Bisiklet yollarına zorunluluk getirilmesinden poşetlerin ücretli olmasına, TBMM Genel Kurulu'nun bu haftaki gündeminde neler var?

T24 Ankara

TBMM Genel Kurulu’nda, bu hafta kıyı ve dolgu alanları ile birlikte su alanlarında enerji santralleri kurulmasına olanak tanımaktan naylon alışveriş poşetlerinin 25 kuruştan satılmasına kadar birçok başlığı içeren torba kanun teklifinin görüşmelerine kaldığı yerden devam edilecek. Teklif, yeni imar planlarında bisiklet yollarının zorunlu olmasını da öngörüyor.

“Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi"nin geneli üzerinde görüşmeler Meclis Genel Kurulu’nda tamamlanmıştı. Teklifin maddeleri üzerindeki görüşmelerin 27 Kasım 2018 Salı günü devam etmesi bekleniyor.

Teklif, 2872 sayılı Çevre Kanunu ile ilgili düzenlemeleri, şehircilik ile ilgili İmar Kanunu ve 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ve diğer ilgili kanunlarda değişiklikleri,  Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde yer verilen yeni idari teşkilat şemasına ve isimlerine uygun olarak yapılan değişiklikleri kapsıyor.

Katılım payı uygulaması geliyor

Yılda 45 milyar poşet kullanıldığı belirtilen Türkiye’de kişi başına düşen poşet sayısı 450 adet olarak açıklanmıştı. Teklif, para ile satışına başlandığında, poşet kullanımının ilk etapta yarıya düşmesi bekleniyor.

Düzenlemede yer alan, "Bakanlıkça belirlenen ürünleri piyasaya arz eden üreticilerden / ithalatçılardan geri kazanım katılım payı tahsil edilmesi" ifadesiyle ilk defa piyasaya çevreyi kirleten ürünleri süren üretici veya ithalatçıdan bir katılım payı alınması da öngörülüyor. Bu paydan toplanan paralarla fon bir kurulacak ve vatandaşlar kullandıkları kutu, cam şişe vb. gibi materyalleri, geri dönüşüm noktalarına getirmeleri karşılığı ödenen ücretler bu fondan karşılanacak.

Vatandaşlar kullandıkları söz konusu ürünleri geri dönüşüm noktalarına getirerek depozito alabilecekler. Araç lastiği, her türlü akü, taşınabilir pil ve bataryalar, madeni yağ,  bitkisel yağ, elektrikli ve elektronik eşya, bilişim telekomünikasyon ekipmanları, buzdolabı, içecek ambalajları,  kâğıt-karton ağırlıklı kompozit içecek ambalajları ve cam ambalaj gibi ürünleri üreten ve ithal edenlerden katılım payı alınacak.

Çevreyi kirletenlere verilen cezalarda artış

Teklifte öne çıkan diğer maddeler şöyle:

-Teklifte Karayolunda seyreden motorlu taşıt sahipleri ile egzoz emisyon ölçüm işini yapanların; egzoz gazı emisyonları için öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere ya da aykırı davrananlara ilişkin para cezaları getirildi.

-Denizlerimize gemiler tarafından yapılan illegal deşarjlarda uygulanan ceza miktarı, caydırıcı olması amacıyla 3 kattan fazla artırıldı.

-Plan tanımlamaları ile ilgili düzenlemeler: Nazım imar planı ve çevre düzeni planı tanımları arasına,  mekânsal strateji planı tanımı da eklenmiştir.

-Bisiklet yolları ile ilgili düzenlemeler: 1/6/2019 tarihinden sonra imara açılacak yeni yerleşim yerleri planlanırken cadde ve sokaklarda bisiklet yolları ve bisiklet park istasyonlarına imar planlarında yer verilmesi ve bu yolların belirli bir plan doğrultusunda inşa edilmesi öngörülmektedir.

-6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunda yapılan düzenlemeler: Lisanslı kurum ve kuruluşlara uygulanacak olan idari yaptırımlara ilişkin düzenlemeler: Riskli yapı tespiti yapmak üzere lisanslandırılan kurum ve kuruluşlara, görevlerini gereği gibi yerine getirmemeleri durumunda, işlenen fiilin ağırlığına göre kademeli olarak verilecek cezalar belirlenmiştir.

-Kira yardımı kapsamı hakkında düzenlemeler: İkamet şartı aranmaksızın maliklere, kiracılara ve yapıda ikamet etmek şartıyla sınırlı ayni hak sahiplerine geçici konut veya işyeri tahsisi ya da kira yardımı yapılabileceği düzenlenmektedir. Böylece, malik olmamakla birlikte aynı evde oturanlarda kira yardımından yararlanabilecektir.

-Kanun kapsamında yapılan uygulama işlemlerine ilişkin düzenlemeler: Kentsel dönüşüm alanlarında paydaşların en az üçte iki çoğunluğu ile alınan karara katılmayanların hisselerinin anlaşan diğer malikler tarafından satın alınmak istenilmemesi halinde,  bu hisselerin Hazine adına satın alınması, ve  bu yerlerin üçüncü şahıslara satış işlemi yapılabilecektir.

-Kamu konutlarında oturanların öncelikli alım hakkından yararlanabilmeleri ve bu kişilere ödeme kolaylığı sağlanması öngörülmektedir.

-Kıyı ve dolgu alanları ile birlikte su alanlarında da yenilenebilir enerji kaynaklarından daha etkin ve verimli yararlanmak amacıyla Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) oluşturulması amaçlanmaktadır. Böylece; deniz, tabii ve suni göller gibi alanlarda, rüzgar ve güneş enerjisi üretim tesisleri kurulabilecek.