CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır, Kanal İstanbul projesi kapsamında yer alan ve Danıştay'ın iptal ettiği Halkalı-Ispartakule demiryolu hattı ihalesi nedeniyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, ile ihaleyi alan şirketlerin yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulundu. Başarır, ihalede şeffaflık, eşitlik ve rekabet ilkelerine aykırı davranıldığını, kamunun zarara uğratıldığını ve ihaleye fesat karıştırıldığını öne sürdü.
Ali Mahir Başarır, Danıştay'ın iptal ettiği Halkalı-Ispartakule demiryolu hattı ihalesi nedeniyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu. Başarır, suç duyurusu dilekçesinde şunları kaydetti:
“Halkalı Kapıkule Demiryolu Hattı Çerkezköy Kapıkule Kesimi İnşaatı Yapım İşi ihalesini 489 milyon 156 bin 800 euro teklifle Gülermak-Alsim Alarko Ortak Girişimi kazandı. Ancak yapılan itirazlar sonucu, teknik yeterliliği onaylanmasına rağmen Gülermak-Alsim Alarko ortaklığından yaklaşık olarak 35 milyon euro daha yüksek teklif veren ikinci ortaklık olan Kolin İnşaat ve Salini Ortaklığı ile 523 milyon 899 bin 700 euro tutarındaki ihale için sözleşme imzalandı.
Halkalı-Kapıkule Yeni Demiryolu İnşaatı Kapsamında Halkalı-Ispartakule Arası (Kanal İstanbul Geçişi) Demiryolu Hattı İnşaatı ile Elektromekanik Sistemlerinin Temini ve Yapımı işi için ise ihale yapılmasına karar verildi. İhalede, doğal afet, salgın hastalık, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya yapım tekniği açısından özellik arz eden durumlarda uygulanan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 21/b maddesi kapsamında ilansız olarak pazarlık usulü yöntemi uygulandı. Ancak bu sefer Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Halkalı Kapıkule Demiryolu Hattı Çerkezköy Kapıkule Kesimi İnşaatı Yapım İşi ihalesinde teknik yeterliliğe sahip olmadığı iddia edilen Gülermak firmasına, (Gülermak Ağır Sanayi İnşaat ve Taahhüt Anonim Şirketi, Yapı ve Yapı İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, Taşyapı İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı) Halkalı-Ispartakule Arası (Kanal İstanbul Geçişi) Demiryolu Hattı İnşaatı ile Elektromekanik Sistemlerin Temini ve Yapımı ihalesini, 21/b kapsamında 3 milyar 111 milyon 362 bin TL’ye verdi.
Açıkça görüleceği üzere; Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın Halkalı Kapıkule Demiryolu Hattı Çerkezköy Kapıkule Kesimi İnşaatı Yapım İşi ihalesinde teknik yeterliliğe sahip olmadığını iddia ettiği ve en düşük teklifi vermesine rağmen ihaleyi elinden aldığı Gülermak Ağır Sanayi İnşaat ve Taahhüt Anonim Şirketi'ne Kamu İhale Kanunu'nun 21/b maddesinde düzenlenen istisnai usul ile Halkalı Kapıkule Demiryolu Hattı’nın 9 km’lik diğer kesimini teşkil eden Halkalı-Ispartakule Arası (Kanal İstanbul Geçişi) Demiryolu Hattı İnşaatı ile Elektromekanik Sistemlerin Temini ve Yapımı ihalesini vermiş olması şaibelidir.
Nitekim, Modifalt İnşaat Makina Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti, işin açık ihale ile yapılmamasının yasaya aykırı olduğu iddiasıyla Ankara 18. İdare Mahkemesi’nde dava açarak ihalenin iptalini talep etmiştir. Ancak Ankara 18. İdare Mahkemesi, 14/10/2021 tarihinde işin yapım tekniği açısından özellik arz eden bir iş olduğu ve ivedilik şartının gerçekleştiği, bu nedenle pazarlık usulü yapılmasında hukuka aykırılık olmadığı gerekçesiyle davacı Modifalt İnşaat Makina Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.'nin ihalenin iptali talebini reddetmiştir.
Danıştay’a temyiz incelemesine giden ve Danıştay 13.Daire tarafından 2021/4783 dosya numarasıyla incelediği dosyada ihaleye ilişkin olarak Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, daha önce Sayıştay’ın raporlarına da yansıyan ihalenin yapım tekniği açısından özellik arz ettiğini belirtmiş ve teknolojik ekipmanların temin süresinin uzun olduğunu, kredi sözleşmesi için diğer işlere yetiştirmek konusunda taahhüt verdiğini, o nedenle bu ihalenin ivedi şekilde gerçekleşmesi gerektiğini ileri sürmüştür. Ancak Danıştay, verdiği kararında, dava konusu işin bitirilme süresinin ‘1170’ gün olarak belirlenmesinin 21/b’nin şartlarından olan ivedilik şartı ile bağdaşmadığını, Kamu İhale Kanunu’na hâkim olan temel ilkelerin sağlanamadığını, idarenin, yani bakanlığın savunmasının hukuken geçerli bir neden olmadığını açıkça vurgulamış ve bu ihalenin pazarlık usulü ile gerçekleştirilmesinin hukuka uygun olmadığını belirterek dava konusu idari işlemin iptaline ve Ankara 18. İdare Mahkemesi’nin kararının kaldırılmasına hükmetmiştir. Danıştay, ayrıca karara karşı 'düzeltme yolunun' da kapalı olduğunu kararında belirterek kesin karar vermiştir.
Danıştay kararı ile de sabit olduğu üzere; Kanun’da öngörülen şartlar oluşmadığı halde, doğal afet, salgın hastalık, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya yapım tekniği açısından özellik arz eden durumlarda uygulanan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 21/b maddesi kapsamında ilansız olarak pazarlık usulü yöntemiyle ihaleye çıkılarak ihalelerde şeffaflık, eşitlik ve rekabet ilkesine aykırı davranıldı. İhaleye katılım yeterliliği olan herkese ihalelere katılma fırsatı tanımayarak kamu zarara uğratıldı ve ihaleye fesat karıştırıldı.”
Ali Mahir Başarır, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, ihale sorumluları ve ihaleyi alan şirketin yetkilileri hakkında ‘ihaleye fesat karıştırma’ ve ‘görevi kötüye kullanma’ suçlarından soruşturma ve kamu davası açılmasını talep etti.
Başarır, suç duyurusuna ilişkin yaptığı yazılı açıklamada ise şunları kaydetti:
“Halkalı-Ispartakule Arası (Kanal İstanbul Geçişi) Demiryolu İnşaatı ihalesinin pazarlık usulü dediğimiz 21/b ile yapılması, kamuyu zarara uğratmak ve adrese teslim ihale yapılmaktan başka bir şey değildir. Söz konusu ihalenin herhangi bir ivediliği olmadığına Danıştay da karar vermiştir. Biz söylemekten bıktık ancak iktidar birçok ihaleyi yandaşlarına adrese teslim vermek için gerekli şartlar oluşmadığı halde 21/b ile yani pazarlık usulü ile vermekten bıkmadı. Bir milletvekili olarak 84 milyonun hakkını korumak asli görevlerimden biridir.” (ANKA)