Diyarbakır’ın ilk çocuk kitabevi Monakids

"Işık dalgaları da ses dalgaları gibi mi acaba?" diye annesine soru soran küçük Mona, açtığı deney kitabından bir bölüm okumaya başlıyor.

"Işık dalgalarını görmek için bir cetvel, bir tutkal, bir mavi kalem lazım. Ha bir tane de güneş lazım olacak" diyerek diğer sayfalara geçiyor.

Mona aslında okuma yazma bilmiyor ama kitaptaki resimleri yorumlayarak oldukça inandırıcı bir şekilde hikayeler anlatıyor.

"Ben okumayı bilmem ki" diyerek gülüyor ama kitabı okumaya devam ediyor. Kitapları incelemeyi, resimlerine bakmayı çok sevdiğini söylüyor.

Annesinin ona okuduğu kitapları satır satır ezberlemiş. Hayal dünyasının yardımı ve heyecanlı anlatımını görünce okuma okuma bilmediği hiç anlaşılmıyor. Annesi, Mona'nın yetmişi aşkın kitabı ezberlediğini söylüyor.

"Burası Monakids, yani benim kitapevim" diyerek şirin şirin gülüyor.

Monakids, Diyarbakır'ın ilk çocuk kitapevi.

Öğretmen olan Duygu ve Suat Şengül çifti, bir süre önce küçük kızlarının adını verdikleri, Diyarbakır'ın ilk çocuk kitabevini açtı.

İngilizce öğretmeni Duygu Şengül, Diyarbakır'da açığa alınan binlerce kişiden biri. Şu an beklemede. Mona'nın okulundan arta kalan saatlerde, kızıyla birlikte kitabevinde zaman geçiriyor.

Bu kitabevini açmalarında Diyarbakır'da çocuk kitabı bulma konusunda yaşadıkları sıkıntının çok etkili olduğunu söylüyor.

"İnternetten temin edebiliyorduk, onlar da beklediğimiz gibi olmuyordu. Biz de kâr hesabı gütmeden, büyük oranda kızımızın kitap sevgisini sürekli kılmak için bu burayı açtık" diyor.

Şengül, bir yaşından beri Mona'ya kitap okuduğunu söylüyor:

"Kızım iki buçuk yaşındayken okuduğum kitapları ezberlediğini ve tüm cümleleri benimle birlikte anlatmaya başladığını farkettim. Kitap okumayı o kadar çok seviyordu ki, her gün en az 5 kitap okuyordum. Kitap yetmiyordu. İnternetten spariş ettiklerimiz de beklentilerimizi karşılamıyordu. Bu yüzden en büyük hayalim, annelerin, çocuklarıyla birlikte kitap inceleyip okuyabilecekleri bir yer açmaktı. Hayallerimdeki gibi olmasa da burayı açmış olmak bile benim için, kızım için çok önemli" diyor.

Küçük Mona kitap okumaktan başını kaldırdığı anlarda sohbetimize dahil oluyor.

"Kitaplar bize bilgi verir, ne yapmamız gerektiği konusunda yardımcı olur. Hangi kitabı alacağına karar vermeyenlere en sevdiğim kitapları gösteriyorum. Anneler de çocuklarına alıyor" diyen Mona, en sevdiği kitap isimlerini şöyle sayıyor:

"Ayı söndürmeye Çalışan İnek, Kimin Yuvası, Ejderhaya Çörek, Herşeye Hayır Diyen Aslan..."

Duygu Şengül, çocuk sahibi anne ve babaların Monakids'i çok sevdiğini anlatıyor. Bazı çocukların harçlıklarını biriktirerek kitap almaya geldiklerini, bazılarının da okudukları kitapları başka çocuklar da okusun diye bağışladıklarını belirtiyor.

Şengül, "Biz burayı açarken herhangi bir kâr hesabı gütmedik. Çocuklara küçüklükten itibaren kitap okuma alışkanlığını kazandırabilirsiniz. Biz de buradaki çocuklara bir katkımız olsun istedik. Ama Monakids'in en büyük şansızlığı öğretmenlerin açığa alındığı tarihe denk gelmesi" diyor.

Amaçlarının çocukları kitabevlerine yönlendirmek, kitap okuma alışkanlığını erken yaşta kazandırmak olduğunu ifade eden Duygu öğretmen şöyle devam ediyor:

"Çocukların, kitabevlerinin sadece sınav ve test kitapları satan yerler olmadığını, edebiyat, bilim, kültür, sanat konularında eğlenceli zaman geçirebilecekleri yerler olduğunu bilmelerini sağlamak istedik. Bu sayede erken yaşta kitap okuma alışkanlığını kazandırmaya katkı sunabileceğimizi düşündük.

"Evde okudukları kitapları getiren, bağışlayan çocuklar var. Sahaf bölümünü de açmayı tasarladık, bu tür kitapları Sur gibi yoksul ilçelerde kitap alma imkanı olmayan çocuklara bağışlayacaktık. Ama bunları daha çok öğretmenlerle birlikte yapmayı planlamıştık. Ama ne yazık ki bu projede bize yardımcı olabilecek öğretmenlerin çoğu şu an açıkta."

Duygu Şengül, insanların önceliğinin çocuklara kitap öğretmekten ziyade "yarış atı gibi sınavlara hazırlamak" olduğu eleştirisini yapıyor ve Monakids'te hiçbir şekilde sınav kitapları satmayacakları konusunda kararlı olduklarını ekliyor:

"Bu temel prensibimiz olacak. Burası çocukların sınav olmaksızın nefes alabileceği bir mekan. Kitap okuyacağı zamanı da sınava hazırlamakla geçiriyor çocuklar."

Diyarbakır'da Monakids'i keşfeden birçok anne ve babanın "Lütfen burayı kapatmayın, bizim için çok önemli" diyerek destek verdiklerini aktaran Şengül, ailelere de "Her hafta çocuklarınıza pahalı oyuncaklar alacağınıza haftada bir kitap alarak, ya da çocuğunuzu kitap almaya teşvik ederek çocuklarınızın hayatına çok şey katabilirsiniz" tavsiyesinde bulunuyor.

Monakids'in sahiplerinden Şengül, "Kitabevinden herhangi bir kârımız olmuyor, aksine cepten gidiyoruz ama kapatmamak için direniyoruz. Çocuğumdan akademik başarılar beklemiyorum, amacım onun okuma alışkanlığı kazanması, hayattan tat alabilmesi" .