Partisi (PDK-İ) üyesi olduğu için sadece Zaribar olarak veren bir eylemci, “Bu referandum İranlı Kürtleri haklarını aramak konusunda daha kararlı kılacaktır” dedi. Reuters’a konuşan Zaribar, “Bu referandum Irak’ın komşularını tehdit etmiyor. Fakat Kürtlerin, özellikle de İran’dakilerin sorunlarının çözülmesi için bir başlangıç noktası olacaktır” ifadelerini kullandı.
Baneh’deki gösterilere katılan Arbaba isimli bir eylemciyse, referandum konusunda büyük bir coşku hissettiğini fakat İranlı Kürtler üzerindeki baskının artacağından endişe duyduğunu söyledi. Arbaba, “İran rejimi Kürt bölgelerine daha da fazla asker konuşlandıracak” dedi.
8 ila 10 milyon Kürde ev sahipliği yapan İran devletiyse referandumu bölgeyi istikrarsızlaştırmayı amaçlayan ‘Siyonist plan’ olarak resmediyor. İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’e yakın olan Kayhan gazetesi, “Dağılmış bir ulusun sadece bir vatan sahibi olduklarında huzur bulacağı görüşü, İsrail’in kuruluşundaki temel felsefeydi” ifadelerini kullandı.
Reuters’a görüş veren İranlı din adamı Abolfazl Najafi Tehrani’nin ise Kürt nüfusa sahip ülkeleri şu sözlerle eleştirmesi dikkat çekti: “Ne yazık ki, Irak, İran ve Türkiye’deki merkezi hükümetler Kürtlere ve sınır bölgelerinde yaşayan diğer vatandaşlarına hak ettikleri refahı ve ekonomik kalkınmayı sağlayamadı. Kürtlerin merkezi hükümetlerin yönetimlerini istememesinin nedeni bu.”
Referandumu tanımayacağını açıklayan Tahran yönetimi, Irak’ın merkezi hükümetinin talebiyle IKBY’ye doğrudan uçuşları yasaklamıştı. İran ordusu pazar günü IKBY sınırında bir tatbikat da düzenlemişti.