Çay üreticileri: İlan edilen yaş çay alım fiyatını yeterli bulmuyoruz; yüzde 75'lik artış kabul edilemez
Çay üreticilerinin, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2022 yılı için desteklemeyle birlikte 7 TL olarak açıkladığı yaş çay fiyatına yönelik tepkileri sürüyor. Fındıklı Çay Üreticileri İnisiyatifi, "Yıllık enflasyonun yüzde 200'lere yaklaşırken ve her geçen gün de enflasyon artmaya devam ederken yüzde 75'lik artış kabul edilemez" açıklaması yaptı.
Fındıklı Çay Üreticileri İnisiyatifi, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan çay fiyatıyla ilgili açıklama yaptı. İnisiyatif adına açıklamayı okuyan Osman Kurt, açıklanan rakamın çay üreticisini memnun etmediğini belirterek, şöyle konuştu:
"Özel firmalara düşük fiyata çay almasına fırsat veriyor"
"Yıllık enflasyonun yüzde 200'lere yaklaşırken ve her geçen gün de enflasyon artmaya devam ederken yüzde 75'lik artış kabul edilemez. Çay üreticileri fiyat belirlenirken kendilerini temsil eden kurumların da süreçte olmasını belirlenen fiyatında taban fiyat olmasını yıllardır talep etmektedirler. Ne yazık ki her iki talep de gerçekleşmemiştir. Kota ve kontenjan uygulamaları da özel çay işletmelerine düşük fiyatla çay almasına fırsat veriyor. ÇAYKUR daha çok işçi ile, daha dolgun maaşla insanları çalıştırırken özel çay işletmelerinin düşük fiyatla yaş çay alımı yapması biz çay üreticileri olarak kabul etmiyoruz. Siyasi iktidar da bu duruma seyirci kalmamalıdır. Bizler Fındıklı Çay Üreticileri İnisiyatifi olarak çayda taban fiyatının hayata geçirilmesi, kota ve kontenjan uygulamalarının kaldırılması, geç ödemelerinin yasal faizi ile ödenmesi ve çaydaki karşımıza çıkan başka problemleri çözmek için mücadele edeceğimizi; bu haklı mücadeleyi çay üreticisi halkımızla beraber yürüteceğimizi belirtiyoruz. Yaşasın çay üreticilerin birliği, yaşasın örgütlü mücadelemiz."
"Çay taban fiyatının 9 TL olması bile yeterli değildi"
Trabzon’un Hayrat ilçesi Çay Meclisi bugün yaptığı yazılı bir açıklama ile çay üreticilerinin sorunlarının çözümü için yürüttükleri mücadeleye devam kararı aldıklarını açıkladı. Hayrat Çay Meclisi'nden yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"Yaklaşık 1 ay önce çay tarımının yapıldığı bölgemizde Çay meclislerini örgütledik. Üreticiler olarak yıllardır birikmiş ve neredeyse kangrene dönmüş sorunlarımızın çözümü için yoğun bir tartışma süreci geçirdik. İlk elden taleplerimizi yedi madde altında topladık. Bunlardan sadece bir tanesi yaş çay taban fiyatı üzerineydi. Ülkedeki enflasyonu, hayat pahalılığını dikkate alarak yaş çay taban fiyatının en az 9 lira olarak belirlenmesi gerektiğini vurguladık. Üreticilere açtığımız imza kampanyası sürecinde neredeyse tüm üreticiler 9 liranın bile yeterli olmayacağını ifade etti. Topladığımız binlerce imzaları taleplerimizi içeren bir üst yazı ile ÇAYKUR Genel Müdürlüğü’ne ulaştırma isteğimiz Rize Valiliği tarafından engellendi. Israrlı çabalarımız sonucunda temsilci düzeyinde bir katılımla imzaları ulaştırmayı başardık. 15 Mayıs 2022 günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Rize'de yaş çay alım fiyatını büyük bir müjde ile açıkladı. Açıklanan yaş çay fiyatı kg başına 6,70 lira ve 0.30 kuruş destekleme ile toplam 7 lira olarak ilan edildi. Açıklanan bu fiyat üreticinin geleceğe dair umutlarını yerle bir etti. Kaldı ki üreticinin tek talebi yaş çay fiyatının gerçek enflasyonun altında kalmaması değildi.
"Borçlanarak gübre aldık"
Birçoğumuz gübre vuramadık. Gübresini vurabilenler ise borçlanarak gübre satın aldı ve sorununu çözdü. Piyasada gübrenin fiyatı türüne göre ortalama 8 bin 500 ton/lira. Buna göre çayımızı 7 liradan satabilsek bir ton yaş çayla bir ton gübre alamıyoruz. Geçen yıl gübrenin tonu ortalama olarak 2 bin 500 liraydı. Yaş çay fiyatı destekleme ile 4 liraydı. Özel sektörün düşük fiyattan alım yapması nedeniyle yaş çayımızı ortalama 3 liradan sattık. Görülüyor ki geçen yıl özel sektörün düşük fiyattan alım politikasına rağmen bir ton yaş çayla bir tondan fazla gübre alabiliyorduk. Gübre fiyatlarındaki aşırı artış nedeniyle gübre alımında devletin üreticiyi desteklemesi talebimiz dikkate dahi alınmadı. Ayrıca yukarıda değindiğimiz özel sektörün yaş çay alımında açıklanan fiyatın çok altında alım yapmasının engellenmesi talebimiz vardı. Bu yüzden yaş çayda taban fiyat uygulamasına geçilmesi de taleplerimiz arasındadır. Buna geçen yıldan örnek vermek açıklayıcı olacaktır. Geçen yıl açıklanan yaş çay fiyatı 4 liraydı. Özel sektör ise ortalama 2,5 liradan yaş çay aldı, bu talebimiz de görmezden gelindi.
"AKP'nin çay kanunu, üreticiyi özelin insafına terk edecek"
En önemlisi üreticinin de katılımıyla yaş çay yasasının hazırlanıp çıkarılması isteğimize dair en ufak bir açıklama dahi yapılmadı. İktidarın hazırlattığı, mecliste bekletilen ve herkesten saklanan yasa tasarısının üreticiyi özel sektörün insafsız eline terk edecek maddeler içerdiğine dair bilgilerimiz bizleri öfkeye sürüklemektedir. Biz çay üreticileri meclisi olarak tüm taleplerimizin arkasında duracağımızı ilan ediyoruz. İlan edilen yaş çay alım fiyatını yeterli bulmuyoruz. Çaresiz değiliz. Çare biziz. Taleplerimiz gerçekleştirilene kadar mücadele bayrağını ayakta tutacağız. Tüm üreticileri çay meclislerinde örgütlenmeye davet ediyoruz."