Büyüme için kötü sinyal

Sanayi üretiminde görülen düşüş kapasite kullanım oranlarına da yansıdı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) "İmalat Sanayinde Eğilimler Ekim 2008" sonuçlarına göre, Ekim ayında kapasite kullanım oranı 6.4 puan düşüşle yüzde 76.7 seviyesine geriledi. Kapasite kullanım oranı geçen yıl Ekim ayında yüzde 83.1 olurken, 2008 yılı Ekim ayında yüzde 76,7 olarak hesaplandı. Eylül 2008’de yüzde 79.8 seviyesindeydi. Öncü göstergelerden biri olan kapasite kullanım oranındaki düşüş ile dün açıklanan ve Eylül ayı toplam sanayi üretimindeki yüzde 5.5 azalma dikkate alındığında, Gayrisafi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYH) 27 çeyrek sonra ilk kez bu yılın üçüncü çeyreğinde negatif olması bekleniyor. Sanayi üretimi altı yılın en sert düşüşünü yaşadıKapasite kullanımı, bu yıl içinde ikinci kez en düşük orana Ekim ayında ulaştı. Kapasite kullanım oranı Ocak’ta yüzde 80.3, Şubat’ta 79.3, Mart’ta yüzde 81.2, Nisan’da 81.7, Mayıs’ta yüzde 82.4, Haziran’da yüzde 82.3, Temmuz’da yüzde 80.0, Ağustos’ta yüzde 76.2 ve Eylül’de 79.8 olmuştu. TÜİK açıklamasına göre, Ekim ayında işyerlerinin tam kapasite ile çalışmamasının nedenleri arasında ilk sırayı talep yetersizliği alırken bunu hammadde yetersizliği, mali imkansızlıklar, işçilerle ilgili meseleler ve enerji yetersizliği izledi. Açıklamada, “Tam kapasite ile çalışmama da iç pazarda talep yetersizliği yüzde 51.1 ve dış pazarda talep yetersizliği yüzde 23.5 oranında etkili olmuştur. Mali imkansızlıklar yüzde 4.3, yerli mallarda hammadde yetersizliği yüzde 3.2 ve İthal mallarda hammadde yetersizliği yüzde 2.2, işçilerle ilgili meseleler ise yüzde 1.8 oranında etkili olmuştur” denildi. Kasım ayı beklentileri İşyerlerinde Ekim ayında üretim miktarı ise 3.3 azaldı, Kasım ayında üretim miktarının yüzde 1.5 azalacağı bekleniyor. Ekim ayı satış miktarının yüzde 3.4 azaldığı kaydedilen açıklamada, “Satış miktarının Kasım ayında yüzde 2.3 artacağı beklenmektedir. Ekim ayı satış fiyatları yüzde 2.4 azalmıştır. Kasım ayında yüzde 0.2 azalacağı beklenmektedir. Ekim ayı hammadde fiyatları yüzde 3.1 azalmıştır. Kasım ayında yüzde 0.8 azalacağı beklenmektedir” dedi. En büyük kayıp bilgi işlem ve otomotivdeEkim ayında en yüksek kapasite kullanımına yüzde 92.9’la kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri alt sektöründe ulaşıldı. Ancak sektörün kapasite kullanım oranı geçen yılın aynı ayının 0.4 puan altında kaldı. İmalat sanayiinin başlıca alt sektörlerinin neredeyse tamamında kapasite kullanımında düşüş yaşandı. En büyük gerileme 18.7 puanla büro, muhasebe ve bilgi işlem makinelerinde görüldü. Sektörün kapasite kullanımı yüzde 72.6’dan yüzde 53.9’a geriledi. Başlıca alt sektörler içinde Ekim’de en düşük kapasiteyle çalışan sektör büro, muhasebe ve bilgi işlem oldu. Kapasite kullanım oranı taşıt araçlarında 14.9 puan düşerek yüzde 75.3’e, ana metal sanayiinde 11.3 puan düşerek yüzde 74’e, kağıtta 8.4 puan düşüşle yüzde 78’e, metalik olmayan minerallerde 7.7 puan düşüşle yüzde 75’e geriledi. Kapasite kullanımı Başlıca alt sektörler içinde kapasite kullanımı Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre tekstilde 6.7, giyimde 6.6, makine ve teçhizatta 6, basım yayımda 5.7, diğer ulaşım araçlarında 5.5, metal eşyada 5.1, ağaç ve mantar ürünlerinde 5, plastik-kauçukta 3.7, kimyasal maddelerde 3.4, gıda ve içecekte 3.2, mobilyada 2.1, elektrikli makinelerde 0.4 puan düşüş gösterdi. Kapasite kullanım oranı tütün ürünlerinde 4.9, tıbbi, optik hassas cihazlarda 2.2, radyo tv ve haberleşme cihazlarında 1.9, deride ise 0.3 puan arttı.