CHP'li Tanrıkulu: Türkiye'de kasım ayında 202 yaşam hakkı ihlali ile 56 işkence ve kötü muamele tespit edildi

CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun hazırladığı, “Türkiye’de İnsan Hak İhlalleri Kasım 2021 Raporu’na” göre kasım ayında 202 yaşam hakkı ihlali tespit edildi, cezaevlerinde 56 işkence ve kötü muamele olayı yaşandı.

Tanrıkulu, “Türkiye’de İnsan Hak İhlalleri Kasım 2021 Raporu”nu yayımladı.

Raporda, kasım ayı içerisinde; 2 kişinin yargısız infaz, dur ihtarı, rastgele ateş açma olaylarında, 1 kişinin cezaevinde, 1 mülteci, 34 kadının ve 164 işçinin yaşam hakkının ihlal edildiği ifade edildi.

Tanrıkulu’nun hazırladığı rapor özetle şöyle:

İşkence ve kötü muamele

“Kasım ayında 7’i çocuk -en az- 23 kişi gözaltında ya da gözaltı merkezleri dışında işkenceye maruz kaldığını basına açıkladı, suç duyurusunda bulundu ve/veya insan hakları örgütlerine başvurdu. Çok sayıda eylem ve gösteride de en az 111 kişi polisin/jandarmanın fiziksel şiddetine maruz kaldı. Cezaevlerinde, hastane ve adliyelerde en az 56 mahkum, fiziksel/psikolojik şiddete maruz kaldı, isteği dışında başka cezaevine gönderildi, sağlık hakkı engellendi, beslenme, yatak, sıcak su, iletişim gibi temel haklarından mahrum bırakıldı.

Düşünce ve ifade özgürlüğü 

Kasım Ayında, en az 5 gazeteci gözaltına alındı, en az 3 gazetecinin de evi polis tarafından basıldı. En az 2 gazeteci hapis/para cezasına mahkum edildi. 7 gazeteci ise beraat etti. Bağımsız Gazetecilik Platformu verilerine göre cezaevinde en az 59 gazeteci bulunuyor. Konuşmaları, yazıları ya da düşünceyi ifade özgürlüğü kapsamındaki etkinlikleri nedeniyle en az 4 kişi gözaltına alındı. 3 kişi tutuklandı. En az 3 kişi (Orhan Pamuk, Levent Üzümcü, Tunceli Akpazar Belediye Eş Başkanı Orhan Çelebi) hakkında soruşturma açıldı. Davalarda, en az 2 kişi (ses sanatçısı Veysi Ermiş, Leyla Güven) hapis/para cezasına mahkum edildi, 1 kişi (Prof. Dr. Ali Nesin) beraat etti. Sosyal medya paylaşımları nedeniyle en az 21 kişi gözaltına alındı. 3 kişi tutuklandı. En az 302 kişi (çoğunluğu ekonomik krize ilişkin paylaşımlar) hakkında soruşturma açıldı. Davalarda -en az- 8 kişi) hapis/para cezasına mahkum edildi, 1 kişi beraat etti.

Örgütlenme özgürlüğü 

Kasım Ayında, parti, belediye, sendika ve derneklerin üye ve yöneticisi yüzlerce kişi gözaltına alındı. En az 21 kişi de (HDP Eski Milletvekili Behçet Yıldırım, SES Diyarbakır Şube Yöneticisi Gülhan Tekin, Eğitim-Sen Genel Merkez yöneticisi Arzu Koç) tutuklandı. Parti, belediye, sendika ve dernek yöneticileri hakkında açılan davalarda ise en az 3 kişi hapis/para cezasına mahkum edildi. 3 kişi (TTB Yüksek Onur Kurulu üyesi Dr. Şeyhmus Gökalp) beraat etti.

Toplantı ve gösteri özgürlüğü

Kasım Ayında, polisin zor kullanarak müdahale ettiği basın açıklaması, bildiri dağıtma, protesto eylemi gibi en az 37 etkinlik ve eylemde (çoğunlukla ekonomik kriz protestoları) en az 198 kişi gözaltına alındı. Ay içinde, en az 11 miting, etkinlik, basın açıklaması, toplantı, gösteri, festival, tiyatro ya da film gösterimi Valilikler ve Kaymakamlıklar tarafından engellendi, yasaklandı. Toplantı ve gösteriler nedeniyle yargılanan en az 18 kişi hapis/para cezasına (maske ve sosyal mesafe) mahkum edildi, 61 kişi beraat etti.

Kasım ayında 4 ilde değişik sürelerle tüm eylem ve etkinlikler yasaklandı:

Mardin: Yürüyüş ve açık hava toplantıları, 3 Kasım itibarıyla 15 gün

Tunceli: 9 Kasım itibarıyla 15 gün

Hakkari: 13 Kasım itibarıyla 15 gün, 28 Kasım itibariyle 15 gün; 5 Haziran 2020’den beri uygulanan yasak 570 güne ulaştı…

Van: 30 Kasım itibarıyla 15 gün; 21 Kasım 2016’dan beri uygulanan yasak 1.849 güne ulaştı.”