Dersim, Ovacık, Pülümür ve Ali Kılıç…
Murat Köksal
Geçen hafta sonu Maltepe Belediye Başkanı Ali Kılıç’ın davetlisi olarak Tunceli’ye gittik. Ali Kılıç, Maltepe ve İstanbul’un yanı sıra doğduğu ve büyüdüğü yer olan Dersim / Tunceli ile de ilgili.
Aslen Tunceli-Pülümürlü olan Ali Kılıç, Anadolu ile dayanışmanın önemine inanan belediye başkanlarından birisi. "Türkiye sadece İstanbul'dan ibaret değil" diyerek 'kardeş belediyecilik' anlayışıyla, Pülümür ve Ovacık'a da destek veriyor. Bu dayanışma Tunceli ile de sınırlı değil. Aynı zamanda Konya, Sinop, Erzincan, Erzurum, Ardahan Kastamonu, Amasya, Sivas, Rize ve Artvin’de de çeşitli belediyelere destek verdiklerini anlatıyor.
Tunceli’ye olan ön yargılar önemli ölçüde ortadan kalkmış. Artık terör korkusu kalmamış, bizler de eşsiz bir tabiatı seyrederek ilk durağımız olan Pülümür’e gidiyoruz. Pülümür Belediye Başkanı Müslüm Tosun da bize katılıyor. Pülümür’de Germik Otel’de konaklıyoruz. Bu otel Tuncelili iş insanı Haydar Kaya önderliğinde bölgeden 80 kişinin bir araya gelmesiyle tamamlanmış termal bir otel. Kolektif bir yapı. Otelin kazancı şahıslara ait değil. Tamamen bölgeye yapılması planlanan farklı projeler için değerlendiriliyor. Ve tabii bir de Pülümür halkına istihdam yaratmak için de.
Haydar Kaya ile konuşurken öğreniyoruz ki Munzur Su projesinin yaratıcısı da kendisi aynı zamanda. Munzur Su’larının 220 ortağı var. Haydar Bey hikâyeyi anlatınca oldukça etkileniyoruz. Proje sayesinde ciddi bir Tunceli markası çıkmış ortaya. İstihdamın sağlanmasına ek olarak sosyal sorumluluğu da var tabii. Kazancın bir bölümü ile üniversiteli öğrencilere burs veriyorlar. Muazzam bir doğası olan Tunceli’nin başlıca geçim kaynağı artık turizm olmuş. Bölgedeki projelere Ali Kılıç’ın da katkısı büyük.
Munzur Milli Parkı
Pülümür’den sonra Tunceli merkeze devam ediyoruz. Buradaki Tunceli Müzesi’ni Mimar Sinan Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şükrü Aslan’la birlikte geziyoruz. 1935-1937 yılları arasında askeri kışla olarak inşa edilmiş olan yapı Alman mimari tarzında. Restorasyonu 2019 yılında tamamlanan müzenin konser, tiyatro ve konferans gibi etkinliklerin düzenlenebileceği büyük bir avlusu da var. Müzede yöreye ait 195 etnografik eser yer alıyor. Müzenin “inanç” bölümünde ise bölgenin hâkim inancı olan Alevilik üzerine bilgi panoları ve Alevilik ritüellerini temsil eden teşhir alanları bulunuyor.
Üçüncü ve son durağımız Tunceli ile Ovacık arasında yer alan Munzur Vadisi. Vadideki 42 bin hektarlık alan milli park ilan edilmiş. Bitki örtüsü oldukça zengin. Munzur ırmağının su kaynağı olan 40 Gözeler’i ziyaret ediyoruz. 40 su kaynağından suyun coşkuyla aktığını söylüyorlar, biz mevsimden dolayı tanık olamıyoruz. Ovacık Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül’ün de katıldığı bir yemek yiyoruz. Yöresel lezzetler Şir ve Zirfet. İlçede yeni yeni konaklama tesisleri yapılıyor. Bölgeye olan ilgi ve turist sayısı gün geçtikçe artıyor. Özellikle bahar aylarında. Başkan, Ovacık’a turist ilgisinden memnun, fakat gelenlerin çevreye duyarlı olmasını istiyor. Turist sayısının artmasıyla çevre kirliliği de artmış.
Kültür merkezleri, kongre-fuar merkezi, kentsel dönüşüm
Ali Kılıç, Maltepe’de iki dönemdir görevde. “Bu dönemde Maltepe’yi bir kültür merkezi yaptık” diyor. Nitekim geçtiğimiz haftalarda 23 ayrı devletten grupların katıldığı Tiyatro Festivali gerçekleşmiş. Kılıç, “Yakında Yaşar Kemal Kültür Merkezi açılacak, gençlerin ve kadınların hizmetinde olacak” bilgisini veriyor.
İlçede yaşanan trafik sıkışıklığını önemli ölçüde çözmesi beklenen Maltepe Meydan Projesi’ne yakında kazma vurulacağını, hedeflenen kongre ve fuar merkezi M’Expo ile, 20 bin kişiye istihdam imkânı yaratılacağını anlatıyor. Kılıç’ın verdiği bilgiye göre, 40 yıllık imar ve tapu sorunu çözülen Gülsuyu, Gülensu ve Başıbüyük mahallelerinde kentsel dönüşüm gerçekleştirilecek. Göçmenler için çözüm önerisi
Maltepe Belediye Başkanı Ali Kılıç aynı zamanda eski bir gazeteci. Uzun yıllar Almanya’da gazetecilik ve siyaset yapmış. Almanya deneyiminde hareketle, son yıllarda yaşanan göçmen hareketliliği konusunda Türkiye’nin hızlı adımlar atması gerektiğini düşünüyor. Uzun süredir dillendirdiği önerisini bizlerle de paylaşıyor, “Hızla bir ‘Göç ve Uyum Bakanlığı’ kurulmalıdır” diyor ve ekliyor: “Türkiye’ye gelen göçmenlerin burada yaşadığı sürece toplumun bir parçası olmalarını sağlamalıyız. Bunun yolu da toplumsal uyumu sağlayacak projelerden geçiyor. Başta eğitim ve dil olmak üzere hızlı adımlar atmalıyız. İşte yeni bakanlığın görevi de bu olacak.”
Kılıç ile sohbetimizde önemli bir sorun daha gündeme geliyor. O da yerel yönetimlerin değil merkezi yönetimlerin giderek güçlenmesi. Başkan Kılıç, “Demokratik dünyada yerel yönetimler güçleniyor, biz de ise merkezi yönetim. Maltepe’nin sorununu Maltepe’de çözmeliyiz, Ankara’da değil” diyor.