Borsaya girişte rekor bekleniyor

New York'taki Wall Street'te tarihin en büyük borsa girişinin kendi dört duvarları arasında gerçekleşmesinin gururu yaşanıyor. Çünkü bilişim firmaları çoğunlukla bir kaç kilometre kuzeydeki rakip borsa Nasdaq'ı tercih ediyor. Wall Street'ten Jason Weisberg: “Facebook'un borsaya girişi ve takip eden hezimete tanık olduktan sonra ve New York Borsası'nın General Motors'un borsaya girişini ne kadar iyi bir biçimde sahneye koyduğunu düşününce, Alibaba'nın burada Nasdaq'tan daha güvende hissettiğini tahmin ediyorum.“

Facebook'un iki yıl önce şu ana kadarki Nasdaq'a en büyük borsa girişi sırasında yaşanan teknik zorluklar hâlâ hafızalarda. Facebook o dönem hisse satışlarından 16 milyar dolar kazanmıştı. Çinli internet alışveriş platformu Alibaba, 4 milyar dolar daha fazla gelir hedefliyor ve tarihteki en büyük borsa girişi için çabalıyor. Weisberg, New York Borsası‘nın bir marka olduğuna atıfta bulunuyor: “Marka bilinirlikleri iyi ve New York Borsası dünya genelinde Nasdaq'tan daha iyi bir marka bilinirliğine sahip.”

Öte yandan Wall Street, Alibaba'nın ilk tercihi değildi. Daha 2007 yılında bilişim devi, Hong Kong'da borsada işlem görmeye başlamıştı. Altı yıl sonra firma borsa çizelgesinden alındı. Standard&Poors'tan bilişim teknolojileri analisti Scott Kessler, “ABD'de piyasada yer almayı, Hong Kong'da kabul edilmeyen yapılarını burada sürdürebilecekleri için tercih ettiklerine inanıyoruz. Ayrıca uluslararası yatırımcıları kazanmak istiyorlar ve ABD'de de daha iyi bir ticaret alanı için mücadele ediyorlar” diyor.

Eleştiri alan yapı

Kessler'in bahsettiği yapı kapsamında, Alibaba'nın hisselerini satın alanlar firmada hisseye sahip olmuyor, Cayman Adaları merkezli bir ofiste hisse sahibi oluyordu. Burada kazançlar Alibaba'ya gidiyordu. Bu şekilde yabancıların Çinli firmalarda aktif göreve sahip olmasını engelleyen yasanın bir şekilde delinmesi hedefleniyordu. Kessler, “Çinli firmaların, ABD'de işlem görmeleri trendi 1990'lı yıllarda başladı. Çin Google'ı olarak adlandırılan Baidu, 2005'ten beri Nasdaq'ta işlem görüyor. Ve geçmişi düşününce, başka Çinli bilişim firmalarının da işlem gördüğünü görüyorsunuz" şeklinde konuşuyor.

Bu yapının eleştiri alan noktalarından biri de yatırımcının kararlarda sözünün olmaması. Alibaba'nın kurucusu Jack Ma ve diğer bir kaç ortak denetim kurulu üyelerinin yarısından çoğunu belirliyor.

Alibaba, Çin internet ticareti gelirlerinin yüzde 80'ini elinde bulunduruyor. Yıllık cirosu yaklaşık 300 milyar dolar. Alibaba'nın sahibi olduğu internet alışveriş sitesi Taobao, 7 milyon satıcıya sahip. Deri ceketten origami oyunlarına kadar her şey satılıyor. Taobao, yaz aylarında manşetlerde yer almıştı ancak olumsuz bir haberle. Üyelerin çakma lüks ürünler sattığı iddia edilmişti. Uluslararası Sahtecilikle Mücadele Koalisyonu'ndan Bob Barchiesi, Alibaba ile ilgili bazı sorunlara dikkat çekiyor: “Çin kopya kültürü ve ABD tüketicilerinin ucuz mallara karşı doymak bilmez açlığı bu soruna yol açıyor. Alibaba'nın 800 milyon arzı ve 500 milyon kullanıcısı var. Sadece bu veriler bile büyük bir sorun.”