BM GÜVENLİK KONSEYİ'NDE 'BAŞKANLIK AÇIKLAMASI'NA KABUL BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (A.A)

-BM GÜVENLİK KONSEYİ'NDE 'BAŞKANLIK AÇIKLAMASI'NA KABUL BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (A.A) - 23.09.2010 - BM Güvenlik Konseyinin ''Barışı Koruma-Barışı İnşa'' konulu zirve toplantısının sonunda ''Başkanlık Açıklaması'' kabul edildi. ''Önleyici diplomasi, barışı koruma, barışı inşa ve barış yapma çabalarının'' ele alındığı zirve toplantısının sonunda kabul edilen ''Başkanlık Açıklaması'', Konseyin karar niteliğinde kabul ettiği metin olarak kayda geçti. Toplantıya katılan tüm liderler, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Türkiye'ye bu önemli toplantıyı düzenlediği için teşekkür etti. Konseyin Dönem Başkanı olan Türkiye tarafından hazırlanan ve Konsey üyelerince kabul edilen Başkanlık açıklaması şöyle: ''-Güvenlik Konseyi, uluslararası barış ve güvenliğin sağlanmasında, Birleşmiş Milletler Şartı'ndan (Ana Sözleşmesi) kaynaklanan asli sorumluluğunu teyit eder. Bu bağlamda Konsey, önleyici diplomasi, barış yapma, barışı koruma ve barışı inşa konularında daha önce kabul ettiği açıklama ve kararlara atıfta bulunur. -Güvenlik Konseyi, dünyanın pek çok bölgesinde daha barışçı ve istikrarlı bir ortamın inşası yönünde sağlanan ilerlemeyi kaydeder. Bununla birlikte, Konsey, silahlı çatışmalar, terörizm, kitle imha silahları ile küçük ve hafif silahların yayılması, sınır aşan örgütlü suçlar, korsanlık, uyuşturucu ve insan kaçakçılığı dahil uluslararası barış ve güvenliğe yönelik artan tehdit ve sorunların mevcudiyetini de teslim eder. -Güvenlik Konseyi böylelikle uluslararası barış ve güvenliğin temininde günümüzde daha kapsamlı ve uyumlu bir yaklaşıma ihtiyaç bulunduğunu teyit eder. Konsey ayrıca, kalkınma, barış, güvenlik ve insan hakları arasındaki karşılıklı ve birbirini takviye edici bağlantıyı göz önünde tutarak, çatışmaların kökeninde yer alan nedenlerin ele alınması gerektiğinin de altını çizer. Bu amaçla Konsey, ihtilafın tüm evrelerinde Birleşmiş Milletlerin etkinliğinin artırılması çabalarına katkıda bulunma yönündeki kati kararlılığını vurgular. -Güvenlik Konseyi, Birleşmiş Milletlerin önleyici diplomasi, barış yapma, barışı kurma ve barışı inşa yeteneklerinin güçlendirilmesi ve geliştirilmesinde son yıllarda sağlanan kayda değer ilerlemeyi memnuniyetle karşılar ve bu araçların değişen koşullara uyumlaştırılmasına katkılarını sürdürmeyi taahhüt eder. Konsey ayrıca, bu araçlar arasındaki ilişkinin her zaman ardışık olmadığını ve bunların kapsamlı, bütüncül ve esnek bir çerçevede kullanılması zaruretinin altını çizer. -Güvenlik Konseyi, önleyici diplomasi, barış yapma, barışı koruma ve barışı inşa araçlarının kapsamlı ve bütüncül kullanımının sürdürülebilir barış için gerekli koşulların yaratılması bakımından önem taşıdığını vurgular. Konsey, bu nihai amaca ulaşılması için gerekli siyasi desteği sağlamayı taahhüt eder. -Güvenlik Konseyi ayrıca, sivillerin korunmasına olan güçlü desteğini yineler ve silahlı çatışmalarda kadın ve çocuklar başta olmak üzere sivillerin korunmasının, çatışmaların çözümüne yönelik kapsamlı stratejilerin önemli bir unsurunu teşkil etmesi gerektiğine dair inancını teyit eder. Konsey, uluslararası insani hukuk ve insan hakları hukuku ihlallerinin cezasız kalmasına muhalefetini tekrar teyit eder. -Güvenlik Konseyi, üye ülkelere anlaşmazlıklarını barışçıl yollarla çözmeleri çağrısında bulunur ve