Anne, baba ve çocuk iletişiminde ödülün de cezanın ayrı bir yeri var. Önemli olan nokta ise çocuğa cezanın da ödülün de niye verildiğinin açıklanmasıdır. Yrd. Doç. Dr. Ahmet Alpan, “Çocuk hem ödülü hem cezayı niçin aldığını bilmelidir” diyor. Manevi ödül daha etkili Manevi ödülün maddi ödülden daha etkili olduğunu dile getiren Alpan Milliyet gazetesine yaptığı açıklamada, “Sürekli maddi ödül alırsa bu, zamanla çocukta yanlış düşüncelere yol açar. Çocuk zamanla yalnızca ödüle ulaşmak için çalışacaktır. Ödül verilmediği zaman ise istenileni yapmayacaktır. Bu yüzden zaman zaman maddi ödülün yanında, çocuğa sorumluluklarının yerine getirilmesi gerektiği de vurgulanmalıdır” diyor. Cezanın da aynı ödülde olduğu gibi yeri, zamanı ve miktarı iyi ayarlanmalıdır. Ceza genel olarak mahrum bırakma şeklinde verilmelidir. Eğer çocuğunuz laf dinlemiyorsa, mutlaka onun da kendince sebepleri vardır. Böyle durumlarda anne babanın yapabileceği en büyük hata onu dinlemeden cezalandırmaktır. Ceza alacağını bilmeli Çocuk eğitiminde ceza ve ödülün çok önemli olduğunu vurgulayan Psikiyatrist Dr. İbrahim Bilgen de çocukların yaptığı her yanlışın karşılığının ceza olmaması gerektiğini söylüyor. Bilgen, “Sürekli ödüllendirmek de sürekli cezalandırmak da zararlıdır. Çocuğa bir ceza verildiğinde bunun açıklanması gerekir. Çocuk yanlış yaptığında nasıl bir ceza alacağını bilmeli ve ona göre davranmalı” diyor.