Bir bakışta 24 Haziran: Erdoğan ilk turda seçildi, AKP-MHP ittifakı Meclis çoğunluğunu aldı, HDP barajı aştı
T24 Haber Merkezi
Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinin birlikte yapıldığı 24 Haziran seçimleri, yüzde 90'a yaklaşan rekor bir katılımla yapıldı. Türkiye'de Cumhuriyet'in kuruluşundan itibaren yürürlükte olan parlamenter rejimi yürürlükten kaldıran 16 Nisan 2017'deki anayasa değişikliği referandumunun sonuçlarını yürürlüğe sokan 24 Haziran seçimlerinde AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, ilk turda aranan yüzde 50 barajını aşarak ikinci kez Cumhurbaşkanı seçildi.
3 Kasım 2002 seçimlerinden beri, 7 Haziran 2015 seçimlerinden 1 Kasım’a kadar geçen kısa süre dışında yaklaşık 17 yıldır tek başına iktidarda olan AKP, 24 Haziran seçimlerinden, ilk kez iktidarı bir başka partiyle paylaşmak zorunda kalacağı bir sonuçla çıktı.
Resmi olmayan kesin sonuçlara göre, Cumhurbaşkanlığı seçiminde Tayyip Erdoğan yüzde 52,55, Muharrem İnce yüzde 30,67, kampanyasını tutuklu bulunduğu Edirne F Tipi Cezaevi'nden sürdüren Selahattin Demirtaş yüzde 8,36, Meral Akşener yüzde 7,33, Temel Karamollaoğlu yüzde 0,989, Doğu Perinçek 0,20 oranında oy aldı.
Türkiye'yi "Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi"ne taşıyan seçimde AKP ve MHP'nin kurduğu "Cumhur İttifakı", resmi olmayan sonuçlara göre toplam geçerli oyların yüzde 53'ünden fazlasını alarak TBMM'de çoğunluğu ele geçirdi. "Cumhur İttifakı" 342 (AKP: 293-MHP:49), CHP (146), İyi Parti (45) ve Saadet Partisi'nden oluşan "Millet İttifakı" 191 milletvekili çıkardı. HDP'den Meclis'e giren milletvekili sayısı 67 oldu.
Partilerin oy oranları şöyle: AKP: Yüzde 42.28 CHP: Yüzde 22.79 HDP: Yüzde 11.52 MHP: Yüzde 11.20 İyi Parti: Yüzde 10.14 Saadet Partisi: Yüzde 1.36 Hüda Par: Yüzde 0.32 Vatan Partisi: Yüzde 0.24 Diğer: Yüzde 0.16
Meclis'te 8 parti temsil edilecek
Kesin olmayan seçim sonuçlarına göre TBMM’de 8 parti temsil edilecek. Kendi listelerinden milletvekili seçtirmeyi başaran partiler AKP, MHP, CHP, İYİ Parti ve HDP oldu. Bu 3 partinin dışında Saadet Partisi, Demokrat Parti ve Büyük Birlik Partisi de başka partilerin listesinden Meclis’e milletvekili soktu.
Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, İYİ Parti’nin Afyonkarahisar listesinden seçildi. Büyük Birlik Partisi lideri Mustafa Destici ise AKP’nin Ankara listesinden Meclis’e girdi.
Saadet Partisi, CHP listelerinden seçime giren isimler dışında Meclis'e milletvekili sokamadı
CHP listelerinden seçime giren 3 isim dışında Saadet Partisi Meclis'e hiç milletvekili sokamadı. İstanbul 1. bölge 3. sıra milletvekili adayı Hüseyin Emre Bağce, 3. bölge 9. sıra adayı Nazır Cihangir İslam ve Konya 2. sıra adayı Abdülkadir Karaduman ise kesin olmayan resmi sonuçlara göre Meclis'e girdi.
AKP, yüzde 7'den fazla oy kaybetti
Tek başına iktidarı kaybettiği 7 Haziran 2015 seçimlerindeki oranlarına doğru gerileyen AKP'nin 1 Kasım 2015 seçimlerinde yüzde 49,5 olan oyları, 24 Haziran seçimlerinde yüzde 42,4'e geriledi. Partisinden yaklaşık 10 puan daha yüksek oy alan Erdoğan bu durum için "Parlamentoda istediğimiz sonucu alamadık" sözleriyle ifade etti.
