Çin 14 prensiple 'modern sosyalist' olacak

Dünyanın yakından izlediği Komünist Parti kongresinde 3 buçuk saatlik bir konuşma yapan Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in bu konuşma sırasında açıkladığı ideolojik doktrin, parti anayasasına giriyor. Bu ayrıcalık daha önce yalnızca ülkenin kurucu lideri Mao Zedong ve bir diğer önemli lider Deng Şiaoping’e verilmişti.

Çin’in önümüzdeki 5 yıldaki siyasi ve ekonomik yol haritasını belirleyecek kongrede konuşan Jinping, partinin yeni felsefesini “yeni çağda Çin karakterinde bir sosyalizm” olarak açıklamıştı.

Ülkenin resmi haber ajansı Şinhua, bu yeni doktrini dünyaya, devlet başkanının ismini de ekleyerek, “Çin Komünist Partisi, Xi Jinping’in öğretisiyle, yeni çağda, Çin karakterinde bir sosyalizm yaratıyor” şeklinde duyurdu. Şinhua ajansının haberinde, Komünist Parti’nin en üst düzey yetkililerinden Zhang Dejiang’ın sözleri de yer aldı, “19. Ulusal Kongre’nin en önemli anı olan bu doktrin, Parti’nin gelişimine tarihi bir katkıda bulunacak. Tüm parti üyeleri, Xi’nin ‘yeni çağ’ düşüncesini, tarihi arka planı, bilimsel alt yapısı ve pratik gereklilikleri açısından çalışmalı.”

Parti’nin bir başka üst düzey yetkilisi olan Yu Zhengsheng de yeni doktrini, “Marksizm düşüncesinin Çin’e adaptasyonunda son kazanım” olarak tanımladı.

14 temel prensip

“Yeni çağda Çin karakterinde bir sosyalizm” doktrini 14 temel prensipten oluşuyor:

1) Parti liderliğinin ülkedeki tüm işleyişte söz sahibi olması 2) İnsan odaklı bir yaklaşıma odaklanma 3) Kapsamlı reformlara devam edilmesi 4) Gelişim için yeni bir vizyon belirlenmesi 5) Halkın yönetimde katıldığına emin olunması 6) İktidarın her biriminin kanun çerçevesinde çalıştığından emin olunması 7) Temel sosyalist değerlerin korunması 8) Yaşam standartlarının yükseltilmesi ve garanti altına alınması 9) Doğa ve insan arasındaki uyumun sağlama alınması 10) Ulusal güvenlik için bütünsel bir yaklaşıma geçilmesi 11) Silahlı kuvvetlerde Parti liderliğinin mutlak yönetiminin korunması 12) “Tek Devlet İki Sistem” prensibinin korunması ve ulusal birliğin yayılması 13) İnsanoğlu için ortak bir gelecek fikrinin hakim olduğu bir toplum inşası 14) Parti ekseninde titiz ve tam bir iktidar faaliyeti yürütmek

Yeni plana göre, Komünist Parti, 2020 ile 2035 yılları arasında sosyalist modernizasyonun ilk aşamasını hayata geçirecek, sonrasındaki 15 yıllık dönemde ise gelişmiş, güçlü, demokratik, ileri kültür seviyesine ulaşmış, uyumlu ve güzel kelimelerinde tanımlanan “büyük modern sosyalist bir ülke” haline getirilecek.

Şinhua ajansı bu doktrinin parti anayasasına gireceğini doğruladı ancak Xi Jinping’in isminin yer alıp almayacağı belirtilmedi.

2012 yılında Çin Devlet Başkanı olan Xi Jinping’in en azından 2022 yılına dek bu koltukta kalması bekleniyor. Ancak 1953 yılında Pekin’de doğan Xi hayatında bu noktaya ulaşana dek büyük iniş çıkışlar yaşadı.

Babası Mao döneminde hapsedilmişti

Çin Komünist Partisi’nin önde gelen figürlerinden biri olan babası, kurucu lider Mao tarafından tasfiye edilerek hapse atıldı. Parti’nin politik elitine dahil bir ailenin çocuğu olarak “genç prenslerden” biri olarak gösterilirken, babasının tutukluluğu ile 15 yaşındayken “yeniden eğitim” için köy hayatına gönderildi.

7 yıl boyunca Liangjiahe isimli uzak ve yoksul bir köyde ağır işçi olarak çalıştı. Bu deneyim, Xi’nin, Parti’den uzaklaşmak bir yana, ideolojiyi daha fazla kucaklamasına neden oldu. Bir kaç kez partiye dönmeye çalıştı fakat babası nedeniyle geri çevrildi. 1974 yılında sonunda kabul edildiğinde yerel görevlerde dikkat çekerek Şangay Parti şefliğine kadar yükseldi. 2012 yılına gelindiğinde ise başkanlık koltuğuna kadar yükselmişti. Kimya mühendisliği mezunu olan ve hukuk alanında master yapan Xi, 1987 yılında dünyaca ünlü bir ses sanatçısı olan Peng Liyuan ile ikinci evliliğini yaptı.

Çiftin tek kızları, Xi Mingze hakkında Harvard Üniversitesi’nde öğrenim görmesi dışında pek az şey biliniyor.