Danıştay'dan Senoz Vadisi için SİT kararı

Rize’nin Çayeli ilçesi Senoz Vadisi’nde 6 yıldır süren sit tartışmasına Danıştay nokta koydu. Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun ‘halen faaliyet gösteren taş ocakları ile yapımı devam eden HES projelerinin vadiyi olumsuz etkilediği, bu nedenle de bölgenin doğal sit gerektiren özelliklerini yitirdiğine’ ilişkin kararını iptal etti. Böylece vadinin sit alanı olması yönünde ilk adım atılmış oldu.

Derviş Genç ve Hızır İlyas Yıldırım’ın Zaman’daki haberine göre, Hidroelektrik santralleri (HES) ve taş ocaklarıyla gündeme gelen Rize Senoz Vadisi’nde 6 yıldır sit tartışması yaşanıyordu. Karadeniz sahil otoyolu çalışmaları sırasında vadide çok sayıda taş ocağı açılmıştı. Senoz Deresi’ne de toplam 14 HES için izin verilmişti. Bölge halkı, 11 köy muhtarının ortak kararı ile 25 Haziran 2008 tarihinde Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na başvurarak vadilerinin doğal, kültürel, tarihi ve jeolojik özellikleri dolayısıyla ‘doğal sit alanı’ olarak tescil edilmesini talep etti. Kurul, 18 Kasım 2009’da “… halen faaliyet gösteren taş ocakları ile yapımı devam eden HES projelerinin vadiyi olumsuz etkilediği ve bu nedenle söz konusu alanın doğal sit gerektiren özelliklerini yitirdiği” gerekçesiyle talebi kabul etmedi.

Senoz Derneği’nin avukatı Münir Yazıcı 10 Ocak 2010 tarihinde konuyu yargıya taşıdı. Rize İdare Mahkemesi, “ … aynı konuda söz sahibi olan diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliğinin olmadığı, geniş ve detaylı bir çalışma yapılmadığı, alanında uzman ve yeterli tecrübeye sahip teknik kişilerce araştırılıp incelenmediği, gelecek kuşaklara korunarak aktarılması gereken doğal ve kültürel varlıkların çok daha hassas değerlendirilmesi gerektiği…” gerekçesiyle yürütmeyi durdurma kararı verdi. Mahkeme, 23 Eylül 2010’da da Kurul’un ‘Sit değildir’ kararını iptal etti. Danıştay, idare mahkemesinin bu kararını 19 Mart 2013’te onayladı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ise karara itiraz etti. Senoz’da 6 yıldır yaşanan sit tartışmasına son noktayı Danıştay koydu. Danıştay 14. Dairesi, 13 Mart 2014 tarihinde bakanlığın itirazını reddederek iptal kararını kesinleştirdi. TEMA Vakfı Rize Temsilcisi Nevzat Özer, Senoz’un biyolojik zenginlik, tarihi ve kültürel özellikleriyle korunması gereken bir alan olduğunu söyledi. Avukat Münir Yazıcı ise şimdi görevin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’na düştüğünü aktardı.