CHP'den teklif: Hediye kabul etme sınırı 10 asgari ücretten bire indirilsin
CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, kamu görevlileri açısından Yolsuzlukla Mücadele Yasası'nda düzenlenen "hediye kabul etme" sınırının 10 asgari ücretten bir asgari ücrete indirilmesi için Meclis Başkanlığına yasa teklifi sundu.
Budak, “Ülkede milyonlarca emekçiye o asgari ücretle bir ay boyunca kiranızı ödeyin, ev geçindirin, mutfak masrafınızı karşılayın diyorsunuz, ama öte yandan kamu görevlilerine hediye kabul etme sınırını da 10 asgari ücret olarak belirliyorsunuz. Neresinden bakarsanız bakın kabul edilir bir durum değildir. Buna muhakkak daha etik bir sınır getirmek zorundayız” dedi.
Budak, yasada 1990'da düzenlenen miktarın "kayırmacılığı önleme" hedefinden uzak olduğunu belirtti. Meclis Başkanlığına verilen teklifte, Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Yasasının 3’üncü maddesinde geçen "on aylık net asgari ücretin toplamını aşan" hükmündeki "on" ifadesini "bir" olarak değiştiriliyor. Demokratik ülkelerdeki uygulamalardan örnekler veren Budak'ın açıklaması şöyle:
“Yolsuzlukla Mücadele Yasasına göre kamu görevlileri, aylık net asgari ücretin 10 katına kadar olan hediyeleri kurumlarına teslim etmek zorunda değiller. Yani bakanlar, milletvekilleri ve kamu görevlileri, değeri 16 bin liraya kadar olan hediyeleri sahiplenebiliyorlar. Bu miktar, kamuda saygın bir etik sistemin oluşturulmasına da engel oluşturuyor. Öte yandan ülkede milyonlarca emekçiye o asgari ücretle bir ay boyunca kiranızı ödeyin, mutfak masrafınızı karşılayın, çocuklarınınız ihtiyaçlarını giderin diyorsunuz ama kamu görevlilerine hediye kabul etme sınırını 10 asgari ücret olarak belirliyorsunuz. Neresinden bakarsanız bakın kabul edilir bir durum değildir.”
Bu durum uluslararası kurumlarca da tespit edildiğini, Uluslararası Şeffaflık Derneği’nin Türkiye’ye yönelik özel raporlarında yasanın yeniden düzenlenmesi gerektiğine dikkat çektiğini ifade eden Budak şunları söyledi:
“Kapsamlı bir Etik Yasası yürürlüğe girinceye kadar uygulanabilir ve toplumda karşılığı olan bir 'hediyeleşme' şartı oluşturulmalıdır. Bu nedenle, Cumhurbaşkanı yardımcıları, bakanlar, milletvekilleri ve kamu görevlileri için öngörülen hediyenin limiti 'bir aylık asgari ücrete' indirilmeli ve tüm devlet görevlileri için bir etik çıta konulmalıdır.
Avrupa ve ABD'deki uygulamalar
Hediyeleşme ilkeleri gelişmiş demokratik ülkelerde daha katı kurallara bağlı. Avrupa Parlamentosunda üyeler, değeri 150 Euroyu aşan hediyeleri kabul edemiyor. ABD Temsilciler Meclisinde üyelerin, içtüzükte belirlenen şartlar haricinde hediye kabul etmesi yasaklanmış durumda. Yakın zamanda ABD Temsilciler Meclisinde 200 üyenin Başkan Trump’ın kongrenin onayı olmadan yabancı hükümetlerden hediye aldığı iddiası için harekete geçeceğini de duyurulmuştu.