Cari açık, şubatta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 arttı
Cari işlemler dengesi, 2013 yılı Şubat ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20.5 oranında artışla 5 milyar 126 milyon dolar açık verdi. Cari işlemler açığı 2013 yılının ilk iki ayında ise geçen yılın eş dönemine göre yüzde 9.6 oranında artarak 10 milyar 943 milyon dolar oldu. Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, cari açıkta hafif bir kıpırdanma olduğunu, fakat yılsonu Orta Vadeli Program (OVP) tahmininin üzerine çıkılmayacağını bildirdi. Bakan Çağlayan, cari açık konusunda Türkiye'nin biraz sabırlı olması gerektiğini vurguladı. Merkez Bankası, Ocak-Şubat 2013 dönemi Ödemeler Dengesi verilerini yayınladı. Buna göre cari işlemler dengesi, Şubat ayında 5 milyar 126 milyon dolar düzeyinde açık verdi. 2012 yılı Şubat ayında 4 milyar 255 milyon dolar açık veren cari işlemler açığında yüzde 20.5 oranında, 871 milyon dolar tutarında artış yaşandı. 2013 yılının ilk iki aylık döneminde cari işlemler açığı, geçen yılın aynı dönemine kıyasla 956 milyon dolar tutarında, yüzde 9.6 oranında artarak 10 milyar 943 milyon dolara yükseldi. Bu gelişmede dış ticaret açığının 844 milyon dolar artarak 11 milyar 512 milyon dolara yükselmesi ve hizmetler dengesinden kaynaklanan net gelirlerin 63 milyon doları azalarak 1 milyar 327 milyon dolara gerilemesi etkili oldu. Şubat 2013 itibarıyla son 12 aylık dönemde gerçekleşen birikimli cari açık bir önceki aya göre 871 milyon dolar artışla 47 milyar 561 milyon dolardan 48 milyar 432 milyon dolar düzeyine yükseldi. Orta Vadeli Program'da Hükümetin 2013 yılı cari işlemler açığı tahmini 60.7 milyon dolar düzeyindeydi. Turizm gelirleri 2.1 milyar dolar
Hizmetler dengesi kalemi altındaki turizm gelirleri, geçen yılın ilk iki ayına göre 308 milyon dolar tutarında artarak 2 milyar 138 milyon dolara, turizm giderleri de 150 milyon dolar tutarında artarak 616 milyon dolara ulaştı. Yatırım geliri dengesinin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen toplam net çıkış, geçen yılın aynı dönemine göre 20 milyon dolar tutarında artarak 988 milyon dolara yükseldi. Yurtdışında yerleşik kişilerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, geçen yılın ilk iki aylık dönemine göre 411 milyon dolar azalarak 1 milyar 312 milyon dolara gerilerken, yurt içinde yerleşik kişilerin yurt dışında yaptıkları net yatırımlar 244 milyon dolar artarak 515 milyon dolar tutarında gerçekleşti. Yurtdışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında Şubat ayında 353 milyon doları tutarında satımla birlikte ilk iki ayda 118 milyon dolar tutarında net satım yaptı. Yurtdışı yerleşikler, Şubat ayındaki 1 milyar 755 milyon dolar tutarında devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) alımı ile birlikte ilk iki aylık dönemde toplam 2 milyar 405 milyon dolar tutarında alım gerçekleştirdi. Yurtdışında gerçekleştirilen tahvil ihraçları yoluyla Şubat ayında bankalar 1 milyar 472 milyon dolar borçlanırken, Genel Hükümet 197 milyon dolar tutarında net borçlanma gerçekleştirdi. Böylece, ilk iki aylık dönemde bankaların borçlanması 1 milyar 972 milyon dolara ulaşmışken, Genel Hükümet'in yaptığı net borçlanma 197 milyon dolar tutarında kaldı. Bankaların yabancı para ve Türk lirası cinsinden efektif ve mevduat varlıkları, yabancı paradaki 2 milyar 806 milyon dolar ile Türk lirasındaki 107 milyon dolar doları tutarındaki azalışların etkisiyle, Ocak-Şubat döneminde 2 milyar 913 milyon dolar düşüş kaydederken, diğer sektörlerin yurtdışındaki mevduatı aynı dönemde 127 milyon dolar artış gösterdi. Genel Hükümet tarafından Şubat ayında Uluslararası Para Fonu (IMF)'na yapılan 431 milyon dolar tutarındaki geri ödemeyle birlikte, uzun vadeli kredilerle ilgili olarak Ocak-Şubat döneminde 587 milyon dolar net geri ödeme yapıldı. Bankacılık sektörünün net kredi kullanımı, geçen yılın ilk iki ayına göre 1 milyar 590 milyon dolar artarak 2 milyar 614 milyon dolar oldu. Şubat ayında bankaların kısa vadeli kredilerde net kredi kullanıcısı, uzun vadeli kredilerde ise net kredi geri ödeyicisi olduğu göze çarptı. Diğer sektörlerin net kredi kullanımı bir önceki döneme göre 785 milyon dolar artarak 1 milyar 69 milyon dolar oldu.