önleyici diplomasinin, kriz yönetimi ve ihtilafların çözümünde etkin ve düşük maliyetli bir yöntem olarak taşıdığı öneme özellikle dikkat çeker. Konsey, üye ülkelerin, Birleşmiş Milletlerin, bölgesel ve alt-bölgesel örgütlerin önleyici yeteneklerinin artırılmasına yönelik çabaları teşvik eder ve bu gayretleri destekleme taahhüdünü yineler. Konsey, bu aktörlerin özellikle erken uyarı ve değerlendirme, arabuluculuk ve tepki verebilme yeteneklerinin geliştirilmesinin ve sözkonusu aktörler arasında sağlam bir eşgüdüm tesis edilmesinin önemini vurgular. -Güvenlik Konseyi, kapsamlı ve kalıcı çözümlerin kolaylaştırılmasına yönelik olarak, bölgesel ve alt-bölgesel örgütlerce ve Genel Sekreter tarafından, iyi niyet misyonları, Temsilciler, Özel Temsilciler ve arabulucular vasıtasıyla sarf edilen çabaları takdirle karşılar ve bu çalışmalara desteğini sürdürme sözü verir. -Güvenlik Konseyi ayrıca, uluslararası barış ve güvenliği etkileyebilecek mevcut ve olası çatışma durumlarını yakından izlemeyi, önleyici çaba içerisine giren taraflarla işbirliği yapmayı, gerginliklerin azaltılması ve güven inşasına yönelik adımları teşvik etmeyi ve Birleşmiş Milletlerin tasarrufunda olan ve tasarrufuna sunulabilecek gerekli tüm uzmanlık ve yeteneklerin harekete geçirilmesine yönelik çabaları desteklemeyi taahhüt eder. Konsey, önleyici diplomasi araçlarının en iyi şekilde kullanımı için mali katkıların, öngörülebilir, tutarlı ve zamanlı kılınmasına yönelik, ikili ve çok taraflı donörler arasında koordinasyon da dahil çabaların artırılmasının önemine de dikkat çeker. -Güvenlik Konseyi, Birleşmiş Milletler barışı koruma mekanizmasının etkinliğinin artırılmasına yönelik taahhüdüne bağlılığını vurgular. Bu bağlamda Konsey, Genel Kurul ve BM Sekretaryasının, BM barışı koruma mekanizmasının etkinlik ve veriminin artırılması yönündeki çabalarına ve bu kapsamda, polis güçlerinin ve hukukun üstünlüğü alanındaki uzmanların daha süratle konuşlandırılması da dahil olmak üzere, barışı koruma operasyonlarının başarılı bir şekilde planlanması, tesisi, konuşlandırılması, icrası, denetimi, değerlendirilmesi, geçişi ve tamamlanması yeteneklerinin geliştirilmesine yönelik gayretlerine desteğini teyit eder. Konsey bu bağlamda, BM Sekretaryasının ilgili tüm aktörler arasında ortaklıklar geliştirilmesini savunan çabalarını memnuniyetle karşılar. -Güvenlik Konseyi, barışı koruma operasyonlarının her bir misyon için kapsamlı siyasi strateji, görev yönergeleriyle uyumlu caydırıcı özellikler, güçlü sivil ve askeri liderlik, yeterli kaynaklar ve yerel halkla etkili iletişim kurma yeteneğine sahip deneyimli, eğitimli, donanımlı asker, polis ve sivil personel gerektiren, girift bir nitelik kazandığı saptamasında bulunur. Konsey ayrıca, gelişmiş askeri uzmanlığa duyulan ihtiyacı teslim eder ve bu bağlamda Askeri Komitenin rolünü incelemeyi sürdürme niyetini beyan eder. -Güvenlik Konseyi, birlik ve polis katkısında bulunan ülkelere dünyanın hassas bölgelerinde sürdürülebilir barışın inşasında ve korunmasında oynadıkları paha biçilmez rol için takdirlerini sunar ve bu ülkelerle istişareleri güçlendirme taahhüdünü yineler. Konsey aynı zamanda üye ülkeleri BM barışı koruma ve siyasi operasyonlarına, kadınlar da dahil olmak üzere, daha fazla sayıda polis, asker ve sivil personel katkısında bulunmaya teşvik eder. -Güvenlik Konseyi, etkin bir barışı inşa sürecinin, siyasi, güvenlik, kalkınma, insan hakları, insancıl hukuk ve hukukun üstünlüğü