Bir arada olan kadınların regl döngüleri eş zamanlı olur mu?
Bir arada kalan kadınların regl döngülerinin bir süre sonra eş zamanlı hale geldiğine inanılır. Bu sadece bir tesadüf olabilir mi?
Menstrüasyon döngülerinin birbirine yaklaştığı görüşünün ardında kadınların feromonlarının yakın mesafede birbiriyle etkileştiği ve aynı zamanda regl olmalarına neden olduğunu teorisi yatıyor. Pek çok kadın da bu teoriye inanıyor.
Emma bunlardan biri.
24 yaşındaki Emma üniversite döneminde beş kızla aynı evi paylaştığını söylüyor ve birkaç ay içinde hepsinin aynı anda regl olduğunu anlatıyor.
Emma "Kesinlikle doğru olduğuna inanıyorum. Yoksa bu büyük bir tesadüf olurdu" dedi.
Emma ve arkadaşları aynı anda tampon alıyor, aynı anda huysuzlaşıyor ve bu değişimleri erkek ev arkadaşı fark ediyormuş.
Oxford Üniversitesi biyokültürel antropoloji bölümünde doçent Alexandra Alvergne "Bu oldukça yaygın bir inanış. Biz insanlar her zaman heyecan verici öyküleri severiz ve gözlemlediğimiz bir şeye anlamlı açıklama getirmek isteriz. Ve gözlemlediğimiz şeyin tesadüf ya da rasgele olması ilginç değildir" dedi.
Alvergne bu fenomen üzerindeki kanıtları incelemeye başlamış. Bilim dergisi Nature'da 1971'de çıkan araştırma bulguları ona fikir vermiş.
O dönem Martha McClintock adında bir araştırmacı bir ABD üniversitesinde 135 kadının menstrüasyon döngülerini incelemiş.
Alvergne "McClintock dostlar ve ev arkadaşları arasında rasgele bir araya gelmiş kadınlara kıyasla regl başlama zamanının daha yakın olduğunu buldu" dedi.
Dr. McClintock daha fazla birlikte zaman geçiren kadınların feromenlerinin birbirini etkileme şansına sahip olduğu şeklinde bu teoriyi açıklamıştı.
Peki bunun nedeni ne olabilir?
En yaygın teori kadınlar arasında baskın tek bir adamın haremi olmamak için işbirliği geliştiği yönündeki evrimsel strateji.
Eğer kadınlar eş zamanlı regl döngüsü yaşarsa hepsi aynı anda doğurgan olacak ve böylelikle erkek hepsiyle birden çiftleşemeyecek görüşü öne sürülüyor.
Alvergne "Erkeğin bütün kadınları aynı zamanda manipüle edemeyeceği bu yüzden de kadınlar arasında bir tür işbirliği doğduğuna inanılıyordu" diyor.
Araştırmanın yayınlandığı 1970'li yıllarda feminizm önemli bir hareketlerden biriydi. Alvergne bu fikrin bu kadar yayılmasında bunun da etkisi olduğu kanısında.
İnsanlar ve maymunlar üstünde yapılan araştırmalarda da benzer sonuçlara ulaşılmış.
Öte yandan menstrüasyon döngüleri uyuşmayan araştırmalar da yayınlandı. Araştırmaya şüpheyle bakanlar araştırmaya katılan kişilerin seçiminde sorunlar bulunduğunu ve kadınların eş zamanlı regl olma tanımının da oldukça gevşek olduğunu gördü.
Ama öncelikle McClintock kadınların döngülerinin eş zamanlı olduğunu açıklarken tesadüfleri gözönüne almaması nedeniyle eleştiriliyor.
Buna karşın kadınların tecrübeleri bunun tersini söylüyor.
26 yaşındaki Inez "Eğer regl dönemindeki bir kadınla bir süre geçirirsem ben de regl oluyorum. Rahmim iyi bir takım oyuncusu. Kızların arasında katılmak istiyor" diyor.
Inez üstelik bazı kadınların rahminin liderlik rolüne soyunduğunu da düşünüyor.
Inez "Bende klasik bir beta rahmi var. Arkadaşım Suzanne alfa rahme sahip. 10 millik çevrede kim varsa onu da alır. Regl döneminde bir yere girer herkes tampon almaya koşar" diyor.
Ancak teori her zaman ve herkes için işe yaramıyor. Inez kendi ev arkadaşıyla asla aynı zamanda regl olmadığını söylüyor.
"Onu 12 yaşından beri tanıyorum ve sanırım onunla aynı anda regl olmadığım için bana kızıyor" diyor Inez.
Alvergne kadınların arkadaşlarıyla menstrüasyon döngülerinde çakışma olmasına şaşırmıyor.
"Asıl soru bu tesadüf eseri mi değil mi? Tesadüf sonucuysa bunun en az yarıya yarıya denk gelmesi beklenir" diyor Alvergne.
Bazı akademisyenler eş zamanlı regl dönemlerinin tesadüf olup olmadığını anlamak için şebeklerin 6 yıl boyunca kayıt altına alınan menstrüasyon döngülerini inceledi.
Alvergne akademisyenlerin iki model ön sürdüğünü söylüyor. Biri "evrimsel strateji" olarak bilinen kadınların baskın erkeklere karşı regl dönemlerini eş zamanlı yaşaması diğeri de verilerin sadece teasdüfle açıklandığı model.
Araştırmacılar kalıpların tesadüf sonucu ortaya çıktığı modelin daha iyi olduğuna karar vermişler.
Kadınların regl dönemlerinin eş zamanlı yaşandığı tezine ileride daha fazla kanıt sağlanabilir ancak araştırmacılar bu konuya şimdilik kuşkuyla yaklaşıyor.
Alvergne "Belki gerçekten gözlemlediğimiz tesadüften başka bir şey değil" diyor.