ABD'de Merkezi Haber Alma Teşkilatı'nın (CIA) gizli elektronik dinleme araçlarına ait olduğu iddia edilen belgeleri internet sitesi WikiLeaks'te bu hafta yayınlandı.
Bu belgelerde CIA'in akıllı telefonları ve akıllı televizyon mikrofonlarını dinleme yöntemleri geliştirdiği iddiaları da yer aldı. CIA sivil örgütler tarafından elektronik cihazlarda güvenlik açıklarını kendi işi için kullanmak ve halkı tehlikeye atmakla eleştiriliyor.
SecureWorks isimli siber güvenlik şirketinden Don Smith "Kötü niyetli kişileri bulmak ve halkı korumakla görevli kişilerin odaktaki hedef üzerinde istihbarat toplaması sürpriz bir şey değil. Eğer CIA dinleme yeteneğine sahip değilse o zaman işini yapmıyor demektir" dedi.
Avrupa Polis Teşkilatı Europol'e danışmanlık yapan ve önceden İngiltere siber güvenlik ajasına çalışan Alan Woodward, yayınlanan belgelerin endişe yaratmanın aksine halkın içini rahatlatması gerektiğini söyledi.
Woodward BBC'ye açıklamasında "Sızan belgelerin çoğu hedeflenen saldırılarla ilgili. Bu kitlesel bir takip veya bir iğne bulmak için saman yığını kadar bilgiyi toparlamak değil" dedi.
Woodward "Dinleme için izin belgelerine ihtiyacı var. Herhangi bir telefonu dinleyemezler. İnsanların istihbarat teşkilatlarına inancı kanunlara uymalarından geliyor, eğer uymazlarsa ortaya çıkar diye düşünüyorlar. Eğer Wikileaks bu faaliyetlerin arkasındaki kodlara sahipse bunları yayınlamamalı. Bunu yaparsa suçluların bu faaliyetleri kullanması ve halkı tehlikeye atmasına neden olur. Bunların kontrollü bir çevrede saklanmasının bir nedeni var" dedi.
Buna karşın Access Now isimli sivil toplum kuruluşu CIA'in güvenlik hatalarını kendine saklamasının "insan hakları ve dijital güvenlik açısından önemli sonuçları" olacağını savunuyor.
ABD'nin ulusal güvenlik bilgilerini sızdıran eski NSA çalışanı Edward Snowden ise CIA'in yöntemlerini eleştiriyor.
Snowden Twitter'daki mesajında "CIA'in televizyonunuz üzerinden sizi izleme yollarını araştırdığı bir dünya düşünün. O gün bugün" dedi.
Evler giderek daha akıllı oluyor. Işık düğmelerinden, sesle çalışan mutfak aletlerine kadar her şey internete bağlı. Eğer güvenli değilse bu aletler bizim evdeki hareketlerimizi ifşa edebilir.
Smith "İstihbarat servislerinin bu cihazları kullanarak geniş kişisel bir gözetleme yaptığı fikri gerçekçi değil. Çünkü tüm verileri anlamlandıracak kaynakların hepsi orada değil. Benim endişem internet üzerindeki suç gruplarının bu cihazlarla neler elde edebilecekleri. Örneğin bebek monitörlerinin internete açık olması gibi örnekler var" dedi.
Wikileaks belgelerinde yer alan bazı Samsung televizyonlarını kullanarak sahiplerini izleme yöntemleri konusunda Woodward, bu yöntemin yaygın olarak kullanıldığına inanmadığını söyledi.
Woodward "Eğer belgeleri okursanız Samsung televizyonlarının baz modellerinden söz ediyorlar ve bunlar bir süre için izlemeye açıktı. CIA uzaktan bu televizyonlara girmiş olabilir mi? Hayır. Evinize girerek televizyona USB bellek yerleştirmeleri gerek. Bu da oldukça büyük bir risk. Eğer birinin evine girerseniz kendinizi ele verebilirsiniz" dedi.
Woodward eğer cihazların sizi izlendiğinden endişe ediyorsanız "fişini çekin" tavsiyesinde bulunuyor.
SecureWorks şirketinden Mike McLellan ortalama bir ailenin daha önemli sorunları olduğundan söz ediyor.
