Fransa'daki seçimlerde Sosyalistler 150 belediyeyi sağ partilere kaptırdı

Fransa'daki yerel seçimlerde, iktidardaki Sosyalist Parti (PS) bozguna uğradı. İçişleri Bakanlığı verilerine göre, nüfusu 9 binin üzerindeki 150 kentte belediyeler başta PS olmak üzere sol partilerden sağ partilere geçti. Seçimin sayısal galibi ana muhelefetteki Halk Hareketi Birliği (UMP) oldu. Fransa’da 1983 yılından bu yana düzenli olarak düşüşte olan seçime katılım oranı bu sefer rekor kırarak geriledi. Pazar günü yapılan ikinci turda seçmenlerin yüzde 36,3’ü sandık başına gitmedi. Kötü sonuçlar üzerine Cumhurbaşkanı Hollande’ın kabinede ivedi olarak revizyona gitmesi bekleniyor.

Seçimlerde bu kadar kentin bir seçimde kaybedilmesi Fransız siyasi yaşamında son olarak 1977 yılında gözlemlenmiş, o yıl sağ partilerin elindeki 94 yerleşim merkezinde belediyeler sol partiler tarafından kazanılmıştı.

PS’nin pazar günü seçimleri kaybettiği kentlerin arasında “solun kaleleri” olarak bilinen Toulouse, Montpellier, Limoges ve Niort gibi kentler de var. Limoges 102, Niort ise 67 yıldır aralıksız PS’nin yönetimindeydi. PS buna karşılık başkent Paris ve ülkenin ikinci büyük kenti Lyon’da büyükşehir belediyelerini almayı başardı. Paris’te ilk turda ikinci sırada gelen PS adayı Anne Hidalgo, büyük ölçüde çevreciler ve komünistler sayesinde ikinci turda ipi göğüsleyen isim oldu. PS; Strasbourg, Lille ve Nantes kentlerinin belediyelerini de kazanarak teselli buldu. Buna rağmen kırsaldan ve küçük yerleşim merkezlerinden seçim kazandıracak derecede oy almayı başaramadı.

‘Seçmene mesaj verecek revizyon'

PS’nin elde ettiği bu kötü sonuçlar üzerine Cumhurbaşkanı Hollande’ın kabinede ivedi olarak revizyona gitmesi bekleniyor. Ancak tüm siyasi gözlemciler revizyonun hükümet politikalarında değişiklik değil, seçmene “sizi anladım” mesajı vermek amaçlı olacağı görüşünde birleşiyor. Hollande’ın iktidara geldiği 2012 yılından bu yana Başbakanlık yapan, kadim dostu Jean-Marc Ayrault kendisini Fransız toplumuna sevdiremedi. Bugün yayımlanan bir kamuoyu araştırması Fransızların yüzde 69’unun Ayrault’nun Başbakanlığı bırakmasını istediğini gösteriyor. Kronik işsizlik ve sosyal problemlerin de Ayrault’ya yardımcı olduğu söylenemez. Bu nedenle Hollande’ın Başbakan değiştirme olasılığının yüksek olduğu konuşuluyor.

Bu arada PS içindeki değişik akımlar da belediye seçimleri sonrasındaki siyasi yönelim konusunda sözlü çatışmaya başladılar. Partinin sol kanadı dar gelirlilere daha fazla yardım sağlayacak “sol” politikalara yelken açılmasından yana. Partinin sağ kanadı ise bu fikre şiddetle karşı çıkmakta. Hollande da sağ kanada daha yakın duruyor. Fransız medyasında, Başbakanlık görevinin şu anda İçişleri bakanlığı yapmakta olan ve partinin sağ kanadını temsil eden Manuel Valls’e teslim edilme ihtimalinin yüksek olduğu yorumları yapılmakta. Valls’e rağmen parti içindeki değişik akımların temsilcilerinin de yeni kabinede temsil edilmesi bekleniyor.

Sayısal galip ana muhalefet

Seçimin sayısal galibi ana muhelefetteki Halk Hareketi Birliği (UMP) oldu. UMP 2008 yılındaki belediye seçimlerinde 120 kent kaybetmişti. Bu yılki seçimlerde, diğer merkez sağ partilerle beraber fazladan 142 belediye kazandı. Kırsaldan iyi oy topladı. Ülkenin en büyük kentleri arasında yer alan Marsilya, Toulouse, Bordeaux ve Montpellier’yi kazandı. Paris banliyösünde sol partilerin yıllardır hüküm sürdüğü yerleşim merkezlerinde bekleneden fazla oy topladı, belediyeleri ele geçirdi. Daha da önemlisi, içindeki liderlik krizine rağmen bu sonuçlarla diri bir parti olduğunu ispatladı. Mayıs ayındaki Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerine favori olarak girecek UMP, sonbaharda da şu anda kıl payı farkla solun kontrolünde olan Fransız Senatosu’nu yeniden fethetme ümidini artırmış görünüyor.

Belediye seçimleri aşırı sağcı Milli Cephe (FN) partisinin Fransız siyasal yaşamında kurumsallaştığı seçimler olarak da tarihe geçti. FN, tarihinde ilk defa 12 kentin birden belediyesini kazandı, ülke genelinde bin 300'den fazla belediye meclis üyesi çıkardı. FN 2008 seçimlerinde ülke genelinde sadece yüz belediye meclis üyesi çıkarabilmişti. Beziers, Frejus, Henin-Beaumont FN’nin kazandığı kentlerden sadece bazıları. FN ayrıca Marsilya’nın 7’inci bölgesinin belediyesini de kazanarak bir ilke imza attı. Bu sonuçlar FN’yi, asıl hedefi olan AP seçimlerinde siyasi arenada ön plana yerleştirmiş durumda. Tek turlu yapılacak AP seçimlerinin Fransa’daki olası sonuçları hakkında gerçekleştirilen son kamuoyu yoklaması FN’nin yarışı UMP ile dirsek dirseğe ilk sırada götürdüğünü açığa vurdu. Yorulmuş ve Cumhurbaşkanı Hollande ve hükümetinin başarısız politikaları nedeniyle imajı zedelenmiş PS ise AP seçimleri için sprinte kalkmazsa Fransa’da Millet Meclisi’nin de feshedilebileceği bir süreç yaşanabilir.