Çingene Dernekleri İHAM'a başvurdu

2000 yılında Kültür Bakanlığı tarafından yayımlanan “Türkiye Çingeneleri” adlı kitapta yer alan ifadeler nedeniyle, Çingene Dernekleri adına Ankara’dan şikayetçi olan Mustafa Aksu’nun talebi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından işleme konuldu. NTV'nin haberine göre emekli bir devlet memuru olan Mustafa Aksu, Doçent Doktor Ali Rafet Özkan’ın hazırladığı ve Kültür Bakanlığı tarafından satışa sunulup devlet kütüphanelerine dağıtılan kitapta yer alan bazı ifade ve bölümlerin, Romanları küçültücü ve onurlarını zedeleyici olduğunu söylüyor. Davacı, bu durumun Avrupa İnsan Haklar Sözleşmesi’nin ayrımcılıkla ilgili maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle 2004 yılında AİHM’e başvurmuştu. Alınları dar kafaları küçüktür Mustafa Aksu, Kültür Bakanlığının söz konusu kitabı “bilimsel araştırma” olarak tanımladığı ve Türk mahkemelerinin bu tanımlamayı olduğu gibi benimsediğini belirterek, İnsan Hakları Sözleşmesinin adil yargıyla ilgili maddesinin ihlal edildiğini de savunuyor. Kitapta, Romanlarla ilgili “Alınları dar, kafatasları küçük, saçları kıvırcık, siyah, uzun ve kalındır.”, “Orta yaşlı çingene kadınlar geniş kalçalı ve şişmandır.”, “Romanlar yankesicilik, hırsızlık ve fuhuştan geçinir.” gibi ifadeler yer alıyor. AİHM, Türk hükümetinden davayla ilgili savunmasını bu ay içinde Strasbourg’a iletmesini istedi. Avrupa Birliği'nde Roman zirvesi Türkiye AİHM’de bu davayla karşı karşıya kalırken Brüksel’de ilk defa düzenlenen Avrupa Birliği Romanlar zirvesinde, AB’ye üye ve aday ülkelerde yaşayan Romanların haklarının teminat altına alınması, AB vatandaşlarının elde ettikleri hakların onlar için de sağlanması ve eğitim imkanlarından daha iyi bir şekilde yararlanmaları konusunda mutabakat sağlandı. Zirvede, Romanların AB ülkelerinde yaşadığı entegrasyon sorununun, üye ülkelerden kaynaklandığı tespit edildi. İtalya gibi AB’ye üye bazı ülkelerde, Romanlara yönelik ayrımcılık uygulandığı ve bunun da kabul edilemez olduğuna işaret edildi. En büyük sorunları iş ve eğitim AB’ye aday ülkelerde yaşayan Romanların haklarının teminat altına alınması için çok titiz bir uygulamanın gerçekleştirildiğini hatırlatan AB, Romanların iş ve eğitim imkanları konusunda yaşamış oldukları ayrımcılığın başlıca sorunlardan biri olduğunu bildirdi. Zirvede Romanların AB fonlarından daha fazla istifade etmeleri karara bağlandı. AB bundan sonra her yıl Romanlarla birlikte bir zirve düzenlemeyi de kararlaştırdı.