Süt dişlerinin tamamlanmasının ardından sağlıklı kalıcı dişlerin çıkmasına yardımcı olunması amacıyla çocukların ortodontist kontrolünden geçirilmesi gerektiği belirtildi. Oral Lazer Uygulamaları Derneği (OLUD) Başkanı ve Ortodonti Uzmanı Dr. Nükhet Berk, ortodontinin, diş, çene, yüz ve çevreleyen dokuların normal büyüme ve gelişimini inceleyen, gelişimi engelleyen faktörleri ortadan kaldıran ve oluşmuş bozuklukların tedavisini üstlenen bir bilim dalı olduğunu söyledi. Ortodontinin, halk arasında “eğri dişlerin tel takılarak düzeltilmesi” olarak bilindiğini belirten Berk, ortodonti tedavisinin her yaşta uygulanabildiğini anlattı. Berk, tedavi süresinin ise yaşa ve hastanın diş yapısına göre değişebildiğini, tedavi sonrasında dişlerin hem sağlıklı hem de estetik bir görünüm kazandığını dile getirdi. Tedavi süresinin genellikle 6 ay ile 3 yıl arasında değiştiğini ifade eden Berk, “Bu, kimi durumlarda dişlerin tamamlanma süresine bağlı olarak 4-5 yıl da sürebilir. Dişler düzeldikten hemen sonra etrafındaki kemik dokusu henüz eski sertliğine ulaşmamıştır. Bu nedenle apareyler çıkarılınca dişler eski yerlerine dönebilir. Bunu önlemek için düzelmiş dişleri yapılacak başka aygıtlarla yerlerinde pekiştirmek gerekir” diye konuştu. Ortodonti tedavisi gereken durumlar Berk, ortodonti tedavisinin, üst ya da alt çenenin ilerde olması, her iki çenenin birlikte önde veya geride olması, açık kapanışlar, erişkin hastada ön açık kapanış, süt dişleri döneminde sürekli parmak emmeye bağlı gelişen ön açık kapanış, kapanış bozukluğu nedeniyle alt ve üst ön dişlerin aşırı uzayarak üst dişlerin alt diş etlerini, alt dişlerin de üst damak yapısını bozması, çapraşık, aralık, gömülü ya da eksik dişlerin söz konusu olduğu durumlarda yapılması gerektiğini söyledi. Süt dişlerin, çocuğun gelişimine göre 3, 4 ya da 5 yaşında tamamlandığını belirten Berk, “Süt dişlerinin tamamlanmasının ardından yapılan muayene sonucunda uygulanan ortodonti tedavisi ile süt dişlerinin gelişimi ve yerini kalıcı dişlere bırakma süreci kontrol altına alınabilir ve sağlıklı kalıcı dişlerin çıkmasına yardımcı olunabilir” dedi. Süt dişlerinin aralıklı olması sağlıklı Berk, süt dişleri döneminde dişlerin aralıklı olmasının, ortodontistler tarafından “sağlıklı” olarak tanımlandığını söyledi. Aralıklı süt dişlerinin alttan gelen daimi dişlere yer hazırladığını ifade eden Berk, şunları kaydetti: “Bu dönemde dikkat edilmesi gereken en önemli şey; çocuğun parmak emmesidir. Biberon ve emzik emme aynı derecede tehlikeli değildir. Çünkü sadece parmak her an çocuğun yanındadır ve her istediği an emebilir. Aile, özel yöntemleriyle bu alışkanlığı bıraktıramıyor ve ortodontik açıdan bir anomaliyi başlattığı tespit ediliyorsa sabit ortodontik apareylerle parmağın damağa yerleşmesi ve vakumlanma önlenebilir.” Berk, iskeletsel anomalisi bulunan bir çocuğa 4 yaşında ortodonti tedavisine başlanması gerektiğini belirten Berk, “Özellikle büyüme ve gelişim sırasında normal gelişimi kötü yönde etkileyen bazı faktörler ortadan kaldırılmazsa (parmak, dil emme, ters kapanıştaki veya aşırı uzamış süt dişleri) tüm dişler çıktığı dönemde tedavi ancak büyük bir cerrahi operasyonla gerçekleştirilecek duruma gelmektedir” diye konuştu. Berk, iskeletsel anomalisi bulunmayan çocuklarda ise ortodonti tedavisine 7-9 yaşlarında başlanabileceğini belirterek, şunları söyledi: “Bu yaşlarda dişler düzgün sıralanmış görünseler de gizli kapanış problemi, bazı dişlere yer bulunmaması, ağızdaki bazı süt dişlerinin altında kalıcı diş tomurcuğu bulunmaması, henüz çıkmamış olan (özellikle köpek dişlerinin) bazı dişlerin kemik içinde gömülü kalmaları gibi dışarıdan fark edilemeyecek bazı ortodonti kaynaklı bozukluklar bulunabilir.” Berk, erken dönemde tedavi ile problemin tamamen ortadan kaldırılabildiğini ya da ileri yaşlarda yapılacak ikinci evre ortodonti tedavisinin daha kolay ve kısa sürede tamamlanmasına yardımcı olunabildiğini bildirdi. İlerleyen yaşlarda bozuk diş ve çene yapısının kişinin psikolojisini olumsuz etkileyebildiğine dikkati çeken Berk, kişinin sosyal yaşamdan kopabildiğini ve öz güven kaybı yaşayabildiğini kaydetti. Ortodonti tedavisi ile dişlerin ömrü uzar Berk, ortodonti tedavisi ile dişlerin ömrünün uzayacağını belirterek, “Çapraşık dişlerin bulunduğu ağızda, araya sıkışan dişler iyi temizlenemeyeceği için diş çürümelerine, diş eti hastalıklarına ve ilerleyen dönemde kapanış bozukluğuna bağlı çeşitli eklem bozukluklarına neden olacaktır” dedi. Erişkinlerde çok sık rastlanan diş eti hastalıkları ve kemik erimeleri nedeniyle dişlerde aralanmalar, uzamalar ve sallanmaların görüldüğünü anlatan Berk, “Ortodonti tedavisiyle dişler arasındaki aralıklar kapatılarak dişlerin daha sağlıklı ve daha uzun süre ağızda kalmaları sağlanabilir” diye konuştu. (AA)