hedefleri arasında uyum üzerine bina edilmiş, bütüncül ve kapsamlı bir yaklaşım gerektirdiğini ve barışı inşa perspektiflerinin barışı koruma operasyonlarının planlaması ve uygulamasının ilk aşamalarından itibaren dikkate alınması gerektiğini vurgular. -Güvenlik Konseyi, sürdürülebilir barışı inşanın, ulusal sahiplenmeyi, ulusal yeteneklerin geliştirilmesini ve çatışmalardan zarar gören insanların güçlendirilmesini de gerektirdiğinin altını çizer. Konsey, Genel Sekreter'in BM barışı inşa çabalarını ilgili ülkelerce belirlenen temel ihtiyaç ve önceliklere daha iyi cevap vermek üzere geliştirmeye yönelik eylem gündemini uygulamada ilerlemenin sürmesinin önemini vurgular. Konsey, bu bağlamda özellikle sivil yeteneklerin gözden geçirilmesi sürecinden çıkacak sonuçları beklemektedir. -Güvenlik Konseyi, barışı inşa alanındaki temel aktörlerin rol ve sorumluluklarının daha iyi belirlenmesinde ilerleme kaydedilmesinin önemini vurgular ve özellikle, barışı inşanın bütüncül ve kapsamlı bir yaklaşımla ele alınmasının teşvikinde ve desteklenmesinde Barışı İnşa Komisyonu'nun önemli rolünü memnuniyetle karşılar. Konsey, Komisyonun çalışmalarına desteğini yineler ve Komisyonun istişari rolünden daha fazla istifade etme arzusunu belirtir. Konsey, kolaylaştırıcıların Barışı İnşa Komisyonu'nun 2010 Gözden Geçirme raporunu ele almayı beklemektedir. -Güvenlik Konseyi, kapsamlı ve bütüncül bir barışı yapma, barışı koruma ve barışı inşa stratejisinin, her bir ihtilafın kendine has koşullarını gözönüne alarak, ilgili tüm aktörleri içermesi gerektiği saptamasında bulunur. Konsey, sürdürülebilir barış ve güvenliğin ilgili tüm taraflar arasında uzmanlıkları temelinde etkin işbirliği yoluyla en iyi sağlanabileceği saptamasını da yapar. -Güvenlik Konseyi, BM Şartı'nın sekizinci bölümüyle uyumlu bölgesel ve alt-bölgesel örgütlerin önleyici diplomasi, barış yapma, barışı koruma ve barışı inşa çabalarını destekleme ve bu örgütlerle stratejik ortaklıklarını güçlendirme kararlılığını yineler. Konsey, başta Genel Kurul, Ekonomik ve Sosyal Konsey, Barışı İnşa Komisyonu, Dünya Bankası gibi uluslararası finans kuruluşları ve sivil toplum olmak üzere, ilgili bütün diğer aktörlerle stratejik düzeydeki ve arazideki ortaklıklarını güçlendirmeyi sürdürmesi gerektiğinin de altını çizer. -Güvenlik Konseyi, ihtilafların önlenmesi ve çözümünün bütün boyutlarının yanısıra, barışı koruma ve barışı inşa alanlarında kadınların önemli rolünü de tekrar teyit eder ve ihtilafların kökeninde yeralan nedenleri ele alan uyumlu ve kararlı bir yaklaşımın kadın, barış ve güvenlik konularına yönelik sistematik ve kapsamlı bir yaklaşım gerektirdiği saptamasında bulunur. Konsey, bu bağlamda, 1325 sayılı Kararın 10'uncu yıldönümünde kapsamlı bir dizi gösterge üzerinde Genel Sekreter'in tavsiyeleri doğrultusunda harekete geçme beklentisini dile getirir. -Güvenlik Konseyi, kendisini uluslararası barışı ve güvenliği korumak ve savaş belasının kökünü kazımak üzere etkin eylemlere iten BM Şartı mahreçli sorumluluklarının ve dünya halklarının ortak beklentilerinin ziyadesiyle bilincindedir. Konsey sorumluluklarını en etkin biçimde ve ortaklarıyla tam bir işbirliği içinde yerine getirmeyi sürdürme azmini ifade eder. Bu görevin başarıyla yerine getirilmesinin önleyici diplomasi, barışı kurma, barışı koruma ve barışı inşa alanlarındaki uygulamalarının gözden geçirilmesi ve adapte edilmesi yönünde daimi bir süreç gerektirdiğini de vurgular.''