Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) yaptığı referanduma ilişkin, "Kürdistan Demokrat Partisi'nin (KDP) temsilcisi burada olsaydı 'Ülkeyi terk et' diyecektik. Şu anda zaten Erbil'de olduğu için 'gelme kardeşim' denildi" ifadesini kullandı.
Katıldığı canlı yayında gündeme ilişkin soruları yanıtlayan Çavuşoğlu, IKBY referandumuyla ilgili, "Biz sadece 'yapmayın etmeyin' deyip kestirip atmadık. Neden yapmamaları gerektiğini ve referandumu iptal ederlerse kendilerine nasıl yardımcı olabileceğimizi de söyledik. Referandumu yaparlarsa da ne ile karşı karşıya kalabileceklerini net bir şekilde izah ettik" ifadelerini kullandı.
IKBY'nin Türkiye'ye verdiği sözleri hatırlatan Çavuşoğlu, "Onların bize bir sözü vardı. Özellikle (Mesud) Barzani'nin. 'Diğer ülkelerin ne dediği önemli değil, burada Türkiye'nin ne dediği önemli, Türkiye'nin tavsiyelerini dinleriz' demişti. Ama gördük ki dinlemedi" diye konuştu.
Çavuşoğlu, Barzani'ye "Referanduma karşıyız, haklarınızın yanındayız" mesajını yüz yüze yaptıkları görüşmede de birçok kez ilettiklerini belirterek, "Referandum yaparlarsa karşı karşıya kalacakları tehditleri de kendilerine izah ettik. Kim nereden saldıracak, hangi yaptırımlar olur, şu anda anayasa ile elde ettikleri hakları da kaybedeceklerini, kaos oluşacağını, aynı şekilde Kürt Bölgesel Yönetimi içinde de siyasi kargaşalar olacağını, hepsini söyledik" ifadesini kullandı.
Tüm dünya karşıyken Barzani'nin referandumda ısrarcı olduğunu belirten Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
"Barzani'nin derdi, kendi başkanlığını sürdürmek. Çünkü bölgesel yönetimde Barzani gücünü kaybetti. Diğer partiler kendisine karşı. Diğer partiler, anayasaya meclisin toplanması için seçim kanununu getirme şartını da koydular. Bu seçim kanunu geldiği zaman başkanın süresi de belli olacak. Şu anda belli olmayan bir süreç. Uzun zamandır bölgesel yönetimin başkanlığını yürütüyor ve seçim olsa kaybedeceğini biliyor. Kendi koltuğunu korumak için esasen Kürtlerin geleceğini tehlikeye attı."
Türkiye'nin IKBY'ye yönelik hangi adımları atacağını değerlendiren Çavuşoğlu, "Biz aşama aşama adımlarımızı atacağız. Aşama aşama atarken bir, bundan sonra bizim muhatabımız Bağdat'tır. Bağdat'tan gelen talepleri dikkate alacağız" diye konuştu.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin IKBY'yi muhatap alıp almadığı yönündeki soruya, "Şu anda zaten KDP'nin temsilcisi burada olsaydı 'Ülkeyi terk et' diyecektik. Şu anda zaten Erbil'de olduğu için 'Gelme kardeşim' denildi. Burada olsaydı 'Ülkeden ayrıl' diyecektik. Daha önce KYB'nin temsilcisini, özellikle PKK'ya alan açtığı için biliyorsunuz gönderdik. Bundan sonra böyleyiz. Bize karşı yanlış yapan herkese karşı biz de gerekli tedbirlerimizi alırız. KDP temsilcisi burada olsaydı gönderecektik. Ama orada olduğu için telefonla arkadaşlar aradılar, 'Türkiye'ye gelme kardeşim' dediler. O da 'Ben anladım mesajınızı' dedi" yanıtını verdi.
Bakan Çavuşoğlu, "Türkiye'nin Erbil Başkonsolosu’nun çekilmesi söz konusu mu?" şeklindeki soruyu, Erbil Başkonsolosluğu’nun Irak Dışişleri Bakanlığı’nın izniyle açıldığını belirterek "Biz Erbil Başkonsolosluğunu açarken Erbil'den izin almadık, Bağdat'tan izin aldık. Dolayısıyla burada bizim muhatabımız Bağdat yönetimidir, Irak Dışişleri Bakanlığıdır" diye cevapladı.
Türkiye ve Irak'ın yürüttüğü ortak askeri tatbikatları değerlendiren Çavuşoğlu, Türkiye'nin Irak'ın ulusal birliği ve sınır bütünlüğünü desteklediğini vurguladı.
Çavuşoğlu, "Irak'ın sınır bütünlüğünü destekliyoruz demek, sadece kuru kuruya söz değildir. Irak'ın bu konuda bizden bir talebi olursa Irak'a sınır bütünlüğünü koruması için destek vereceğiz demektir" diye konuştu.
Çavuşoğlu, bağımsız Kürdistan'ın ilan edilmesi halinde Türkiye'nin bölgeye tek başına operasyon yapma hakkı olup olmadığının sorulması üzerine, bu konuda Irak hükümetinin davetinin önemli olduğunun altını çizdi. Çavuşoğlu, Irak'tan bir PKK saldırısı geldiği zaman, örgütün bulunduğu yerlerde birçok operasyon yaptıklarını ve bunun uluslararası hukuktan doğan bir hak olduğunu ifade ederek "Ama bir ülkenin içine askeri olarak gidebilmek için o ülkeden davetin gelmesi gerekir. Burada da bizim muhatabımız Bağdat'tır" ifadesini kullandı.
Sincar'da PKK unsurlarının zaman zaman Kerkük'e indiğinin ve böyle bir durumun Türkiye'ye operasyon hakkı verip vermeyeceğinin sorulması üzerine Çavuşoğlu, "Elbette verir. Türkmen kardeşlerimize yönelik bir tehdit oluşursa gereğini yaparız, bu konuda da hiçbir zaman tereddüdümüz olmaz." dedi.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin Irak'ta ya da başka arazilerde bulundurduğu askerlerin hepsinin her an her türlü mücadeleye hazır olduğunun altını çizdi.