CHP rapor etti; emeklilerin hali içler acısı

Prof. Sencer Ayata başkanlığındaki CHP Bilim Yönetim ve Kültür Platformu'nun İşçi ve Memur Sendikaları, Emekliler ve Emek Bürolarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcılığı ile birlikte hazırladığı "politika notu"nda, emeklilerin durumu incelendi. Emeklilerin yüzde 96'sının "mutsuz" olduğu, pencereden dışarı seyretmeyte mahkûm edildiği belirtilen raporda yaş ile ilgili mağduriyetlerinin çözülmesi, emekliden yapılan para kesintilerin son verilmesi, muayene ve ilaç katılım paylarının kaldırılması ve sendikal hakların düzeltilmesi istendi.

CHP'den yapılan yazılı açıklamada emeklilere ilişkin rakamlar şu şekilde verildi:

Türkiye’de açlık sınırı, 2014 Mayıs ayı itibarıyla 1157, yoksulluk sınırı ise 3770 TL’dir. Temmuz ayında yapılacak zamla birlikte en düşük aylıklar SSK tarım emeklisi için 911, Bağ-Kur tarım emeklisi için 611, Emekli Sandığı emeklileri için ise yaklaşık 1273 TL olacaktır. Türkiye’de yaklaşık 318 Avro olan en düşük emekli aylığı İtalya’da 1772, İspanya’da 1843, Yunanistan’da ise 2000 Avro’dur.

“Türkiye Emekli Profili Anketi”nin (2012) sonuçlarına göre, emeklilerin %84’ü gelirlerinin kesinlikle yeterli olmadığını belirtmektedir. Emeklilerin %73’ünün geliri gıda maddelerini satın almaya yetmemektedir. Emeklilerin en çok tükettiği gıdalar arasında %87 ile ekmek ilk sırada yer alırken, kırmızı et  %27 ile en son sıradadır. Emeklilerin %28’i gecekonduda oturmakta, %27’si kiracı durumunda bulunmakta ve %56’sı evini soba ile ısıtmaktadır. Kredi kartı borcu yüzünden icralık olan emeklilerin sayısı her geçen gün artmaktadır.

Raporda, "Sosyal güvenlik hak ve yükümlülüklerinin hakkaniyeti sağlayacak standart birliği sağlanamamıştır" denildi. Sosyal güvenlik sisteminin vatandaşa güven vermediği iddia edilen raporda, "Sosyal güvenlik hak ve yükümlülüklerinde hakkaniyeti sağlayacak norm ve standart birliği sağlanamamıştır.İntibak, yani aynı koşullarda emekli olanların maaşları arasındaki farklılıkları ortadan kaldırma anlayışı çerçevesinde yapılan düzenlemelerle 2000 yılı öncesi emekli aylıklarındaki eşitsizlikler giderilmiştir. Ancak  2000 öncesi hizmeti olup 2008 sonrasında emekli olan sigortalılar hâlen mağdur durumdadır ve aylıkların hesaplanmasında eşitlik sağlanamamaktadır" denildi.

SGK’nın keşmekeşi emeklileri bezdirdi

Emekli Sandığı kapsamında olan emeklilere gösterge sistemine göre artış uygulanırken, işçi ve Bağ-Kur emeklilerine altı aylık TÜFE artışına endeksli bir sistem uygulanmaktadır. Emekli Sandığı emeklileri için emekli olma tarihi, emekli aylıklarında farklılığa yol açmazken; işçi ve Bağ-Kur emeklilerinde emekli olma tarihinin farklı olması nedeniyle, aylıklarda eşitsizlikler ortaya çıkmaktadır. 

'600 bin emekli ceza ödedi'

Raporda 2008 yılında "Sosyal Güvenlik Destek Primi" (SGDP) adı altında alınan paraların 600 bini bulan emekliye ceza olarak yansıdığı, emeklilerin bu cezayı taksitlerle ödemek zorunda kaldığı ileri sürüldü.

Emekliliğe hak kazanmış çok sayıda yurttaşımız yaş koşulu nedeniyle emekli olamamakta denilen raporda,  "Hükümet, bu vatandaşların düşük emekli maaşını kabul etmeleri halinde emekli edilebileceklerini söylemiştir. Bu şekilde bir uygulama hayata geçerse, eksik bağlanan aylıklar yeni bir sorunun kaynağı olacaktır" ifadeleri kullanıldı.

Emeklilerimiz, aylıkları ile geçinemedikleri için çalışmak zorunda kalmaktadır. Bu durumda olan emeklilerden devlet, haraç alıyormuşçasına “Sosyal Güvenlik Destek Primi” (SGDP) kesmektedir. 2008 yılında SGDP’yi ödemeyenlere idari para cezası kesilmiş, gecikme zammı ve prim borcu çıkarılmıştır. Sayıları 600 bini bulan çalışan emekliler bu cezayı taksitlerle ve emekli maaşlarından yapılan kesintilerle ödemekten kurtulamamıştır.

Emeklilerin %96'sı 'mutsuz' 

Emeklilerin yaşları itibarıyla sıklıkla ve ciddi sağlık sorunları yaşadığı belirtilen raporda, "Emekliler, muayene katılım ücretleri, yüksek oranlı özel hastane fark ücretleri, ilaç ve tıbbi cihaz katılım payları gibi ödemeler yapmak durumundadır. Yarıdan fazlası düzenli olarak ilaç kullanmak durumunda olan emekliler, muayene olmak ve ilaçları bittiğinde yeniden alabilmek için çok büyük sıkıntılar çekmektedir" denildi.

Raporun devamında “Türkiye Emekli Profili Anketi”nin sonuçlarına göre emeklilerin %72’si günlük gazete, %92’si haftalık veya aylık dergi, %88’i kitap alamamaktadır. Emeklilerin %86’sı tiyatroya, %81’i ise sinemaya hiç gitmemektedir. “Mutlu bir yaşam sürdürebildiğinize inanıyor musunuz?” sorusuna emeklilerimizin %96’sı “hayır” yanıtı vermektedir. Emekliler hallerinden mutsuz ve gelecekten umutsuz bir yaşam sürdürmektedir" iddiları dillendirildi.

Emekli pencereden dışarıyı seyretmeye mahkum

Raporda, “Türkiye Emekli Profili Anketi”nin sonuçlarına göre emeklilerin %72’si günlük gazete, %92’si haftalık veya aylık dergi, %88’i kitap alamamaktadır. Emeklilerin %86’sı tiyatroya, %81’i ise sinemaya hiç gitmemektedir. “Mutlu bir yaşam sürdürebildiğinize inanıyor musunuz?” sorusuna emeklilerimizin %96’sı “hayır” yanıtı vermektedir. Emekliler hallerinden mutsuz ve gelecekten umutsuz bir yaşam sürdürmektedir" iddilarına yer verildi.

Verilmeyen Sendikal Haklar

Emeklilerin sendikal haklara kavuşabilmesi için CHP’nin yaptığı bütün girişimler hükümetin olumsuz tavrı nedeniyle sonuçsuz kalındığı iddia edilen raporda, "Hükümet, zamların re’sen uygulanmasını öngörmüş ve toplu pazarlık görüşmelerinde emeklilerin temsiline olanak tanımamıştır." denildi. 

Raporun tamamına ulaşmak için lütfen tıklayın...