Bitcoin hazine avcılarının yükselişi
Rhonda Kampert, ilk Bitcoin alanlardan biri.
O dönem, bir Bitcoin 80 dolardı ve kripto para internette yeni yeni konuşuluyordu. Altı adet Bitcoin almıştı.
Kampert, "Radyo programlarında kripto para ve Bitcoin'den bahsediliyordu. İlgimi çekti. O zaman Bitcoin almak kolay değildi. Ama işlemleri tamamlamayı başardım ve coin'lerimi aldım" diyor.
ABD'nin Illinois eyaletinde yaşayan Kampert, 1-2 yıl içinde dijital paralarından bir kısmını harcadı. Sonra da kalan parasıyla ilgilenmedi.
Fakat 2017'de Bitcoin'in değerinin 13 bin dolara çıktığını duyunca parasını almak için heyecanla bilgisayararının başına geçti.
Ama bir sorun vardı. Bitcoin cüzdanına girebilmek için bazı bilgileri eksikti. Çıktısını aldığı kağıttaki bazı rakamlar okunmuyordu. Şifrelerinin yazılı olduğu kağıtta da neyin ne olduğu belli değildi.
Kampert, "Aylarca uğraştım ve başaramadım. Sonunda vazgeçtim" diyor.
Hazine avcıları
Geçen bahar Bitcoin'in değeri 50 bin doların üzerine çıktı. Yani Kampert'in sekiz yıl önce ödediği paranın 600 katına.
Coin'lerini bulmak için yeniden bilgisayar başına geçti ve baba-oğul kripto hazine avcıları Chris ve Charlie Brooks ile tanıştı:
"Onları internette buldum. Güvendiğim için hatırlayabildiğim giriş bilgilerini onlara verdim ve beklemeye başladım. Sonunda birlikte görüntülü bir görüşme yaptık ve her şeyi izledim. Chris cüzdanımı açtı ve işte param oradaydı. Çok sevindim."
Kampert'in cüzdanında 3,5 Bitcoin kalmıştı. Yani 175 bin dolarlık Bitcoin.
Kampert paranın yüzde 20'sini Chris ve Charlie Brooks'a, 10 bin dolarını da kızına verdiğini söylüyor.
Kripto parasının kalan bölümünü şimdi USB çubuğuna benzeyen bir cihazda saklıyor. Bu cüzdandaki bilgilerine internete bağlı olmasına gerek kalmadan erişebiliyor. Cihazın şifresini de hafızasına iyice kazıdığını anlatıyor.
Kampert, şu anda değeri 43 bin dolar civarında olan Bitcoin'in yeniden yükseleceğini, şu andaki borsa ve kripto para simsarlığı işini bırakınca parayı emeklilik fonu olarak kullanacağını belirtiyor.
Kayıp milyarlar
Kampert gibi yardıma ihtiyacı olan pek çok kişi var.
Chainanalysis'in araştırmasına göre şu anda dolaşımda olan 18,9 milyon Bitcoin var. Bunların 3,7 milyonu sahipleri tarafından kaybedilmiş kripto paralar.
Kripto para dünyasında bir merkezi otorite olmadığı için cüzdanınıza giriş bilgilerinizi unutursanız yardım isteyebileceğiniz çok fazla bir yer de yok.
Chris ve Charlie Brooks, kendileri gibi hizmet veren kişilerin yüz binlerce kullanıcı adı ve şifre kombinasyonu kullanan programlarla kayıp paraların yüzde 2,5'ini (3,9 milyar dolar) bulabileceğini söylüyor.
Chris Brooks, kripto para kurtarma şirketi Crypto Asset Recovery'yi 2017'de kurmuş. Ama sonra başka şeylere yönelmiş. Yaklaşık bir yıl önce oğlu Charlie'yle sohbet ederken işini canlandırmaya karar vermiş.
Şimdi 20 yaşında olan Charlie Brooks, "Üniversite eğitimime ara vermiştim. Biraz seyahat ettim. Sonra babamla şirketimizi canlandırma kararı aldık. Birkaç hafta içinde eve server'larımızı getirdik ve çalışmaya başladık" diyor.
New Hampshire'da deniz kıyısındaki evlerinden çalışan baba ve oğul, geçen Kasım'da Bitcoin'in fiyatının yeniden yükselmesinden sonra potansiyel müşterilerinden günde 100'den fazla e-posta ve telefon aldıklarını söylüyor.
Şimdi Bitcoin'in değerinin düşmesinden sonra işlerin sakinleştiğini, ama bunun da yığılan işlere odaklanmak için bir fırsat olduğunu anlatıyorlar.
Charlie Brooks'un işleri o kadar iyi gidiyor ki yarım bıraktığı bilgisayar mühendisliği eğitimini tamamlamayı düşünmüyor.
Baba-oğul işlerinde sürekli düş kırıklığı yaşadıklarını, müşterilerinin zayıf hafızaları ve düzensiz kayıtları yüzünden aldıkları işlerin yüzde 30'unda başarılı olduklarını söylüyor.
Ama şifreleri unutulan cüzdanlara eriştiklerinde bile düş kırıklığı yaşayabiliyorlar. Charlie Brooks, "Çoğu zaman cüzdanda ne kadar para olduğunu bilemiyoruz. Bu yüzden içeride emeğimize değecek kadar para olup olmadığını görmek için müşterinin dediğine güvenmek zorundayız" diyor ve şöyle devam ediyor:
"Geçen yaz, bir müşteri cüzdanında 12 Bitcoin olduğunu söyledi. Ona belli etmedik ama alacağımız parayı hesap ederek çok sevindik. Muhtemelen bilgisayarda 60, müşteriyle de 10 saat geçirdik. Görüntülü görüşmeyle cüzdanı açtık. Cüzdan bomboştu."
Chris ve Charlie Brooks, sadece bir müşterinin cüzdanında ne kadar Bitcoin olduğunu daha az tahmin ettiğini ama cüzdandan 280 bin dolarlık kripto para çıktığını, bunun da şimdiye kadar yaptıkları en büyük iş olduğunu söylüyor.
Baba-oğul geçen yıl toplamda "yedi haneli" miktarlarda Bitcoin kurtardıklarını belirtiyor.
Chris ve Charlie Brooks, giderek büyüyen ve yeteneklerini insanlara kayıp kripto paralarını bulmaya yardım için kullanan etik hacker sektörünün bir parçası.
Bunlardan biri hacker'lığa ergenlik yaşlarında başlayan ve 1998'de internetteki güvenlik açıkları konusunda Amerikan Senatosu'na bilgi veren Joe Grand.
Grand, Kingpin takma adıyla biliniyor.
Yakın bir zaman önce YouTube'da içinde 2 milyon dolarlık Theta olan bir fiziki cüzdanı açtığı videosu büyük ilgi görmüştü.
Kingpin, bu cihazı açmayı başarmadan önce Oregon eyaletinin Portland kentindeki atölyesinde aylarca çalışmış.
Grand, "Buna rağmen; testlerde defalarca başarmış olmama rağmen sonucu bilemiyorsunuz. Sadece tek bir şansınız var ve cüzdandaki her şeyi sonsuza kadar kaybedebilirsiniz de. Bir cüzdanı açmak gerçek bir adrenalin patlaması. Hazine avcılığının teknik versiyonu" diyor.