Seçimin en merak edilen sonuçları arasında yer alan HDP'nin oyları, yüzde 10'luk Türkiye barajını yaklaşık 1,5 puan üzerine çıktı. HDP, barajı geçtiği ilk seçim olan 7 Haziran 2015 seçimlerinde yüzde 13.1, 1 Kasım 2015 seçimlerinde ise yüzde 10.8 oy almıştı.
Katılım oranının yüzde 90'a yaklaştığı seçimde CHP'nin Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce yüzde 30 bandını geçerek, partisinden yaklaşık yüzde 8 oranında yüksek oy aldı.
'Klasik MHP oyları' yüzde 21'in üzerine çıktı
Erken seçimin mimarı Devlet Bahçeli'nin genel başkanı olduğu MHP'nin oyları beklentilerin üzerine çıkarak yüzde 11'i geçti. MHP'den ayrılan Meral Akşener ve arkadaşlarının kurduğu İyi Parti'nin yüzde 10 dolayındaki oyu da dikkate alındığında, 24 Haziran seçimlerinde, 'klasik MHP oyu' olarak nitelendirilen milliyetçi oylarda sıçrama yaşandı.
63 ilde Erdoğan 8 ilde İnce birinci oldu
Erdoğan, 81 ilin 63’ünde yarıştan birinci çıktı. En yakın rakibi, CHP’nin cumhurbaşkanı adayı İnce, Trakya ve Ege Bölgesi’ndeki 8 ilde birinci geldi. Selahattin Demirtaş da Doğu ve Güneydoğu’da 10 ilde birinci olmayı başardı.
Resmi olmayan cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarına göre,
Cumhur İttifakı’nın adayı Tayyip Erdoğan: Trakya, Ege, Doğu ve Güneydoğu Anadolu dışındaki bölgelerde aldığı 52.40 oyla ilk turda seçildi. En yüksek oyu yüzde 82.10 ile Bayburt’tan aldı. Gümüşhane’den yüzde 77 oy alan Erdoğan, memleketi Rize’de ise yüzde 77 oy almayı başardı. Erdoğan’a en yüksek oy çıkan diğer iller Çankırı ve Aksaray oldu.
CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce: Yüzde 30.60'ın üzerinde oy alarak partisinin oylarını geçti. İnce, CHP’nin kaleleri konumundaki Trakya ve Ege Bölgesi’ndeki 7 ille, CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun memleketi Tunceli’de birinci olmayı başardı. İnce’ye en yüksek oy yüzde 58.42 ile Kırklareli ve Tunceli’den çıktı. Edirne’den yüzde 55 oy alan İnce, son mitinglerinde milyonları bir araya getirdiği ve rekor seviyelere ulaştığı İzmir’den ise yüzde 54 oy aldı.
Cezaevinden seçimlere hazırlanan HDP’nin cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş: Yüzde 8.36 oranında oy aldı. Demirtaş, partisinin kaleleri 10 ilde birinci oldu. Demirtaş’a en yüksek oy yüzde 71 ile Şırnak’tan çıkarken, Hakkâri’den yüzde 70, Diyarbakır’dan ise yüzde 64 oy aldı.
Seçimlere iddialı hazırlanan İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener: Yüzde 7.33 oy almasına rağmen Türkiye genelinde hiçbir ilde birinci olamadı. Akşener, en yüksek oyları yüzde 15’le Burdur, yüzde 14’le Isparta, yüzde 13’le Antalya, Denizli ve Bilecik’ten aldı.
100 bin imza toplayarak cumhurbaşkanı adayı olan Temel Karamollaoğlu: Yüzde 0.89 oranında oy alırken, Doğu Perinçek ise yüzde 0.20 oranında kaldı. Karamollaoğlu en yüksek oyu Bayburt, Trabzon ve Gümüşhane’den alırken; Perinçek ise Sinop, Bartın ve Muğla’dan en yüksek oyu aldı.