Diyette yapılan 5 hata

Pek çok kişi diyette beş önemli hataya düşer. Bu hatalarla başarılı bir diyet mümkün olmaz. Uzman Diyetisyen Dilara Koçak, Milliyet gazetesinde yayımlanan yazısında (01.05.09), diyet esnasında yapılan hataları anlatıyor. Koçak’ın yazısı şöyle: “Her yıl nisan ayından itibaren kilo vermeyle ilgili mesai başlar. Oysa sağlıkta ‘sezon’ olmaz. Pek çok kişi diyette beş önemli hataya düşer. Bu hatalarla başarılı bir diyet mümkün olmaz Sağlıkta moda olmaz, sağlıkta sezon olmaz diye defalarca söylesek de bu kural değişmiyor, nisan ayından itibaren kilo vermeyle ilgili ürünler, yeni diyet listeleri, ünlülerin sihirli (!) reçeteleri, yurt dışından getirilen kitapların çevirileri her yerde almış başını gidiyor. Hızını alamayıp diyet kitabı yazan mankenler, hiçbir bilimsel kaynağa dayanmadan kendi form tutma formüllerini en iyi örnekmiş gibi bile sunuyor. Bu ortamda bilimsel veriler ışığında söylediklerimiz doğru olsa da sabır, emek ve inanç gerektirdiği için bazen kulak arkası ediliyor. Bu yüzden daha önce birçok kez satır aralarında söylediğim önemli hataları bugün yeniden sizlerle paylaşmak istedim. Başarılı bir diyet için bunları yapmayın Sadece sıvıyla beslenmek: Beden temizliği veya detoks kapsamında günlerce çiğneme fonksiyonunu iptal edip sıvıyla beslenmenin sağlığa olumlu etkisini gösteren hiçbir bilimsel çalışma yok. Bu merkezler kendi inançları ve bireysel tecrübelerini uzun vadeli fayda olarak anlatarak insan sağlığını sorumsuzca hiçe sayıyorlar. Sıvı beslenme bazı fizyolojik problemler olduğu durumda dahi çok kontrollü olarak yoğun bakım koşullarında beslenme uzmanları tarafından yönetilir. Kilo vermek için sıvı beslenmek kilo değil sağlığı kaybetmek anlamına gelebilir. Sebze ve meyvenin suyunu içip lifini atmak yerine, asıl faydalı olan besinsel lifleri tüketmek, hem kilo vermek, hem de bedeni temizlemek için daha değerlidir. Protein diyeti yapmak: Karbonhidrat tüketmeden sadece hayvansal besinlerle protein diyeti yapmak kısa sürede kilo vermeye sebep oluyor, ancak proteinli besinlerin aşırı tüketimi böbrek ve karaciğer için tehlikeli. Üstelik genelde proteinli besinlerin yağ oranı da yüksek oluyor, bu sebeple kolesterole kalp ve damar sağlığı açısından risk artıyor. Karbonhidrat içermeyen bir diyet yapmak yağ dokusundan çok kas ve su dokusundan kayba sebep oluyor. Özellikle ileriki yaşlarda azalan kas kütlesi kronik hastalıklar ve tüm organların sağlığı için tehlikeyi büyütüyor. Araştırmalar, günde alınacak en az 50 gram karbonhidratın ketosisi önlediğini göstermiştir, bu şekilde kaslar da enerji için kullanılmaz. Kişisel ayrıcalıklar da düşünülürse en azından günlük diyette 100 - 125 gram karbonhidrat bulunmalıdır. Bu da yaklaşık 400 - 500 kalorilik enerji verir. Hiç karbonhidrat bulunmayan bir diyet yapılması, kesinlikle sağlık için doğru değildir. Özellikle protein ağırlıklı diyetlerde, Atkin’s tarzı beslenmede, ekmeği tamamen kesmek durumunda bu sistem devreye girer ve kas kaybı başlar. Bu tür diyetlerde hızlı kilo kaybı cazip gelir, çünkü 1 gram kas kaybı sonucu vücut 2,7 gram su atar. Ancak bu sağlık açısından doğru değildir ve bu şekilde verilen kilo geri alınır. Günlük en az 4-5 dilim ekmek tüketmek 50-60 gram karbonhidrat sağlar, ancak ekmek ihtiyacı her birey için farklılık gösterir. Tek besin içeren diyetler: Vücudumuzun her gün 50’ye yakın besin öğesine ihtiyacı vardır. Saç telimizden tırnak ucuna kadar tüm dokuların sağlıklı beslenmesi için her gün 5 temel besin grubunu tüketmek gerekir. Besin öğesinin dengesizliği bağışıklık sistemini zayıflatır, hormon ve enzimlerin sağlıklı çalışmasını engeller, özellikle büyüme çağı çocuklarla genç kızlarda boy uzaması ve normal gelişimi durdurur, âdet düzensizlikleri, unutkanlık, derste başarısızlık gibi önemli sonuçlar doğurur. Uyguladığınız diyette 5 besin grubunu her gün aldığınızı mutlaka kontrol edin. 1- Süt grubu (peynir, ayran, cacık, yoğurt, kefir) 2- Et grubu (balık, tavuk, köfte, hindi ve ürünleri) 3- Ekmek ve tahıllar (tam tahıl ekmeği, pirinç, makarna, pilav, bulgur gibi) 4- Sebze ve meyve 5- Yağ ve şeker (şekeri sınırlayıp yağ tüketiminizi fındık, badem cevizle dengeleyin.) Uzun süre aç kalmak: Gün içinde işle veya farklı meşguliyet alanlarıyla oyalanıp açlığı geçiştirerek günü geçirmek ve gece tek öğün yemek daha az kalori almış olsanız da kilo vermenize yardımcı olmaz. Tam tersi az yediğinizde vücut daha az kalori harcar. 3 saat arayla beslenmek az ve sık yemek metabolizmayı hızlandırır, aç kalarak kilo vermeye çalışmayın. ‘Ya hep ya hiç’ diye düşünmek: Ne yazık ki diyet yapan birçok kişi başarısızlıklarını tolere etmeyi imkânsız görüyor ve suçluluk duygusu altında eziliyor. Her zaman mükemmel olmazsınız, çok küçük bir sapmanın sizi mutsuz etmesine izin vermeyin. Çünkü esas zararı, bu minik sapma değil, suçluluk duygusu veriyor. Akşam biraz fazla yediğinizde ertesi gün dengelemeye çalışın, vazgeçmeyin, hemen kaldığınız yerden devam etmek konusunda çabalayın. 7000 kalori fazla yediğinizde vücut 1 kg yağ depolar, küçük sapmalarla bu kadar kalori almazsınız kendinize bunu hatırlatın kendi kendinizi sabote etmeyin.”