Çevre Bakanı’na soruldu: İstanbul'da 'bir saniye sonra olabilecek' deprem için acil eylem planınız nedir?
HDP İstanbul Milletvekili Garo Paylan, Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki’nin İstanbul depremi açıklamalarını Meclis gündemine taşıdı. 1999'da yaşanan büyük Marmara Depremi'nde yaşananları hatırlatan Paylan, olası acil eylem planları, ‘Kentsel Dönüşüm Seferberlik Eylem Planı’nı bakan Haseki’nin yanıtlaması istemiyle önerge verdi.
Paylan, Özhaseki'nin "1 saniye sonra İstanbul'da deprem olabilir" dediğini söylerken acil eylem planının ne olduğunu sordu.
Paylan’ın bakan Haseki’ye olası İstanbul depremi soruları şöyle:
17 Ağustos 1999 yılında Gölcük merkezli, 7,5 Mw büyüklüğünde yaşanan Marmara Depremi sonucunda büyük can ve mal kaybı yaşanmıştır. Resmi raporlara göre 18.373 kişi hayatını kaybetmiş, 48.901 kişi yaralanmıştır. Yıkılan ve ağır hasarlı yapılar ise 96.796 konut ve 15.939 işyeri şeklinde tespit edilmiştir. Depremin bu kadar çok can kaybına mal olmasının esas sebebi kaçak yapılar, dayanıksız yapıların kriterlere uygun olmayan zeminlere inşa edilmesi, yapıları daha ucuza mal etmek için malzemeden çalan müteahhitler olmuştur.
23 Şubat 2017 günü, İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği Genel Kurulu’nda yaptığınız konuşmada “bir saniye sonra da, 10 sene sonra da” bir deprem olabileceğini, “2030 yılına kadar İstanbul’da bir deprem gerçeğiyle karşı karşıya” olduğumuzu, olası depremin 7,2 ile 7,65 Mw büyüklüğünde beklendiği ve henüz değiştirilmesi, dönüştürülmesi gereken Türkiye çapında 7-7,5 milyon yapı olduğunu belirttiniz. İstanbul’da ise bu sayı yaklaşık 2 milyondur.
Türkiye çapında, birinci derece deprem bölgesinde bulunan illerde, deprem güvenliği olmayan konut sayıları nelerdir?
Bu illerde, 1999 yılından bugüne kadar deprem riski taşıdığı tespit edilen konutların kaçı yenilenmiştir?
Bugüne kadar kentsel dönüşümün genellikle ilave rant sağlayan bölgelerde olduğu düşünüldüğünde, bakanlığınız bu durumda olmayan milyonlarca konutu nasıl dönüştürmeyi planlanmaktadır?
İstanbul’da “bir saniye sonra deprem olabilir” diyorsunuz. Bilim insanları da bu depremde “250.000 vatandaşımız hayatını kaybedebilir” diyorlar. Bakanlığınızın diğer kurumlarla birlikte “bir saniye sonra” olacak İstanbul depremi için hazır olan acil eylem planı nedir?
Dönüşüm için seferberlik çağrısı yaptınız? Yerel belediyelerle birlikte hazırladığınız “kentsel dönüşüm seferberlik eylem planınız” nedir?
Maddi durumu iyi olmayan, ilave rant yaratmayan konutlarda oturan milyonlarca vatandaşımız depremde yıkılacak tabutlarda ölümü beklemektedir. Bu durumdaki vatandaşlarımıza oturdukları yerlerde kentsel dönüşümü sağlamak için acil eylem planınız nedir?