Uzun süren davalar AİHM'den önce Türkiye'deki özel komisyona gidecek

T24 - Strasbourg ile Ankara, uzun süren davalardan mağdur olanların AİHM’ye başvurmasından önce Türkiye’de oluşturulacak bir ‘özel komisyon’a gidilmesinin yolunu açan mutabakata vardı. AİHM özel komisyonda ele alınmayan dava dosyalarını kabul etmeyecek. Böylece hem AİHM’nin dosya yükü azalacak, hem de Türkiye davaları kendi içinde çözme imkânına kavuşacak.

Hürriyet'ten Zeynel Lüle'nin haberine göre, Türkiye, uzun yargılamalar nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) gidecek davalar için ‘süzgeç’ yöntemi uygulamaya başlayacak. Bu konuda, Ankara ile Strasbourg arasında yapılan görüşmeler olumlu sonuçlandı.

Strasbourg Mahkemesi, uzun yargılamalar sonucu AİHM’ye bir ‘şikâyet başvurusu’nun ulaşmasından önce Türkiye’de kurulacak bir komisyonun davaya bakmasına sıcak baktı ve bu komisyonun ‘iç hukuk yolu’ olmasının yolunu açtı. Bu kararın uygulanabilmesi için belirlenen bir pilot dava, oluşturulacak ‘özel komisyon’da görülecek ve Strasbourg’un bu davayı ‘adil’ bulması halinde, Türk hukuk sistemine AİHM öncesi oluşturulacak ‘süzgeç’ yöntemi devreye girecek.

Başvuru 3 bini aştı

Konuyla ilgili ayrıntılı bilgi, ‘Babıâli Toplantıları’na katılan Adalet Bakanı Sadullah Ergin tarafından duyuruldu. Strasbourg’daki AİHM kaynakları da Ankara ile Strasbourg arasındaki bu mutabakatı teyit ettiler. 3 bin’i aşkın Türk vatandaşının AİHM’ye başvurduğu, bu sayının giderek artacak olması nedeniyle, Strasbourg ile Ankara arasında bir mutabakata varıldığı açıklandı. Kıbrıs’taki mülkiyet davaları için KKTC’de oluşturulan ‘Tazmin Komisyonu’na benzer bir yöntemle oluşturulacak olan ‘süzgeç’ sistemi şöyle uygulanacak:

Amaç dosyayı azaltmak

* AİHM Türkiye’ye bir pilot dava önerdi. Bu öneri Türkiye tarafından kabul edildi. * Strasbourg pilot davayla ilgili Türkiye’ye önümüzdeki günlerde bir takvim sunacak. Davanın sağlıklı sonuçlandırıldığı kanaati oluşursa, uzun yargı sürecine yönelik davalar için Türkiye’de oluşturulacak ‘özel komisyon’ AİHS tarafından ‘etkin iç hukuk yolu’ olarak kabul edilecek. * Uzun yargılama sürecinden mağdur olduğunu düşünen bireyler, AİHM’ye başvurmadan önce oluşturulacak olan bu ‘özel komisyon’a başvuracak. AİHM ise bu türlü davaları, özel komisyonda ele alınmadan önce kabul etmeyecek.

Bireysel başvuru

* AİHM, halen 3 bin’i aşmış olan ‘uzun yargılama süreci’ne yönelik dava dosyalarının tümünü bu özel komisyona yönlendirecek. * Böylelikle hem AİHM’nin dava dosya yükü azalacak, hem de Türkiye bu davaları kendi içinde çözme imkanına kavuşacak. * Türkiye ayrıca AİHM’ye gidebilecek olan tüm şikayetleri ele alabilecek olan ve bizzat ‘bireysel başvuruların’ yapılabileceği Anayasa Mahkemesi’nde oluşturulacak olan ‘bireysel başvuru’ sistemini ise 23 Eylül’den itibaren hizmete sokacak.