McLellan "Siber saldırı ya da veriler karşılığında şantaj kurbanı olma olasılığı bir istihbarat servisinin odağında olmatan çok daha yüksek olaslık" dedi.
Şifrelenmiş mesajlaşma uygulamaları kullanıcılara internet üzerinde özel mesajlarını koruma anlamında biraz güven sağlayabiliyor.
CIA belgeleri akıllı telefon sistemleri Android ve iOS iiletim sistemlerini kırmanın ve böylece WhatsApp ve Signal gibi şifreli mesaj kullanan uygulamalarda mesajları okumanın yöntemlerini açıklıyor.
Ancak Woodward belgelerin CIA'in iki platformda da şifreleri kırdığını göstermediğini onun yerine mesajların ancak şifre çözüldükten sonra son noktada okunabileceğini söylüyor.
Woodward belgelerin hükümetlerin "şifreli mesajlaşmanın ağlarda daha yaygın olacağını kabul etmesini ve mesajları okumak için son noktaya ulaşma çabalarına yoğunlaşmaları gerektiğine" işaret ettiğini belirtti.
Snowden akıllı telefonlardaki güvenlik açıklarını kendisine saklaması nedeniyle CIA'in "pervasız" olduğu yorumunu getirdi.
Snowden "CIA raporları gösteriyor ki ABD hükümeti kırılgan Amerikan ürünleri geliştiriyor ve bu açıkları özellikle ortadan kaldırmıyor" dedi.
Bu açıklar kapatılmadığı sürece CIA'in geride bıraktığı güvenlik açığını herhangi bir bilgisayar korsanının kullanarak istediği bir iPhone'a girebileceği belirtiliyor.
Woodward ise CIA'in bu açıkları kapatmamasına şaşırmadığını söylüyor. "Eğer sizin işiniz gözetlemekse sadece sizin bildiğiniz bir şeyi diğerlerine söyler misiniz? CIA'den söz ediyoruz bir bilgisayar güvenlik şirketinden değil. Eğer fırsatları varsa kullanılar. Bunları düzeltmek başkasının işi" diyor.
McLellan ise istihbarat servislerinin güvenlik açıklarını aramalarının hayatın bir gerçeği olduğunu hatta özel şirketlerin de bu tür hataları piyasada en yüksek fiyatı veren kişiye satmak için araştırdığını söyledi.
Acces White grubundan Nathan White ise bu tür hataları gizli tutmanın sıradan vatandaşları tehlikeye attığını savunuyor.
White blogundaki yazısında "sadece iyi adamların bu araçları kullanacağına inanmak bir hayal. Hükümetlerin, emniyet güçlerinin, teknoloji uzmanlarının ve sivil toplum örgütlerinin hükümetin dijital çağda gizlice cihazlara girmesinin etkilerini konuşmak önemli" dedi.
Öte yandan Woodward şimdiye kadar belgelerde yer alan pek çok güvenlik açığının düzeltildiğini söylüyor.
Woodward'a göre CIA'ın bu yöntemleri uzun süre boyunca kullanması mümkün değil.
Bir istihbarat servisinin tüm nüfusu kayıt altına alması çok büyük ve potansiyel olarak yapılması mümkün olmayan bir faaliyet. Ancak yapay zekâdaki gelişmeler verilerin daha hızlı ve daha kolay işlenmesini sağlayabilir.
Amazon ve Google gibi şirketler sesle kontrol edilebilen emirleri anlayan hoparlör ve akıllı telefonları satmaya başladı. Bu teknoloji ileride vatandaşları izlemek için kullanılabilir.
Smith toplu olarak sesi toplama imkânı olduğunu söylüyor. Smith "Yapay zeka bunu hızlandırabilir ve verilerin anlamlandırılmasını sağlayabilir. Ancak bu ortalama bir insanın endişe etmesi gereken bir şey değil. Gelecekteki pek çok tehlikeden biri" dedi.
Woodward ise "Verilerin hacmini bir düşünün. Dünyadaki her telefon konuşmasını kayıt altına alma yeteneği hatta yanınızdaki bir telefon konuşmasını bile dinleme olasılığı yok. Eğer şüpheli değilseniz, buna kapasiteleri yok" dedi.