Resmi rezervler 4.5 milyar dolar arttı
Yurtdışında yerleşik Türk vatandaşlarınca Merkez Bankası nezdinde açılan mevduat hesaplarında 162 milyon dolar net çıkış gerçekleşti. Yurtdışı bankaların yurt içi bankalar nezdinde tuttukları yabancı para mevduatları 3 milyar 496 milyon dolar artarken, Türk Lirası mevduatları 1 milyar 348 milyon dolar azalış kaydetti.
Geçen yılın ilk iki aylık döneminde 1.557 milyon ABD doları azalış gösteren rezerv varlıkların içinde bulunan resmi rezervler, bu yılın aynı döneminde 4 milyar 577 milyon dolar artış kaydetti.
Bakan Çağlayan: Cari açıkta kıpırdanma var
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, cari açıkta hafif bir kıpırdanma olduğunu, fakat yılsonu Orta Vadeli Program (OVP) tahmininin üzerine çıkılmayacağını bildirdi. Bakan Çağlayan, cari açık konusunda Türkiye'nin biraz sabırlı olması gerektiğini vurguladı. Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, bugün açıklanan ödemeler dengesi verilerine ilişkin yazılı açıklama yaptı. Şubat ayında cari açığın 5 milyar 126 milyon dolar olarak gerçekleştiğini belirten Çağlayan, cari açığın geçen yıla göre 871 milyon dolar artış gösterdiğini bildirdi. Cari açıkta hafif bir kıpırdanma olduğunu vurgulayan Çağlayan, 2013'te açığın 2012'nin bir miktar üzerinde olacağını, fakat yıl sonunda Orta Vadeli Program tahminin üzerine çıkılmayacağını ifade etti. Şubat ayında doğrudan yabancı yatırım girişi 627 milyon dolar olarak gerçekleştiğini dile getiren Çağlayan şunları kaydetti: "Hizmet ihracatı 2.3 milyar dolar oldu. Geçen yıl Şubat ayında hizmet ihracatımız 1 milyar 971 milyon dolardı. Hizmet ihracatımızda ciddi bir ivmelenme var. Dün açıklanan 2012 yılı dünya ticareti verileri, Türkiye'nin 2012 yılında hem mal hem de hizmet ticaretindeki performansını net olarak ortaya koyuyor. 2013'ün ilk iki ayında da hem mal hem hizmet ihracatındaki başarılı sonuçlarımız gelmeye devam ediyor. Cari açık konusunda Türkiye'nin biraz sabırlı olması gerekiyor. Orta ve uzun vadede bunu çözeceğiz. Daha fazla üretimle daha fazla tasarrufla bunu çözeceğiz. Gerek İhracata Dönük Üretim Stratejisi, gerek, GİTES, gerek yatırım teşvik sistemimiz, gerek mal ve hizmet ihracatı desteklerimiz bunu amaçlıyor." Bakan Çağlayan, Türkiye ekonomisine uluslararası arenada duyulan güven, kredi derecelendirme kuruluşlarının not artırımı ve Türkiye ekonomisinin uluslarararası piyasalardan ayrışması önümüzdeki dönemde uluslararası doğrudan yatırımların Türkiye'ye ilgisini daha da artırdığını belirtti. Çağlayan, "Uluslararası doğrudan yatırımlar ve özellikle stratejik yatırımlarla Türkiye ekonomisi cari açık meselesini çözüme kavuşturacaktır" dedi.