Dede Korkut'un üçüncü nüshası bulundu, içinde kayıp 13. destan da var

Bugüne kadar iki nüshası bilinen Dede Korkut Kitabı'nın üçüncü nushası Türkistan'da bulundu. Türkolog Prof. Dr. Metin Ekici, bulunan nüshanın en eskisi olabileceğini söyledi. Ekici ayrıca, bulunan nüshada kayıp 13'üncü destanın da yer aldığını açıkladı.

Karar’da yer alan habere göre, biri Almanya’nın Dresden şehrinde diğeri Vatikan’da olan nüshaların sayısı Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Halk Bilimi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Metin Ekici’nin ses getiren keşfiyle üçe çıktı. Ekici, gelişmeyi Türk Dil Kurumu, Bayburt Valiliği, Bayburt Üniversitesi ve Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Türkiye Milli Komisyonu iş birliği ile düzenlenen “Dünya Kültür Mirası Dede Korkut Uluslararası Sempozyumu”nda açıkladı.

Prof. Dr. Metin Ekici, üçüncü nüshanın 12 hikaye (destan) içeren Dede Korkut Kitabı’nın 13. destanını da içerdiğini söyledi. Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Türk Folklorü Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Metin Ekici, sempozyumda yaptığı sunumda Dede Korkut’un 3. nüshasına ait sayfaları da paylaştı.

Kazakistan’ın Mangışlak bölgesinde Türk kültürüyle ilgili araştırmalar yaptıklarını söyleyen Ekici, “O coğrafyada tanıştığımız dostlarımız Dede Korkut nüshalarının ellerinde olduğunu söylediler. 61 sayfalık bir dosya olarak bana verdiler. Bu dosyanın içerisinde 13. Dede Korkut anlatması olarak adlandırdığımız Salurkazan’ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi de var. Geri kalan kısmı ise Dede Korkut’un soylamalarından ibaret” dedi.

En eskisi olabilir

Ekici, metnin 14-16. yüzyıl arasından yazıya geçirildiğini tahmin ettiklerini o günden bugüne şahıslar eliyle veraset yoluyla bugünkü sahiplerine intikal ettiğini söyledi. Dede Korkut Hikayeleri’nin Almanya’nın Dresden ve Vatikan’da bulunan nüshalarının 15. yüzyılda yazıya aktarıldığı biliniyor. Üçüncü nüsha, 14. yüzyılda yazıldığı kesinlik kazanırsa en eski Dede Korkut kitabı olacak.

Prof Metin Ekici, 61 sayfalık eseri “Türkistan nüshası” olarak adlandırmayı tercih ettiklerini belirterek “Türkistan coğrafyası bizim için kadim medeniyetimizin ortaya çıktığı ve bu coğrafyaya getirdiklerimizin taşındığı bir alan. Dede Korkut’un da Kazakistan’da, Azerbaycan’da ve Bayburt’ta mezarı bulunuyor” diye konuştu.

“Son derece okunaklı”

Ekici metinle ilgili de şu bilgileri verdi:

“Son derece okunaklı; talik yazıyla yazılmış. İçerisinde mevcut Dede Korkut kitaplarında açıklanamayan bazı kelimeleri bulabilirsiniz. Türkoloji alanında dil, edebiyat, tarih ve kültür açısından son derece değerli bir el yazması. Bunu tamamiyle Latin alfabesi ve günümüz Türkçe’sine aktardıktan sonra bilim, edebiyat ve sanat alemiyle paylaşacağız.”