CHP'li Ağbaba: İşçiler, 2022'de aç kaldılar, işten atıldılar, örgütlenme hakkından mahrum bırakıldılar, iş cinayetlerinde katledildiler
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, “İşçiler, 2022'de aç kaldılar, işten atıldılar, örgütlenme hakkından mahrum bırakıldılar ve iş cinayetlerinde katledildiler’’ dedi.
Ağbaba, 2022'nin emek ve çalışma yaşamını altı başlıkta değerlendirdi. Ağbaba’nın açıklaması şöyle:
“Bu yılın ilk 11 ayında çalışırken işten atılan ve işsizlik ödeneğine başvuran kişi 1 milyon 538 bin 646 kişi oldu. Erdoğan ve saray sözcüleri her ne kadar, ‘işsizlere iş var iş beğenmiyorlar’ dese de bu yılın 11 ayında ortalama her ay 139 bin 876 her gün ise 4 bin 662 kişi işten atıldı. İşten atılmaların en çok yaşandığı il ise 338 bin 845 kişi ile İstanbul olurken, Ankara’da ise işten atılanların sayısı bu yıl bitmeden 103 bin 60 kişi oldu.
"İşsizlere verilen fondan işverenler daha fazla destek aldı"
2022'nin son ayında açıklanan kasım ayı işsizlik sigortası verilerine göre, fondan aslan payını yine işverenler almaya devam etti. Bu yıl fondan işsizlik ödeneği alan işsiz sayısı ocakta 482 bin kişi iken kasım itibarıyla bu sayı, 408 bine düştü. Ayrıca; bu yıl ocak-kasım arasında işsizlere fondan verilen ödenek miktarı toplamda 11,2 milyar TL iken, Bu aylar arasında işverenlere verilen destek toplamı tamı tamına 25 milyar 52 milyon TL’ye yükseldi. Yani işverenler işsizlerden fondan tam iki kat daha fazla para kullanmış oldu. Resmi verilerde dahi 3 milyon 500 bin işsizin olduğu ülkede kasım ayı itibariyle işsizlik ödeneği alan işsiz sayısı resmi verilere göre 408 bin kişi ile sınırlı kaldı.
Yılın ilk 6 ayında yüzde 29,32 ile ikinci kez zam yapılarak 5 bin 500 TL’ye çıkarılan asgari ücret, 2023 için belirlenen 8 bin 500 TL asgari ücretin alım gücü olarak kat be kat üstünde yer aldı. Daha cebe girmeyen 8 bin 500 TL asgari ücret; bulgurda, pirinçte, tavuk etinden, sebzede aralıkta alım gücü olarak daha şimdiden 5 bin 500 TL’nin altında kaldı.
"Emeğin milli gelirden payı azaldı"
2022'de ücretler yüksek enflasyon karşısında erirken, emekçilerin milli gelirden aldığı payda bir yılda 3,2 puan azaldı. 2021 3. çeyrekte yüzde 29,5 olan işgücü ödemelerinin yurt içi hâsıla içindeki payı 2022 3. çeyrekte yüzde 26,3'e geriledi. Emeğin milli gelirden aldığı pay bir yılda 3,2 puan azaldı. Ortalama açlık sınırının 8 bin TL’yi yoksulluk sınırının ise 25 bin TL’yi aştığı 2022'de; tüm ücretler açlık ve yoksulluk sınırı altında kaldı.
"Yüzde 14,26'sı sendikalı"
Çalışan işçi sayısındaki artış ile sendika üyesi olan işçi sayısındaki artış arasındaki fark dikkat çekici boyutlara ulaştı. Çalışma Bakanlığı verilerine göre, Ocak 2022’den Temmuz 2022’ye kadar çalışan işçi sayısındaki artış 693 bin kişi iken sendika üyeliğindeki 6 aylık artış ise, sadece 91 bin kişi ile sınırlı kaldı. 2022'de Türkiye’de 15,9 milyon işçinin sadece yüzde 14,26’sı sendika üyesi olarak kayıtlara geçti. İşçilerin 13,7 milyonu sendika hakkından mahrum kalırken, 2022'de yasaklanan iki grev ile AKP iktidarında erteleme adı atında yasaklanan grevlerin sayısı 19’a çıktı.
Denetimsizlik ve ihmal sonucunda, AKP’nin sözde kader dediği düzende işçiler, 2022'de de iş cinayetlerinde yaşamını yitirmeye devam etti. 2022 henüz bitmeden iş yerlerinde en az bin 679 işçi, iş cinayetlerinde yaşamını kaybetti. Yaşların 14 ile 17 arasında değişen 51 çocuk işçi de yaşamını yitirdi.”