Demokrasi sıralamasında Türkiye: 179 ülke arasında 147'inci sırada; Ruanda ve Bangladeş'in gerisinde

T24 Dış Haberler

V-Dem Enstitüsü’nün hazırladığı “2022 Demokrasi Raporu’nda Türkiye, toksik seviyede kutuplaşmayla birlikte liberal demokrasi notu sıralamasında gerilemeye devam eden ülkelerden biri oldu. Türkiye, demokrasi endeksinde 179 ülkenin arasında; Mısır, Ruanda, Bangladeş gibi ülkelerin gerisinde, 147’inci sırada yer aldı. 

İsveç’ten Göteburg Üniversitesi V-Dem Enstitüsü, 2022 demokrasi endeksini paylaştı. Rapor, dünya genelinde ortalama küresel vatandaşın yararlandığı demokrasi seviyesinin 2021 yılında, 1989 seviyesine indiği tespit edildi. 

Raporda, 35 ülkenin ifade özgürlüğü konusunda belirgin bir şekilde geriye gittiği belirtildi. 10 yıl önce aynı rapor, ifade özgürlüğünde gerileyen ülkelerin sayısını 5 olarak göstermişti.

Raporda, otoriterleşmenin değişen doğasında kutuplaşmanın olduğu ve 40 ülkede kutuplaşmanın “toksik seviyelere” yükseldiği belirtildi. 

Türkiye’nin durumu

Başlangıcında 27 Mart 2021’de İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararına karşı eylemden bir kadının fotoğrafına yer verilen raporda Türkiye, demokrasi endeksinde 179 ülke içinde 147’inci sırada görüldü.

Sıralamada alttaki yüzde 10-20’lik kısımda olan Türkiye, “otoriterleşen ülke” olarak işaretlendi.

179 ülkelik sıralamada Türkiye’nin hemen üzerinde Mısır, Ruanda, Bangladeş gibi ülkeler yer alıyor. 

Otoriterleşen ülkelerin bölge bölge incelendiği raporda,  Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinde (MENA)  bölgesinde Libya ve Tunus’un demokrasi endeksinde 2011’e göre ilerleme kaydettiği, otoriterleşen Türkiye ve Yemen’in ise bölgedeki iki otoriterleşen ülke örneği olduğu belirtildi. Raporda, “Türkiye’de süreç 2006 yılında başladı ve hâlâ kötüye doğru gidiyor” ifadeleri yer aldı. 

"Siyasi kutuplaşma toksik seviyede"

Raporda, Türkiye çoğulcu olmayan partilerin otoriterleşmeyi ilerlettiği altı ülke içinde yer aldı.

“Kutuplaşma toksik seviyelere ulaştığında demokrasi tipik bir biçimde dağılır” denilen raporda, kutuplaşmanın artışıyla liberal demokrasi notunun düştüğü belirtilen beş ülke arasında Türkiye de yer aldı. 

Raporda, “Siyasi kutuplaşmanın toksik seviyeleri Türkiye’de Recep Tayyip Erdoğan ve AKP’nin 2002’de iktidara gelmesiyle başladı.” İfadeleri yer aldı. Türkiye’de toksik kutuplaşmanın reformlar yapılması ve demokrasinin dağıtılması için bir stratejik aygıt olarak kullanıldığın değerlendirildi. 

V-Dem Enstitüsü’nün demokrasi raporunda, ifade özgürlüğü, medyaya müdahale, iş dünyasının özgürlüğü gibi çeşitli parametreler kullanılıyor.