Dersim’in kayıp kızlarının izi okul kayıtlarından çıktı

1938’deki Dersim olaylarında ailesi öldürülen kız çocuklarının izine okul kayıtlarında rastlandı. Aile bilgilerinin yer aldığı belgeler, kızlarını arayanlar için büyük önem taşıyor.

Şeyhmus Çakan'ın Star gazetesindeki haberine göre; Meclis Dilekçe Komisyonu bünyesinde kurulan Dersim Alt Komisyonu, bugüne kadar gün ışığına çıkmamış sürpriz bir Dersim belgesine ulaştı. Milli Eğitim Bakanlığı’nın TBMM’ye gönderdiği arşivlerde, Dersim olayları sırasında ailesi öldürülen kızların toplanarak okutulduğu Elazığ Yatılı Bölge Kız Okulu’nun kayıtları ortaya çıktı. Söz konusu kayıtlarda, kızların fotoğraflarının yanısıra baba adı, doğum yeri ve tarih bilgileri yer alıyor.

Milli Eğitim arşivlerinden çıktı

1937-38 Dersim olayları sırasında aileleri öldürülen ya da ailelerinden alınarak sürgün edilen Dersimli kızların akıbetiyle ilgili önemli bir belge daha gün ışığına çıktı. Dersim’in kayıp kızlarının izi Genelkurmay arşivlerinde aranırken sürpriz Milli Eğitim Bakanlığı arşivinden çıktı. Milli Eğitim Bakanlığı’nın Meclis Dersim Alt Komisyonu’na gönderdiği arşivden, kayıp kızlarla ilgili okul kayıt defteri bulundu. Dersim’in kayıp kızlarından Sultan Kulalp’in, kardeşlerini bulmak için TBMM’ye yaptığı başvuru üzerine komisyonun taradığı arşivden çıkan kayıt defteri, Dersim’in diğer kayıp kızları açısından da umut oldu.

Bir ailenin başvurusuyla öğrenildi

1931 yılında doğan Dersimli Sultan Kulalp, babasının Dersim olayları sırasında, iki erkek kardeşinin ise aileden kalan mala el koymak için öldürüldüğünü anlatırken, kendisini ise bir akrabasının eğitime kazandırmak için bölgede kız çocuklarını toplayan Sıdıka Avar’a teslim ettiğini aktardı. 120 sahipsiz kız ile sınavsız olarak Elazığ Yatılı Bölge Kız Okulu’na kaydedildiğini belirten Kulalp, okulu bitirip Dersim’e döndüğünde ise iki kız kardeşinden bir daha haber alamadığını ifade etti. Kulalp, Meclis’ten kayıp kız kardeşlerini bulabilmesi için yardım istedi.

Okul kayıt defterindeki umut ışığı

Sultan Kulalp’in anlatımlarıyla Dersim’li kimsesiz kızların gönderildiği okuldan haberdar olan Dersim Alt Komisyonu ise çalışmalarını bu alanda yoğunlaştırdı. Milli Eğitim Bakanlığı’ndan o tarihlerde okullarla ilgili bilgi ve belge isteyen Komisyon, yıllardır tozlu raflarda bekleyen okul kayıt defterine ulaştı. Sıdıka Avar’ın yönettiği Elazığ Yatılı Bölge Kız Okulu’nun kayıtlarında çok sayıda Dersim kökenli ve sınavsız alınan kız çocuğunu tespit eden Komisyon, aynı zamanda Sultan’a ait olduğu düşünülen kayıtları da buldu.

Subaylara evlatlık verildiler

Okul kayıt defterinde, kızların fotoğraflarının yanısıra, baba adları, doğum yerleri, tarihleri ve okula nasıl alındıklarına ilişkin bilgiler de yer alıyor. Bu kayıtların hem kayıp kızları arayan aileler, hem de ailelerini arayan kayıp kızlar için yol gösterici olabileceği belirtiliyor. Komisyonun yaptığı araştırmada, Dersim’in kayıp kızlarının bir bölümünün ise olaylar sırasında operasyona katılan subaylara evlatlık olarak verildiği orta çıkmıştı.